İç göç yaşamış ve yaşamamış ergenlerin benlik kurguları, uyum sorunları ve başa çıkma tarzları

Abstract

Bu araştırma, iç göç yaşamış ve yaşamamış ergenlerin benlik kurguları, uyum düzeyleri, uyum sorunları ve stresle başa çıkma tarzlarının anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek amacıyla yapılan betimsel bir çalışmadır. Ek olarak, iç göç yaşamış ergenlerin göç üzerinden geçen süre açısından benlik kurguları, uyum düzeyleri, uyum sorunları ve stresle başa çıkma tarzları ile iç göç yaşamamış ergenlerin benlik kurguları, uyum düzeyleri, uyum sorunları ve stresle başa çıkma tarzlarının farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Bunun yanı sıra iç göç yaşamış ergenlerin benlik kurguları, uyum düzeyleri, uyum sorunları ve stresle başa çıkma tarzlarına, göç nedenleri ve hangi bölgeden göç ettikleri açısından bakılmış; iç göç yaşamış ergenlerin benlik kurguları, uyum düzeyleri, uyum sorunları ve stresle başa çıkma tarzları, bazı sosyo-demografik değişkenler açısından da ele alınmıştır. Araştırmaya İstanbul'un yoğun göç alan beş ilçesinde (Bağcılar, Bahçelievler, Esenyurt, Gaziosmanpaşa ve Ümraniye) Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ortaöğretim kurumlarına devam eden 979 öğrenci (410'u iç göç yaşamış, 569'u iç göç yaşamamış) katılmıştır. Araştırmada ergenlerin benlik kurgularını ölçmek amacıyla Kağıtçıbaşı (2012a) tarafından geliştirilmiş, Özdemir ve Çok (2011) tarafından ergenlik dönemindeki bireylere uyarlanmış olan Ailede Özerk-İlişkisel Benlik Ölçeği (AÖİBÖ), uyum düzeyleri ve uyum sorunlarını belirlemek amacıyla Reynolds'ın (2001) geliştirdiği ve Meriç'in (2007) uyarladığı Reynolds Ergenler İçin Uyum Tarama Envanteri (REUTE), stresle başa çıkma tarzlarını ölçmek için Folkman ve Lazarus tarafından geliştirilen, uyarlama çalışmaları Şahin ve Durak (1995) tarafından yapılan Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBÇTÖ) ve ergenlerin sosyo-demografik niteliklerine ilişkin bilgi toplamak için araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır.Araştırmada bağımsız değişkendeki kategori sayısı iki olduğunda ilişkisiz örneklemler için t-testi, ikiden çok olduğunda ise tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Varyans analizinden önce kategorik değişkenlerin kategorilerindeki frekans sayılarının yeterli olup olmadığına bakılmıştır. Frekans sayılarının yeterli olmadığı durumlarda parametrik olmayan testlerden Kruskal Wallis Testi kullanılmıştır.Araştırma sonucunda, iç göç yaşamış ve yaşamamış ergenlerde, özerk-ayrık ve özerk-ilişkisel benlik kurgusuna sahip olma açısından anlamlı bir farklılığın olmadığı, buna karşın iç göç yaşamamış ergenlerde bağımlı-ilişkisel benlik kurgusunun, iç göç yaşamış ergenlere göre daha yaygın olduğu saptanmıştır. İç göç yaşamış ve yaşamamış ergenlerin uyum düzeyleri ve uyum sorunları (duygusal sıkıntı, antisosyal davranış, olumlu benlik ve öfke kontrol problemleri) arasında anlamlı bir fark olmadığı ve sosyal desteğe başvurma dışında, stresle başa çıkma tarzlarının da farklılaşmadığı görülmüştür. Sosyal desteğe başvurmaya dönük olarak ise iç göç yaşamamış ergenler lehine anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır. Ayrıca göç üzerinden geçen süreye göre iç göç yaşamış ve yaşamamış ergenlerin bağımlı-ilişkisel benlik kurgularının ve olumlu benlik problemlerinin farklılaştığı, buna karşın stresle başa çıkma tarzlarının farklılaşmadığı belirlenmiştir. İç göç yaşamış ergenlerin benlik kurguları, uyum düzeyleri, uyum sorunları ve stresle başa çıkma tarzlarının, göç nedenleri ve hangi bölgeden göç ettiklerine göre değişmediği de araştırma sonuçları arasında yer almaktadır. Bunların yanı sıra araştırmada iç göç yaşamış ergenlerin benlik kurguları, uyum düzeyleri, uyum sorunları ve stresle başa çıkma tarzlarının, bazı sosyo-demografik değişkenlere göre değişebildiği sonucuna ulaşılmıştır.

This study is a descriptive one conducted to investigate whether self- construals, adjustment levels, adjustment problems and styles of coping with stress of internal migrant and non-migrant adolescents differentiate significantly. Additionally, whether self-construals, adjustment levels, adjustment problems and styles of coping with stress of internal migrant adolescents and self-construals, adjustment levels, adjustment problems and styles of coping with stress of non-migrant adolescents differentiate in terms of time passed over migration is examined. Also, self-construals, adjustment levels, adjustment problems and styles of coping with stress of internal migrant adolescents are examined with regard to reasons of migration and the region they have migrated from, and self-construals, adjustment levels, adjustment problems and styles of coping with stress of internal migrant adolescents are investigated with regard to several socio-demographical variables. 979 students, 410 of them are internal migrants and 569 of them are non-migrants, who continue their education at public high schools in five districts of İstanbul, namely Bağcılar, Bahçelievler, Esenyurt, Gaziosmanpaşa and Ümraniye, have participated in the study. Familial Autonomous-Related Self Scale (FARSS) developed by Kağıtçıbaşı (2012a) and adapted for individuals experiencing adolescence period by Özdemir and Çok (2011) to determine self-construals of adolescents, Adolescent Adjustment Screening Inventory (AASI) developed by Reynolds (2001) and adapted by Meriç (2007) to state adjustment levels and adjustment problems of adolescents, and Styles of Coping with Stress Scale (SCSS) developed by Folkman and Lazarus and adapted by Şahin and Durak (1995) to specify styles of coping with stress, and demographic information form developed by the researcher to collect data related to socio-demographic features of adolescents are applied within the scope of the study.In the study, unrelated samples t-test is run for independent variables which have two categories and One-Way ANOVA is run when the number of categories is more than two. Before running variance analyses, frequencies of categorical variables have been examined to check whether it is enough or not and if it is not enough, Kruskal-Wallis test, one of the non-parametric tests, is run.Results of the study show that although there is not a significant difference between internal migrant and non-migrant adolescents in terms of having autonomous-separate self-construal and autonomous-related self-construal, it is observed that non-migrant adolescents have more tendency to construct heteronomous-related self-construal than internal migrant adolescents. In addition to these, there is not a significant difference between adjustment levels and adjustment problems (emotional distress, antisocial behavior, positive self and anger control problems) of internal migrant and non-migrant adolescents and there is no differentiation observed among styles of coping with stress, apart from seeking of social support, and it is also observed that non-migrant adolescents have more tendency to seek for social support. Besides, heteronomous-related self-construals and problems of positive self of internal migrant and non-migrant adolescents differentiate in terms of time passed over migration while there is not a significant difference between styles of coping with stress. Results also indicate that there is not a significant difference between self-construals, adjustment levels, adjustment problems and styles of coping with stress of internal migrant in terms of causes of migration and the region they have migrated from. Lastly, it is concluded that self-construals, adjustment levels, adjustment problems and styles of coping with stress of internal migrant could differentiate in terms of certain socio-demographic variables.