PISA 2012 matematik öğrenme modelinin kültürlere ve cinsiyete göre ölçme değişmezliğinin incelenmesi: Türkiye - Çin (Şangay) - Endonezya örneği

Abstract

Araştırmanın amacı PISA 2012 uygulamasında matematik öğrenme alt boyutu anketleri ile oluşturulan matematik öğrenme modelin ülkeler ve cinsiyetler arasında değişmezliğinin incelenmesidir. Araştırma kapsamında modelin değişmezliği Türkiye, Çin-Şangay ve Endonezya örneklemlerinde ve cinsiyetler bazında incelenmiştir. Araştırma; Türkiye, Çin-Şangay ve Endonezya'da PISA 2012 uygulamasına katılan toplam 5211 öğrenci verisi ile yürütülmüştür. İlk aşamada açımlayıcı faktör analizi ile oluşturulan matematik öğrenme algısı modeli 55 madde ve 9 faktör ile doğrulanmıştır. İkinci aşamada ise modelin ülke ve cinsiyet grupları arasında ölçme değişmezliğini sağlayıp sağlamadığı incelenmiştir. Değişmezlik analizlerinde çok gruplu doğrulayıcı faktör analizi kullanılmış ve modelin değişmezliği aşamalı olarak incelenmiştir. Araştırmanın sonuçları, matematik öğrenme algısı modelinin ülkeler arasında yalnızca şekil değişmezliğini sağladığını göstermektedir. Model ülkeler arasında metrik ve ölçek değişmezliğini sağlamadığı için bireylerin modele dahil edilen gözlenen değişkenlerden aldıkları puanların karşılaştırılması doğru sonuçlar vermez. Cinsiyet karşılaştırmalarında ise model ölçme değişmezliğini her aşamada sağlamıştır. Dolayısıyla modeldeki değişkenlerin gözlenen ortalamaları, varyans ve kovaryansları cinsiyet grupları arasında karşılaştırılabilir ve olası farklılıkların cinsiyet farklılıklarından kaynaklandığı sonucuna varılabilir.

The purpose of this study was to investigate measurement invariance of the model constructed by mathematics learning sub domain in PISA 2012 student survey between countries and gender Model invariance was examined between Turkey, China-Shanghai and Indonesia samples. Moreover, model invariance between gender groups was examined. The study was conducted by means of 5211 students' data from Turkey, China-Shanghai and Indonesia. In the first phase, the model constructed by principal component analysis was confirmed by confirmatory factor analysis with 55 items and 9 factors. In the second phase the invariance of the model between country and gender groups was examined by multi group confirmatory factor analysis. The measurement invariance analysis was conducted in a hierarchic way. The results of the study indicated that the mathematics learning model provided only configural invariance between countries. As the model didn't provide metric and scalar invariance the means of latent variables aren't comparable between countries. In the course of gender, the all invariance steps were ensured. Hence, comparisons of means, variances and covariance of latent variables are meaningful and it can be concluded that possible differences indicates gender related difference.