Ortaöğretim öğrencilerinin yenilenebilir enerji kaynakları konusundaki farkındalık düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma ile ortaöğretim öğrencilerinin yenilenebilir enerji kaynakları konusundaki farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda öğrencilerin farkındalık düzeyleri ile demografik değişkenler ve öz değerlendirme puanları arasındaki ilişkinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu çalışma, nitel ve nicel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma yöntem araştırmasıdır. Çalışmanın nicel kısmı için 23 maddeden oluşan 5'li Likert tipinde iki alt boyutlu yenilenebilir enerji kaynakları farkındalık ölçeği geliştirilmiştir. Ayrıca öğrencilerin demografik özellikleri ve yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin kendi bilgi düzeylerini değerlendirmek amacıyla bir anket formu hazırlanmıştır. Geliştirilen ölçeğin kapsam geçerliği için uzman görüşleri alınmış, yapı geçerliği için açımlayıcı faktör analizi yapılmış, güvenirliği için ise test – tekrar test yöntemi uygulanmıştır (r = 0,867). Araştırmanın, pilot çalışması 2014-2015 eğitim-öğretim yılı güz döneminde, uygulaması ise 2014-2015 bahar döneminde Ankara ili genelinde seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenen resmi ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören 600 öğrencinin katılımıyla yapılmıştır. Çalışmanın nitel kısmı için yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmış ve ölçek uygulamasına katılan öğrencilerin arasından gönüllü olan öğrenciler ile görüşmeler yapılmıştır.Çalışma sonucunda, öğrencilerin yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik farkındalıklarının orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin farkındalıklarının demografik özelliklerinden cinsiyet, sınıf, alan ve bilgi kaynağına göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Öğrencilerin bilişsel ve duyuşsal farkındalıkları arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın nitel kısmından elde edilen bulgulara ortaöğretim öğrencilerinin yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin bilgi düzeylerinin çok düşük olduğu ve bu kaynaklara ilişkin örnekler vermede zorlandıkları tespit edilmiştir. Ortaöğretim öğrencilerinin kullanımı giderek artacak yenilenebilir enerji kaynaklarının dezavantajlarından bihaber oldukları görülmüştür. Çalışmanın her iki veri toplama yönteminden öğrencilerin yenilenebilir enerji kaynakları konusunun daha fazla ele alınmasını istedikleri belirlenmiştir.

With this study, it was aimed to determine high school students' levels of awareness about renewable energy sources. In line with this purpose, it was aimed to determine relationships between students' awareness, demographic characteristic and self-assessment scores of sample. This study is a mixed method research that used qualitative and quantitative methods together. For quantitative part 5 points Likert-Type renewable energy sources awareness scale has been developed, that contains under two factor 23 items and a questionnaire was prepared to obtain information about demographic characteristics and self-assessment scores regarding renewable energy sources. For content validity of developed scale opinions of experts were asked; for construct validity exploratory factor analyse was done and for reliability test-retest method was conducted. Between conducted tests-retest, high positive correlation was found (r=0,867). Pilot scheme of study was conducted at the fall semester in 2014-2015 school year, study was conducted with 600 high school students, who were selected randomly, at spring semester in 2014-2015 school year. Besides, for qualitative part of the study, semi-structured interviews were conducted on volunteers, who joined the renewable energy sources awareness scale.In the results of the study it was determined that levels of high school students' awareness regarding renewable energy sources were medium. Also it was determined that the students' awareness regarding renewable energy sources showed significant difference by gender, level of classroom and field from demographic characteristics and that there was a significant correlation between students' cognitive and affective awareness. The qualitative findings of this study showed that secondary school students have considerably low levels of knowledge about renewable energy sources and they had difficulty providing examples of such energy sources. Considering that the use of renewable energy sources will increase in the near future, secondary school students do not have awareness about likely negative implications of this use. Through both quantitative and qualitative data collection methods students indicated their need for greater coverage of topics on renewable energy sources.