Okul öncesi eğitimin iki dilli çocukların okula hazır bulunuşluklarına etkisinin incelenmesi

Abstract

Okul öncesi eğitim alsın ya da almasın, iki dilli ya da tek dilli, avantajlı yada dezavantajlı olmasına bakılmaksızın 66 ayını dolduran her çocuk zorunlu eğitim basamağı olan ilkokula başlamaktadır. Fakat her çocuk okula hazır mıdır? Bu araştırmanın amacı okul öncesi eğitimi alan ve almayan iki dilli ilkokul birinci sınıf çocuklarının okula hazır bulunuşluklarını öğretmen görüşlerine de yer vererek incelemektir. Araştırma hem nicel hem de nitel yöntemlerin kullanıldığı karma yöntem çalışmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Şanlıurfa ili Viranşehir ilçesindeki MEB' e bağlı resmi ilkokulların birinci sınıflarında öğrenim gören 150 okul öncesi eğitimi almayan, 150 okul öncesi eğitimi alan toplam 300 çocuk ve aynı ilçede görev yapan 15 ilkokul birinci sınıf öğretmeni ve 15 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmanın nicel verileri `Metropolitan Okula Hazır Bulunuşluk Testi`, `Peabody Resim Kelime Testi` ve araştırmacı tarafından hazırlanan ve aileler tarafından doldurulan `Aile Bilgi Formu` ile toplanmıştır. Nitel veriler ise; araştırmacı tarafından hazırlanan açık uçlu sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış `Öğretmen Görüşme Form`ları ile toplanmıştır. Görüşme formundan elde edile veriler tanımlanarak içerik analizi yapılmış ve birbiriyle ilişkili ve benzer veriler bir araya getirilmiştir.Verilerin analizi sonucunda okul öncesi eğitim almayan iki dilli ilkokul birinci sınıf çocukların okula hazır bulunuşlukları ve alıcı dil düzeyleri, okul öncesi eğitim alan çocuklarınkinden daha düşük olduğu görülmüştür. Araştırmada okul öncesi eğitim alan ve almayan iki dilli çocukların okula hazır bulunuşluklarında; evde konuşulan dilin, kardeş sayısının, ailenin sosyoekonomik düzeyinin ve anne baba öğrenim durumunun etkili olduğu sonucuna ulaşılırken; cinsiyetin anlamlı bir farklılık yaratmadığı sonucuna ulaşılmıştır.Okul öncesi ve ilkokul birinci sınıf öğretmenlerinden elde edilen verilerin analizi sonucunda, okul öncesi ve birinci sınıf öğretmenlerinin okul öncesi eğitim alan çocukların okula daha hazır başladıklarını, okula hazır bulunuşlukta ailenin önemli olduğunu belirttikleri görülmüştür. Okul öncesi öğretmenlerinin aile katılımına yönelik çalışmalara yeteri kadar yer vermedikleri görülmüştür. Ayrıca okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin sene başında çocukların Türkçeyi konuşmalarıyla ilgili sorun yaşadıklarını belirttikleri; okul öncesi öğretmenlerinin Türkçe bilmeyen çocuklarının eğitiminde yardıma ihtiyaç duyduklarını ifade ettikleri tespit edilmiştir.Anahtar sözcükler: Okul öncesi eğitim, okula hazır bulunuşluk, iki dillilik

Regardless of receiving early childhood education, being monolingual or bilingual and having disadvantages; all 66 month children begin primary school which is the first step of compulsory education. But is every child ready for school? This study is conducted to examine the school readiness of bilingual first grade primary school students both receiving and not receiving early childhood education. The study also investigates teachers' opinions. This research is a mixed method study that uses both quantitative and qualitative methods.The study sample is gathered from public preschools in Şanlıurfa -Viranşehir with 300 children that of 150 not receiving early childhood education and of 150 taking early childhood education and 30 teachers working in the same district; 15 teachers from primary school first grade 15 teachers from preschool; in 2014-2015 academic period. Quantitative data of the study are collected through 'Metropolitan School Readiness Test 6th Edition', 'Peabody Picture Vocabulary Test' and `Family Information Sheet` which is prepared by the researcher and filled by families. The qualitative data was collected through the medium of semi-structured `Teacher Interview Form`s consisting of open-ended questions prepared by the researcher. After the data obtained via interview forms are defined, content analysis were made and similar and associated data were gathered up.At the end of the analysis, it is founded that school readiness and receptive language levels of bilingual first grade primary school children who did not have preschool education, are lower than children who have preschool education. In the study; while the language spoken at home, the number of siblings, the family's socio-economic level and the education level of parents have an effect on school readiness of bilingual children receiving and not receiving early childhood education; the result does not make a significant difference in gender. According to the analysis of the data obtained from pre-school and primary school first grade teachers; teachers think that children receiving preschool education have better school readiness and families have important role on school readiness however study showed that they do not concentrate their attention on works about family interactions. In addition, it is identified by preschool teachers that at the beginning of the year, children have problems about speaking Turkish and they need assistance.Keywords: Early childhood education, school readiness, bilingualism