Çocukların epistemolojik görüşlerinin ve öğrenme stillerinin öklidyen geometrisinde modellenmesi

Abstract

Araştırma, çocukların epistemolojik görüşleri ve öğrenme stillerinin Öklidyen Geometrik Düzleminde modellenmesi ve epistemolojik görüşler ile öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesini amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda araştırma, işlem öncesi dönemi temsilen 5-6 yaş grubundan 128(64 kız, 64 erkek), somut işlem dönemini temsilen 9-10 yaş grubundan 136 (77 kız ve 59 erkek) ve soyut işlem dönemini temsilende 13-14 yaş grubundan 151 (75 kız ve 76 erkek) çocukla yürütülmüştür. Araştırmada yer alan ve tüm örneklem grubunu oluşturan 415 çocuk, Ankara İlinde yer alan kamu okullarından seçilmiştir. Araştırmada sosyo-ekonomik düzeyin sonuçlara olası etkisinin önlenebilmesi için, örneklemin alt-orta ve üst sosyo-ekonomik düzeyi dengeli bir şekilde yansıtmasına dikkat edilmiştir. İşlem öncesi ve somut işlem dönemi çocuklarının epistemolojik görüşlerinin belirlenmesinde araştırmacı tarafından geliştirilen Çocuklar İçin Epistemolojik Görüşler Ölçeği (ÇİEGÖ), soyut işlem dönemi içinse Elder'in (1999) geliştirdiği, Acat, Tüken ve Karadağ'ın (2010) Türkçe'ye uyarladığı Bilimsel Epistemolojik İnanç Ölçeği (BEİÖ) kullanılmıştır. Bunun yanı sıra, çocukların epistemolojik görüşlerinin sadece ölçeklerle değerlendirilmesinin, derinlemesine bulgulara ulaşma konusunda yeterli olmayacağı düşünülerek, araştırmacı tarafından Epistemolojik Etkinlikler seti hazırlanmıştır. Geliştirilen ÇİEGÖ'lerin yapılan pilot uygulamaları ve güvenirlik-geçerlik çalışmaları sonucunda işlem öncesi ve somut işlem dönemi için uygun ölçüm araçları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bilişsel işlem dönemlerinin epistemolojik görüşlerde farka neden olup olmadığının belirlenmesi için yapılan ANOVA testi sonuçlarında, soyut işlem dönemi grubunun ortalama puanlarının diğer iki bilişsel işlem dönemi grubunun ortalama puanlarına göre istatistiksel anlamda farklılaştığı tespit edilmiştir. Bağımsız gruplar t-Testi sonuçlarına göre, cinsiyet değişkeni, somut işlem döneminde kızlar lehine skeptik felsefi düşünme eğiliminde anlamlı bir fark gösterirken, işlem öncesi ve soyut işlem dönemlerinde cinsiyet değişkeninin epistemolojik görüşlerde anlamlı bir farka neden olmadığı bulunmuştur. Epistemolojik görüşlerin Öklidyen Modellemelerinde de gruplar arasında elde edilen alansal farkların istatistiksel olarak elde edilen farklarla paralel sonuçlar gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla beraber, epistemolojik görüşlerin Öklidyen Geometrik Modellemelerinde ulaşılan kayıp alanların soyut işlem dönemi çocuklarında daha fazla olduğu ve skeptik felsefi düşünce eğiliminin de soyut ve işlem öncesi dönemde somut işlem dönemine oranla daha fazla alan kapladığı bulunmuştur. Çocukların öğrenme stillerinin tespit edilmesi amacı ile felsefi temelleri Felder & Soloman'ın (1994) öğrenme stilleri indeksine dayanan ve araştırmacı tarafından geliştirilen Çocuklar İçin Öğrenme Stilleri İndeksi (ÇİÖSİ) kullanılmıştır. ÇİÖSİ'nin güvenirlik geçerlilik sonuçlarına göre araştırmada uygulanabilecek güvenirlik ve geçerliliğe sahip bir araç olduğu tespit edilmiştir (her alt boyut için cronbach alpha değeri .65'in üzerinde hesaplanmıştır). Her üç bilişsel işlem dönemi içinde çocukların genel olarak aktif- sezgisel - görsel ve analitik, öğrenme stillerinin tercih ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Buna karşın, işlem öncesi ve somut işlem dönemi çocuklarının sezgisel ile analitik/ardışık/sıralı öğrenme tercihlerinin optimale çok yakın olduğu öte yandan soyut işlem dönemi çocuklarının bu ise her iki öğrenme stilini de yoğun olarak tercih ettikleri tespit edilmiştir. Öğrenme stillerinin Öklidyen Modellemelerinde ise, işlem öncesi dönem çocuklarının %11, somut işlem dönemi çocuklarının, %21 ve soyut işlem dönemi çocuklarının ise %7 oranında optimal öğrenme stilleri alanından sağ hemisfere (aktif-algısal-görssel-bütünsel öğrenme stilleri) doğru sapma gösterdiği bulunmuştur. Modellerde, işlem öncesi ve soyut işlem dönemlerinde erkek çocuklarının, somut işlem döneminde ise kız çocuklarının sağ hemisfer kontrolünde gerçekleşen öğrenme stillerini daha yoğun olarak kullandıkları görülmüştür. Her üç bilişsel dönem için epistemolojik görüşler ile öğrenme stilleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı ama düşük kabul edilen ilişkiler olduğu saptanmıştır. Bilişsel işlem basamağı artıkça, epistemolojik görüş ve öğrenme stilleri altboyutları arasındaki ilişki sayılarının da arttığı tespit edilmiştir.Anahtar sözcükler: Epistemolojik görüşler, öğrenme stilleri, Öklidyen geometrik modelleme.

The aim of this research is to examine the modeling of the epistemological views and learning styles in the platform of Euclidean geometry of the children and the relationship between the epistemological views and their learning styles. For this purpose, this research is carried out with 128 children (64 girls, 64 boys) from the age groups of 5-6 representing the preoperational stage, 136 children (77 girls, 59 boys) from the age groups of 9-10 representing the concrete operation stage, and 151 children (75 girls, 76 boys) from age groups of 13-14 representing the formal operation stage. All the 415 children participated in the research forming the sample groups of the research are chosen from the different public schools in Ankara province. In the research, to avoid any kind of possible effect of the socio-economic status on the results close attention has been paid for the sample to be reflecting all the lower-middle and upper socio-economic status in a balanced way.For determining the epistemological views of the preoperational and concrete operation stages children the Scale of the Epistemological Views for the Children (ÇİEGO) which was developed by the researcher has been used; and for the formal operation stage the Scale of Scientific Epistemological Belief (BEİO) which was developed by Elder (1999) and adapted into the Turkish language by Acat, Tüken and Karadağ (2010) was used. Furthermore, accepting that to evaluate the epistemological views of the children only by the use of scales will not be sufficient enough to go for deeper findings throughout the research, a set of Epistemological Activities was developed by the researcher. At the end of the pilot applications of the developed ÇİEGÖs and the studies on their reliability-validity, it has been seen that appropriate measurement scales have been used in the preoperational and concrete operation stages. In the results of the ANOVA test which has been conducted to determine whether the cognitive operation stages cause any differences in the epistemological views, it has been attained that the average scores of the abstract operation stage group statistically differ from the average scores of the other two cognitive operation stages groups. According to the independent t-test results, gender variable yields a significant difference in support of the girls with a tendency of sceptical philosophical thinking while during preoperational and abstract operation stages gender variable does not bring forth any significant differences in epistemological views. The results convey that in the epistemological views of the Euclidean modeling too the spatial differences detected between the groups show parallelism between the statistically figured differences. Nevertheless, it is revealed that in Euclidean geometrical modeling of epistemological views the lost spaces reached to proved to be much more in preoperational stage children and the tendency of the sceptical philosophical thinking takes more space in abstract operation and preoperational stages than it does in concrete operation stage. To determine the learning styles of the children the Index of Learning Styles for Children (ÇİÖSİ) which is based on the index of learning syles by Felder and Soloman (1994) and developed by the researcher has been used. According to the results of the reliability-validity it has been unearthed that there is a tool with a reliability and validity which can be applied in the research (for each sub-dimension Cronbach Alpha value has been calculated higher than .65). It has been found out that in all three cognitive operation stages, children prefer active-intuitive and analitical learning styles in general. Notwithstanding, the preferences of the preoperational and concrete operation stage children for the intuitive and analytical/sequential/consecutive learning styles tend to be largely close to the optimal degree, however, the formal operation stage children are observed to have a dramatically high preference for both of the learning styles. However, in Euclidean modelings of the learning styles, it has been traced that there is a certain drift from the space of the optimal learning styles towards the right hemisphere (active-perceptive-visual-wholistic learning styles) with a proportion of 11% with preoperational children, 21% with the concrete operation children and 7% with formal operation children. In the models, boys in the preoperational and abstract operation stages and girls in the concrete operation stage highly tend to use the learning styles which are controlled by the right hemisphere.For all of the three cognitive stages there has been explored a statistically significant but at the same time a rather poor relationship between the epistemological views and learning styles. It has been verified that as the steps of the cognitive process increase, the number of the sub-dimensional relationships between the epistemological views and learning styles increases as well.Keywords: Epistemological views, learning styles, modelling of Euclidean geometry