Çoklu ortam tabanlı tartışmalarla desteklenmiş çevrimiçi öğrenme ortamının geliştirilmesi ve etkililiğinin sınanması

Abstract

Bu çalışmanın amacı çoklu ortam tabanlı tartışmalarla desteklenmiş bir çevrimiçi öğrenme ortamının geliştirilmesi ve etkililiğinin sınanmasıdır. Geliştirilen ortam ile bireysel farklılıklara uygun, öğrenenlerin yazarak, görsel veya işitsel materyal ekleyerek yorum yapabilme ve var olan yorumları okuyarak, izleyerek ve dinleyerek takip edebilmelerine imkân sağlanmıştır.Araştırmanın çalışma grubunu Hacettepe Üniversitesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü lisans programında öğrenim gören son sınıf öğrencileri oluşturmaktadır (n=63). Çalışmanın uygulaması 2011-2012 Öğretim yılında Proje Geliştirme ve Yönetimi – II dersi kapsamında 14 haftalık ders döneminin son 8 haftalık kısmında yapılmıştır. Çalışma kapsamında beş alt problemle öğrenenlerin görüşleri ve bu görüşler dikkate alınarak geliştirilen ortamın özellikleri, öğrenenlerin bu ortamdaki katılım durumları, katılım değişkenleri arasındaki ilişki, karma öğrenme sürecinin başarıya etkisi ve katılım durumlarıyla başarı ilişkisi incelenmiştir. İlk alt problemde öğrenenlerin görüşleri ve ortamın özellikleri verilmiştir. İkinci alt problemde bireysel ve proje grupları olarak ortama katılımları betimsel olarak sunulmuştur. Üçüncü alt problemde katılım değişkenleri arasındaki ilişkiye bakılmıştır. Dördüncü alt problemde karma öğrenme sürecinin başarıya etkisi incelenmiştir. Son alt problemde ise öğrenenlerin bireysel ve proje gruplarına göre katılımları ve başarı arasındaki ilişki ele alınmıştır.Çalışmada öğrenenlerin görüşleri odak grup görüşmelerinden elde edilmiştir. Başarı göstergesi olarak, uygulamanın yapıldığı dersin konusunu içeren ön test ve son testten elde edilen puanlar arası fark (erişi) puanları alınmıştır. Katılım verileri ise uygulama süresince DİA'da yaşantı geçiren öğrenenlerin log kayıtlarından elde edilmiştir. Log kayıtlarından ortama erişim sayısı, ortamda kalma süresi, gönderilen mesaj sayısı, mesajların uzunluğu, mesajlardaki eğitimsel nitelikli yorum puanları ve mesajların türü verileri elde edilmiştir. Odak grup görüşmelerinden elde edilen veriler ortamın yapılandırılmasında değerlendirilmek üzere temalara ayrılmıştır. Oluşan temalar; Katılım biçimleri, hiyerarşik yapı, dönüt sistemi, tartışma başlıkları, yorum takip etme şekli, anlık tepkilerin ifade edilmesi ve görsel tasarım temalarıdır. Elde edilen veriler, yapılandırmacı öğrenme ortamı tasarımı ilkeleri ve alan yazın incelemesi de dikkate alınarak DİA geliştirilmiştir. DİA'nın özelikleri; manipülasyon yetkisi, çoklu ortam desteği, grup çalışması, dönüt sistemi, hiyerarşik yapı, çıkış kaydı, izleme ve öz-değerlendirme başlıkları altında açıklanmıştır.Öğrenenlerin katılım durumları incelendiğinde, öğrenenlerin tamamının ortama erişim sağladıkları ve ortamda zaman harcadıkları belirlenmesine rağmen yaklaşık yarısının ortama mesaj göndererek katılım yaptığı görülmüştür. Öğrenenlerin yaklaşık yarısı, odak grup görüşmelerine dayalı olarak bireysel tercihlere uygun mesaj gönderme olanakları sunulmuş olmasına karşın, çevrimiçi tartışmalara mesaj göndererek katılmamışlardır. Ayrıca sunulan çoklu ortam özelliklerine rağmen katılımların büyük çoğunluğunun metin tabanlı olarak yapıldığı bulunmuştur.Katılım değişkenlerinin arasındaki ilişki incelendiğinde tüm katılım değişkenlerinin birbirleriyle pozitif ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişkisi olduğu bulunmuştur. Ortama daha fazla erişen katılımcılar ortamda daha fazla zaman harcamakta, daha fazla ve uzun mesaj yazmakta ve eğitimsel niteliği yüksek yorumlarda bulunmaktadırlar.DİA destekli karma öğrenme sürecinin başarıya etkisine bakıldığında ise karma öğrenme sürecinin akademik performansı artırdığı ancak geliştirilen ortamın akademik performans açısından anlamı bir farklılık oluşturmadığı bulunmuştur. Çalışmada belirli katılım göstergeleriyle (erişim sayısı, kalma süresi, mesaj sayısı, mesaj uzunluğu, eğitsel nitelikli yorum puanı) akademik başarı arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.Anahtar Sözcükler: Çoklu ortam tabanlı çevrimiçi tartışma, çevrimiçi öğrenme, çevrimiçi öğrenme ortamı, çevrimiçi katılım, akademik başarı

The aim of the study is to develop and to investigate effects of multimedia based discussions supported online learning environment. The developed online learning environment provides many opportunities such as writing comments, adding audio or visual material to make comments and reading, watching or listening to existing comments according to individual differences of learners. The study group consisted of 63 seniors who were enrolled in Project Development and Management – II course and studying at the Department of Computer Education and Educational Technologies at Hacettepe University. The study was implemented at last 8 weeks of 2011-2012 Academic year's spring semester. The study consists of five sub problems. These are learners' opinions on online learning environments and the properties of developed environments according to these opinions, online participation status of learners, relationships among online participation variables, effects of blended learning model on academic achievement, and relationships between online participation variables and academic achievement. Learners' opinions and properties of developed online learning environment were presented at first sub problem. Descriptive statistics of individual and project group based participation data were described at second sub problem. At third sub problem, relationships between online participation variables were investigated. The effects of blended learning model on academic achievement were analyzed in fourth sub problem. At final problem relationships between online participation variables and academic achievement were analyzed according to individual and Project group based data. Learners' opinions about online learning environments were gathered from focus group interviews' data. Academic achievement was calculated from the differences between pre-test and post-test results. Online participation variables were gathered from learners' log records that were created by users according to their experiences at developed environment. Login count, duration time, message count, length of message, educationally valuable comment score and type of message were gathered from learners' log records. The focus group interviews data were classified to themes for constructing the environment. These themes are consist of types of participation, hierarchical structure, feedback system, topics of discussions, types of following comments, expressions of instant responses and interface. The learning environment was developed with using these data and instructional design principles of constructivist learning theory and literature reviews. The properties of the environment are manipulation authority, multimedia support, group work, feedback system, hierarchical structure, logout record, monitoring and self-evaluation.According to the analyses of learners' participation status, all learners login to the environment and they spent some time at the environment. However, almost half of the learners sent a message. The other halves did not sent any message at the environment even though the appropriate messaging types prepared according to individual preferences based on focus group interviews. In addition to this, although the environment had multimedia features, most of the messages were text based.According to the relationship among online participation variables, positive, high level and significant correlations were founded between all of the variables. The learners who has more login count, spent more time, sent more and longer messages and had more educationally valuable comment score. Blended learning model supported by developed environment has effects on the academic achievement. However the environment has no effect on academic achievement. Also, there is no significant relationships between online participation variables and academic achievement.Keywords: multimedia based online discussions, online learning, online learning environment, online participation, academic achievement