Diffüz karaciğer hastalıkları nedeniyle ayaktan ve yatarak yapılan karaciğer biyopsilerinin analizi

Abstract

Karaciğer biyopsisi karaciğer hastalıklarının tanısı, evrelendirilmesi, prognozun tahmini ve hastaların tedavi kararlarının verilmesi için yapılan bir işlemdir. Günümüzde gelişen görüntüleme yöntemleri, karaciğer hastalığının tanısında yararlandığımız serolojik göstergeler ve diğer bütün laboratuvar olanaklarına rağmen karaciğer biyopsisine duyulan gereksinim azalmamış, tersine nitelik değiştirmesine rağmen artmıştır. Bu çalışmada hastanemizde Ocak 1998 ve Haziran 2007 tarihleri arasında, ayaktan ve yatarak yapılan karaciğer biyopsilerinin endikasyonları, komplikasyonları, komplikasyonların bağlı olduğu faktörler, yapılan biyopsilerin tanı için yeterliliği, teknik ve kullanılan yöntemler arasındaki fark, biyopsilerin maliyetleri ve tüm bu faktörlerin gruplar arasında fark teşkil edip etmediği araştırılmıştırRetrospektif yapılan bu çalışmada 553 hastanın dosyası incelendi. Ayaktan biyopsi yapılan 213 (%38,5) hasta ile yatarak biyopsi yapılan 340 (%61,5) hasta değerlendirilmeye alındı. Gruplar arasında cinsiyet ve yaş açısından anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Hastaların biyopsi öncesi yapılan tam kan sayımı, rutin biyokimya tetkikleri, INR ve PT değerleri incelendiğinde her iki grup arasında albümin, kreatinin ve alkalen fosfataz değerleri hariç anlamlı fark yoktu (p>0,05). Ayaktan biyopsi yapılan grupta albümin, yatarak biyopsi yapılan grupta alkalen fosfataz ve kreatinin yüksekti (p<0,05). Ayaktan biyopsi yapılan 213 hastada %98,1 (209) oranında Menghini, %1,9 (4) oranında ise Tru-Cut iğne kullanılmıştı (p<0,05). Yatarak biyopsi yapılan 340 hastada %99,1 (337) oranında Tru-Cut iğne kullanılırken, %0,9 (3) oranında Menghini iğnesi kullanılmıştı (P<0,05). Minör komplikasyonlar ayaktan biyopsi yapılan 39 (%18,3) hastada, yatarak biyopsi yapılan 137 (%40,2) hastada gelişmişti (p<0,05). Ayaktan biyopsi yapılan hastalarda majör komplikasyon görülmezken, yatarak biyopsi yapılan hasta grubunda 6 (%1,7) hastada tespit edildi (p<0,05). Komplikasyonların bağlı olduğu faktörler hekimin tecrübesi, işlem sayısı, Tru-Cut iğne kullanımı, PT değerinde 4 sn ve üzerindeki uzamalar, trombosit değerinin 80000/mm3 ve altında olması, INR değerinin 1,2 ve üzerinde olmasıdır. Her iki grup içinde 192 hastanın maliyet kayıtlarına ulaşılabildi. Ayaktan biyopsi yapılan grubun ortalama maliyeti 137±22YTL, yatarak biyopsi yapılan grubun 214±11YTL idi (P<0,05Sonuç olarak tecrübeli ellerde ayaktan yapılan karaciğer biyopsileri, en az yatarak yapılan karaciğer biyopsileri kadar güvenli ve maliyeti de daha düşüktür. Karaciğer biyopsisi sonrası komplikasyonlar hekimin tecrübesi, yöntem, işlem sayısı, hemostaz bozuklukları ile bağlantılı bulunmuşturAnahtar Kelimeler: Ayaktan ve yatarak karaciğer biyopsi, biyopsi komplikasyonları, risk faktörleri

Liver biopsy is a procedure carried out to diagnose and grade the liver disease, to estimate the prognosis and to give the decision of treatment. Despite the developing imaging techniques, serological findings used in diagnosis of liver disease and all the other laboratory facilities, the requirement for liver biopsy has not declined, on the contrary it has increased, appearing in a different characteristic. İn this study, we investigated the indications and complications of the liver biopsy, the factors upon which the complications depend, the adequacy of biopsies performed, the cost of biopsies, whether all these factors create a discrepancy between the groupsİn this retrospective study, the files of 553 patients, 213(38,5%) of whom were outpatients and 340(61,5%) of whom were inpatients, were screened. There was no significant difference between groups with regard to gender and age (p>0,05). When the results of the complete blood count, routine biochemistry, INR and PT carried out before the biopsy were assessed, there was no significant difference between two groups except for the results of albumin, creatinin and alkaline phosphatase. Albümin was high in the outpatient group, whereas creatinin was high in the inpatient group. Menghini needle was used in 98 % of 213 outpatients and Tru-Cut needle was used in 1,9% of 213 outpatiens, While Tru-Cut needle was used in 99,1% of 340 inpatients, Menghini needle was used in 0,9% of 340 inpatients. Minor complications were observed in 18,3% of outpatients and 40,2% of inpatients(p<0,05). Although no major complications were observed in the outpatients, they were observed in the 6 (1,7%) inpatients(p<0,05). Complications were associated with the experience of the physician, the number of passes, the use of tru-cut needle, the prolongation of PT value, trombocyte count below 80000/mm3, the INR value over 1,2. The average cost of outpatient biopsy was 137± 22 YTL, while it was 214±11 YTL inpatient (P<0,05Consequently, the outpatient liver biopsies performed by the experienced staff are both safer and less expensive than the inpatient liver biopsies. Post liver biopsy complications are associated with the experience of physician, the method, the number of passes, disorders of hemostasisKey Words: Outpatient and inpatient liver biopsy, complications, risk factors