Konzeption eines Rahmenlehrplans für die Universitaeren daF vorbereitungsklassen in der Türkei

Abstract

Türkiye'deki birçok üniversitede eğitim dili Almanca olan bölümlerin bulunması bu bağlamda öğrencilerin yabancı dil olarak Almanca eğitimi ile bu bölümlere hazırlanması ihtiyacını doğurmaktadır. Türkiye'de bu eğitim ağırlık olarak üniversitelerin Yabancı Diller Yüksekokullarında verilmektedir. Bu çalışmada geliştirilen çerçeve öğretim programı, Türkiye'deki üniversitelerin Almanca hazırlık sınıflarında kullanıma uygun bir çerçeve öğretim programı ihtiyacını karşılamak üzere hazırlanmıştır. Bu bağlamda geliştirilen öğretim programı, alanda görevli öğretim elemanları için bir taslak niteliğinde olup, uygun öğrenme içerikleri ile işlenmesi gerekmektedir. Bu program öğrencilerin farklı öğrenme deneyim ve ön öğrenmelere sahip olmaları, Yabancı Diller Yüksekokullarında farklı öğrenci ihtiyaçlarının bulunması nedeniyle oldukça esnek yapıda ve öğrenme alanlarına ayrılarak geliştirilmiştir. Bu bağlamda, önce Türkiye'deki tüm üniversitelerin Almanca hazırlık sınıfı bulunan bölümleri tespit edilmiştir. Bu araştırma, genelde Alman Dili ve Edebiyatı, Almanca Öğretmenliği ve Almanca Mütercim Tercümanlık gibi bölümlerin hazırlık sınıfları olduğunu ortaya koymuştur. Araştırma sonuçlarına bağlı olarak söz konusu bölümlerin Almanca hazırlık eğitimi bağlamındaki özel kabul koşulları da incelenmiştir. Çalışmada araştırmanın önemi, amacı ve konu ile ilgili kavramlar açıklandıktan sonra, bu konuda yapılan çalışmaların incelenmesinde Türkiye'de ve yurtdışında geliştirilen yabancı dil olarak Almanca çerçeve öğretim programlarına değinilmiştir. Bu çalışmanın ampirik uygulaması ise, Türkiye'deki üniversitelerin Almanca hazırlık sınıflarında görevli öğretim elemanlarına e- mail, telefon görüşmeleri ve birebir yöneltilen sorular aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçların değerlendirilmesi sadece bölümlerin özel kabul koşullarında değil aynı zamanda Almanca hazırlık sınıflarında yürütülen eğitimde de farklılıkların söz konusu olduğunu ortaya koymuştur. Bu farklılıklar, hazırlık sınıflarında yürütülen uygulamalarda, Almanca hazırlık eğitiminin zamansal planlamasında ve Türkiye'deki Almanca hazırlık sınıflarındaki eğitimin metodik ve didaktik prensiplerinde de kendini göstermektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara bağlı olarak B1 düzeyinde bir Almanca çerçeve öğretim programı geliştirilmiştir. Geliştirilen öğretim programı, Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Programının ölçütleri ile uyumlu olup, öğrencilerin dil becerilerinin geliştirilmesi alanında A1 seviyesinden B1 seviyesine kadar somut olarak hangi kazanımları elde etmesi gerektiği belirtilmiştir. Geliştirilen Almanca çerçeve öğretim programı ayrıca dil becerilerinin geliştirilmesine yönelik yönerge ve öneriler de içermektedir. Çalışmanın ekler bölümünde ise A1 seviyesinden B1 seviyesine kadar öğrencilerin farklı beceri alanlarındaki kazanımları somut verilmiştir. Bu çalışmada geliştirilen öğretim programı Türkiye'deki üniversitelerin Almanca hazırlık sınıflarındaki öğrencilerin öncelikle A1/A2 seviyesine kadar Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Programının ölçütlerine uygun olarak Almanca öğrenmelerini ve daha sonraki seviyelerde ise bölüm derslerine de hazırlanmalarını önermektedir. Diğer dil eğitim kurumlarının, örneğin Alman Kültür Merkezi'nin verdiği dil eğitiminden farklı olarak öğrencilerin hazırlık eğitiminde explizit gramer, alanlarına uygun metinler ve de metin grameri gibi farklı içeriklerle de buluşturularak, öğrencilerin bu alandaki akademik gelişimlerinin de sağlanması gerekmektedir. Bu bağlamda hazırlık eğitiminde bölüm derslerinin içeriklerine uygun, yazma becerilerini geliştirmeye yönelik bir dersin yer alması önerilebilir.

It is required to prepare the students for the departments whose medium of instruction is German as a foreign language in the context of the higher education in Turkey. Also, this education is mostly conducted by School of Foreign Languages at universities. In this study, the program framework developed was prepared to meet the needs of the German preparation classes in Turkey. Thus, this program is supposed to be implemented in the classroom within the appropriate instructional content in collaboration with the instructors. This is developed in flexibility and divided into the content areas to be learned with regard to the different experience and background of the students as well as the variation in their needs. The data collection procedure starts with identifying the universities where German preparation classes have been in progress. This study shows that the preparation classes are found regarding Department of German Language and Literature, of German Language Teaching and of German Translation at the universities. Moreover, the special requirements for recruiting students were examined. In this study, after the significance, purpose and the related concepts are defined, the researches on the language programs teaching German which were carried out in Turkey and abroad are analyzed. The participants of the study were the instructors employing German preparation courses. The empirical application of the study was conducted through e-mail, phone calls and face-to-face interviews. In the findings of the study, it is found out that there is some differences on not only the special requirements of the student recruitment but also the language education system regarding the instutions. These differences can be grouped as the implementation, the syllabus and the methodological and the principals of the preparation programs. Based on the findings of the study, a German program framework was developed. this framework is in line with the Common European Language Framework and consists of the objectives which indicate what the students should improve in their language skills from A1 to B1 levels. Moreover, the framework includes instructions and suggestions about language skills. In the appendix part of the study, all of the objectives from A1 to B1 levels are provided.Based on these findings, it is recommeneded that the students at German preparation classes be taught based on the criteria of Common European Language Framework in A1/A2 levels and that they get prepared for their departmental courses. Unlike some other language schools such as Goethe Institute, it is essential that the students be exposed so much to various content as explicit grammar knowledge, passages appropriate for their departments, and the grammar in the context that their language can be developed academically. Thus, it is suggested that a writing course be implemented with respect to the content of the department the students are to attend.