Ebeveyn çocuk ihmal ve istismarı farkındalık ölçeği`nin geliştirilmesi ve uygulanması

Abstract

Çocuk istismarı ve ihmali, dünyanın her yerinde yaşanan evrensel bir problemdir. Çocuğun hiçbir şart ve koşulda ihmal ve istismar yaşantısını deneyimlememesi gerekmektedir. Bu yaşantılar her yaşta insan bedeni ve ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkiler bırakırken, çocukluk çağında yaşanması çocuk üzerinde onarılması mümkün olmayan yaralar açmaktadır. Bu nedenle, çocuk ihmal ve istismarının önlenmesinde çocuğun doğumundan itibaren birlikte zaman geçiren, çocuğun bakımı ve korunmasından sorumlu olan ailenin çocuk istismarı ve ihmali konusunda bilinçli olması gerekmektedir. Çocuklarının her türlü yardım ihtiyacını karşılamakla yükümlü olan ebeveynler, kasıtlı olarak veya farkında olmadan çocuklarına ihmal ve istismar yaşamasına sebep olabilir ya da çocuklarının başkaları tarafından istismara maruz kaldığını fark etmeyebilirler. Oysa ki, ebeveynler iyi bir gözlemci olur, çocuklarını korur ve çocuklarının kendi kendilerini nasıl koruması gerektiğini öğretirlerse evrensel bir sorun olan çocuk ihmal ve istismarını en aza indirebilecek bir güce sahiptirler. Bu araştırma ile alan yazın taramaları ışığında okul öncesi eğitimine devam eden çocukların ebeveynlerinin çocuk ihmal ve istismarına ilişkin farkındalıklarını belirlemek amacıyla bir ölçek geliştirilmiş, bu ölçeğin geçerlik- güvenirlik çalışması yapılmıştır. Bunun dışında, araştırmanın ikinci bölümünde ebeveynlerin cinsiyet, yaş, gelir durumu, eğitim düzeyi ve çocuk ihmal ve istismarı konusunda eğitim alma durumları göz önünde bulunarak, çocuk ihmal ve istismarı farkındalıkları arasında bir ilişki olup olmadığı incelenmiştir. 595 ebeveynle yapılan araştırmanın ilk aşamasında, Açımlayıcı Faktör Analizi, Madde toplam korelasyon sayısı, madde faktör yükleri, Cronbach's Alpha Katsayısını belirlemek amacıyla SPSS 22 paket programı kullanılmış ve bunların istenilen düzeyde olduğu ortaya çıkmıştır. 60 maddeden oluşan Ebeveynlerin Çocuk İhmal ve İstismarı Ölçeği (EFİÇÖ), yeterli madde-toplam korelasyon sayısı (>0,50) ve faktör yüklerine (>0,45) sahip olmayan 15 madde ölçekten çıkartılmış ve 45 madde olarak son haline gelmiştir. Yapılan analizler sonucunda, geçerli ve güvenilir kabul edilen EÇİFÖ, 144 ebeveyn ile tekrar uygulanmış ve ebeveynlerin cinsiyet, yaş, gelir durumu, eğitim düzeyi ve çocuk ihmal ve istismarı konusunda eğitim alma durumu değişkenlerine göre farkındalık puanları hesaplanıp, bu değişkenlerin farklılık yaratıp yaratmadığı incelenmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde ebeveynlerin cinsiyet, yaş, gelir durumu ve çocuk ihmal ve istismarı konusunda eğitim alma durumlarına göre farkındalık puanlarında anlamlı bir fark olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar sözcükler: çocuk ihmali, çocuk istismarı, aile farkındalığı, ölçek geliştirme.

Child abuse and neglect is a worldwide problem. Under any circumstances should a child experience abuse or neglect, these experiences have negative effects on the body and mental health of people from all ages, but childhood injuries cause irreversible damage to the child. For this reason, people who are responsible for the care and protection of the child need to be aware of child abuse and neglect. Parents who are obliged to meet all kinds of needs of their children may intentionally or unintentionally neglect and abuse their children or may not realize that their children are being exploited by others. However, parents have the power to reduce child abuse and neglect in the world as long as they observe and protect their children and teach them how to defend themselves. With this research, a scale was developed to determine the parents' awareness of neglect and abuse of children who attend preschool education in the light of field literacy scans, and a validity-reliability study was conducted on this scale. In the second part of the study, it was examined if there is a relationship between child neglect and abuse awareness and parents' gender, age, income status, education level and their knowledge about child neglect and abuse.In the first part of the study which involves 595 parents, the SPSS 22 package program was used to determine the Cronbach's Alpha Coefficient, the item factor loadings, the item total correlations, and the Explicit Factor Analysis. The Parents' Child Neglect and Abuse Scale, which had 60 items at first, was finalized as 45 items after excluding 15 items that do not have sufficient item-total correlations (<0,50) and factor loads (<0,45).As a result of the analysis, valid and reliable The Parents' Child Neglect and Abuse Scale was reapplied to 144 parents and their awareness scores were examined according to their parents' gender, age, income status, education level and taking education about child neglect and abuse.In the second part of the study, it was concluded that there was a meaningful difference in parents' awareness scores depending on their gender, age, income status and education about child neglect and abuse.Keywords: Child neglect, child abuse, parents' awareness, scale development