Lise öğrencilerinin matematik dersi kapsamında örnek üretme becerileri

Abstract

Bu çalışmada lise öğrencilerinin matematik dersindeki örnek üretme becerileri incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemi kullanılarak yürütülen bu araştırma durum çalışması şeklinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu bir orta öğretim kurumunun 2015-2016 eğitim-öğretim yılında öğrenim gören 83'ü kız, 46'sı erkek olmak üzere toplam 129 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak öğrencilere daha önce işledikleri konularla ilgili örnek üretme soruları uygulanmış ve öğrencilerin örnek üretme süreçlerini derinlemesine analiz edebilmek için çalışma grubundan 22 öğrenci ile birebir görüşme yapılmıştır. Görüşmeye katılacak öğrenciler uygulama sorularına verilen cevaplar ve matematik dersi başarı durumu değerlendirmesine göre amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Görüşme esnasında öğrencilerden sorulara verdikleri cevapların nedenlerini söylemeleri ve bu bağlamda (varsa) yeni düşüncelerini kendilerine ait olan uygulama formlarına aktarmaları istenmiştir. Ayrıca yapılan bu görüşmeler öğrencilerin izniyle ses kaydına alınmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir.Araştırmanın sonucunda öğrencilerin örnek üretirken daha çok deneme yanılma stratejisini kullandığı üst düzey düşünme becerisi gerektiren analiz stratejisini ise kullanamadıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin bazılarında yer alan kavram imajlarının matematiksel olarak bir karşılığının olmadığı bir kısmında ise herhangi bir kavram imajının bulunmadığı görülmüştür. Yeterli seviyede kavram bilgisi ve örnek uzaya sahip olmamaları nedeniyle öğrencilerde kavram yanılgılarının oluştuğu; örnek üretme etkinliklerinde işlemsel öğrenmenin tek başına yeterli olmadığı çıkarılan diğer sonuçlardır.Araştırmanın son bölümünde araştırmacılara, matematik program geliştiricilerine ve eğitimcilere yönelik önerilere yer verilmiştir.Anahtar sözcükler: Örnek üretme, örnek üretme stratejileri, kavram, kavram imajı, örnek uzay, kavram yanılgısı

In this study example generation abilities of high school students were examined within the context of mathematics course. The study in which used qualitative research method was carried out as a case study. The participants of the study are 129 students consist of 83 girls and 46 boys being educated in 2015-2016 academic year at a high school. As data collection tools example generation questions about topics taught before were formed to students. Withal it has been interviewed with 22 students as individual to analyse in-dept example generation processes of students. Students who taked part in interwiev were choosen with aimed sample technique according to answers given in application of example generation and mathematics course success evaluation. During the interview students were asked to say the reasons for the answers given before and write if they have new thaughts on their application papers. Also this interviews were recorded with the students permission. Obtained datas were examined with content analysis method.At the end of the study, it was determined that most of the students used trial and error strategy during example generation process and analysis strategy which needs top level cognitive ability wasn't used by students. İt was observed that some of students concept image corresponded to nothing mathematically and a part of students didn't have any concept image. Data analysis also indicated that many of students have misconceptions because of limited example spaces and concept knowledges and only procedural learning isn't enough at the example generation activities.At the last part of this study suggestions are made for researchers, mathematics curriculum developers and educators.Keywords: Example generation, example generation strategies, concept, concept image, example space, misconception