Ortaöğretimde sağlık okuryazarlığı

Abstract

Bu çalışmanın amacı ortaöğretimde öğrenim gören öğrencilerin sağlık okuryazarlık düzeyini ve sağlık konularına yönelik tutumlarını belirlemek ve ortaöğretimde okutulan biyoloji ve sağlık bilgisi ders kitaplarını sağlık okuryazarlığını kazandırmaya yönelik yeterliliği açısından incelemektir. Bu amaca ulaşmak için sağlık okuryazarlığı testi ve sağlık konularına yönelik tutum ölçeği geliştirilmiştir. Ayrıca çalışmaya katılan öğrencilerin demografik bilgilerinin belirlenmesine yönelik bir anket hazırlanmıştır. Hazırlanan veri toplama araçları Ankara'da orta dereceli okullarda öğrenim gören 700 öğrenciye uygulanmıştır. Ders kitaplarının içeriğinin incelenmesi aşamasında da MEB tarafından 2013-2014 öğretim yılında okullarda okutulan biyoloji ders kitapları ve sağlık bilgisi ders kitabı incelenmiştir. Yapılan araştırma sonucunda öğrencilerin büyük çoğunluğunun sağlık okuryazarlık düzeyinin düşük olduğu, sağlık konularına yönelik tutumlarının ise olumlu olduğu tespit edilmiştir. Ortalamalar incelendiğinde anne eğitim düzeyi üniversite mezunu olan katılımcıların tutum düzeylerinin, baba eğitim düzeyi üniversite mezunu olanların ise sağlık okuryazarlık düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Cinsiyet, sınıf, bölüm, yerleşim yeri, yaş, anne ve baba mesleği açısından sağlık okuryazarlık düzeyleri ve tutumları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklarının olmadığı tespit edilmiştir. Biyoloji ders kitaplarında ve öğretim programlarında sağlık okuryazarlığını artıracak yeterli bilgilerin olmadığı görülmüştür. Çalışmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda sağlık okuryazarlık düzeyinin artırılması için sağlık eğitiminin okul öncesi dönemden itibaren verilmesi, ders kitaplarında sağlıkla ilgili bilgilerin ve görsel öğelerin daha fazla yer alması önerilmektedir.Anahtar sözcükler: Sağlık okuryazarlığı, tutum, biyoloji eğitimi, sağlık eğitimi, ortaöğretim

Objective of this study is to determine the health literacy level of students who are attending to secondary education and their attitudes against health literacy and evaluating biology and medical knowledge books with respect to their sufficiency to provide people attain health literacy. Health literacy scale and health attitude scale were developed for achieving these objectives. Also a questionnaire was prepared for determining the demographic information for students who had attended this study. Prepared scales were applied over 700 students which are attending to several secondary schools. Biology course books and medical knowledge coursebooks which are insructed by MEB in 2013-2014 were examined during examination of contents of coursebooks. After study it was observed that most of students' health literacy is at low levels, and but majority of them has positive attitude against health subjects. When averages were examined it was observed that attitude of children of which parents' educational level is university graduate is higher. It was found that there is no significant difference between health literacy levels and attitudes with respect to gender, class, educational department, residence, age, fathers' occupation, mothers' occupation. It was found that there is not sufficient information in biology course books and education programs which will increase literacy. According to results which were obtained in study; heath education should be given beginning from preschool period, and knowledge and visual elements should be included mote in course books for increasing health literacy levels.Key Words: Health literacy, attitude, biology education, health education, secondaryeducation