Hidrosefalili olgularda faz kontrast MRG tekniği ile BOS akım dinamiklerinin değerlendirilmesi ve ayırıcı tanıya katkıları

Abstract

Amaç: Faz kontrast sine (FKS) MRG ile normal basınçlı hidrosefali (NBH) düşünülen hastalarda, atrofik dilatasyon bulunan hastalarda ve normal populasyonda akuaduktustaki dakikalık ortalama beyin omurilik sıvı (BOS) volümü değerlerini karşılaştırmak, bu değerlerin preoperatif olarak cerrahiden görülecek yararı öngörmede ve bulunan ölçümlerin hidrosefali ayırıcı tanısına katkılarını araştırmak amaçlanmıştır. Ayrıca obstruktif hidrosefalili hastalarda BOS'un geçiş yolları, obstruksiyon düzeyinin tespiti ve bu hastalarda uygulanan endoskopik üçüncü ventrikülostomi (ETV) açıklığı değerlendirildi.Gereç ve yöntem:Ocak 2006 ? Haziran 2008 tarihleri arasında Nöroloji ve Nöroşirürji Anabilim Dallarına çeşitli şikayetlerle başvuran, klinik ve radyolojik olarak NBH olarak değerlendirilen 30 hasta, serebral sulkuslar ile orantısız atrofik dilatasyonu bulunan 20 hasta ve kontrol grubu olarak hidrosefali kliniği bulunmayan 30 olgu olmak üzere toplam 80 olgu çalışmaya dahil edilmiştir. NBH olarak izlenen 30 hastadan 15 hastaya ventriküloperitoneal şant yerleştirilmiş ve bu hastalar postoperatif dönemde takip edilmiştir.Ayrıca obstrüktif hidrosefali grubu toplam 17 hastayı kapsamaktadır. Obstruktif hidrosefali olarak değerlendirilen 17 hastada BOS'un geçiş yolları, obstruksiyon düzeyinin tespiti ve bu hastalardan 7'sine uygulanan ETV sonrası ventrikülostomi açıklığı değerlendirilmiştir.MRG tetkikleri 1.5 Tesla MR cihazı ile gerçekleştirildi. Çalışmada, her kişide sine faz kontrast MRG sekansı olan FLASH through-plane kullanılarak aksiyel planda faz, refaz ve magnitüd görüntüler elde edildi.FLASH through-plane sekansı kullanılarak yarı aksiyel planda hız kodlaması (Venc) tüm bireylerde 20 cm/sn ve FLASH in-plane sagittal planda hız kodlaması (Venc) tüm bireylerde 6 cm/sn olacak şekilde seçildi.Akuaduktus düzeyinde ortalama ve maksimum hız, ortalama ileri ve geri akımlar gibi akım ve hız parametrelerinin hesaplamaları ilgili kesitlerde kontürlerin çizilmesinden sonra yazılım programı yardımıyla otomatik olarak yapıldı. Sonuçlar grafik ve tablolar halinde elde edildi. Tüm MR görüntüleri ve elde edilen değerler iki radyolog tarafından değerlendirildi.Ayrıca FLASH in-plane sagittal plandaki görüntülerde de BOS'un geçiş yolları sine olarak izlendi, obstrüktif patolojiler ve düzeyleri tespit edildi.Bulgular:NBH olarak değerlendirilen 30 hastadan 15 hastaya ventriküloperitoneal şant (VPS) yerleştirilmiş ve bu hastaların postoperatif dönemde semptomlarında iyileşme olduğu tespit edilmiştir. NBH grubundaki ortalama debi, kontrol grubu ve AD grubu ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı ve fazla bulunmuştur(p=0,000) .Obstrüktif hidrosefali olarak değerlendirilen 17 hastanın, 3'ü Chiari tip I malformasyonu, 1'i Dandy Walker malformasyonu olup obstrüksiyon düzeyleri foramen magnum düzeyindeydi.Geri kalan 13 hastanın obstrüksiyon düzeyleri akuaduktus düzeyindeydi. Onyedi hastadan 7'sine ETV ugulandı ve postoperatif erken dönemde ventrikülostomi açıklığı değerlendirildi.Sonuç: Akuaduktus düzeyinden yapılan kantitatif BOS akım çalışması ile elde edilen ortalama BOS debisi değerlerinin NBH düşünülen olgularda tanıda, ayırıcı tanıda ve cerrahiden görülecek yararı öngörmede yararlı olduğu değerlendirilmiştir. FKS MRG yönteminin, normal BOS'un geçiş yollarını, patolojilerini ve ETV sonrası ventikülostomi açıklığını değerlendirmede yararlı olduğu düşünülmüştür.

Aim: The aim of this study is to compare the mean volume levels of the cereprospinal fluid per minute in the aquaductuses of the patients who are suspected of normal pressure hydrocephaly with phase contrast cine MRI and the patients atrophyc dilatation and normal population and to investigate the efficacy of these measurements in predicting the benefit of the surgery preoperatively and to asses the contribution of these measurements in differential diagnosis of hydrocephaly. In addition, the cerebrospinal fluid pathways, the level of obstruction and the patency of endoscopic third ventriculostomy in the patients with obstructive hydrocephaly were assessed.Materials and methods: Thirty patients with normal pressure hydrocephaly clinically and radiologically, 20 patients with atrophyc dilatation irrelevant to cerebral sulci and 30 cases without clinical hydrocephaly, a total of 80 cases, who applied to Neurology and Neurosurgery departments of Ondokuz Mayıs University Hospital between January 2006 and June 2008, were included in this study. Fifteen of the 30 patients who were followed for normal pressure hydrocephaly were placed ventriculoperitoneal shunt and their follow up were done in the postoperative period.In addition, hydrocephaly group contains seventeen patients. The cerebrospinal fluid pathways, defining the level of obstruction and patency of endoscopic third ventriculostomy, which was performed on 7 of these patients were evaluated.1.5 Tesla MRI device was used for MRI scans. In this study, cine phase contrast MRI sequence was used with FLASH through-plane to take phase, rephrase and magnitude images in axial plain of all participants. By using FLASH through-plane sequence, the half axial plain velocity encoding (Venc) was chosen as 20 cm/sn for all individuals and the FLASH in-plane sagittal plain venc was chosen as 6 cm/sn for all individuals.Calculations of velocity and flows such as mean and maximum velocities in the level of aquaductus, mean forward and backward flows were done with assist of a software automatically after the countours were drawn. . Results were gathered as graphics and tables. All of the MRI scans and the valves gathered were evaluated by two radiologists.Moreover; cereprospinal fluid (CSF) pathways were visualized as cine in FLASH in-plane sagittal plain images, obstructive pathologies and the level of these pathologies were determined.Findings: Fifteen patients of the 30 patients who had been diagnosed as NPH were performed VPS placement and improvement of the symptoms of these patients were demonstrated postoperatively. The mean output in the NPH group when compared to the mean output in the control group and the athropyc dilatation group were higher with a statistical signifance(p=0,000).Among the seventeen patients who had obstructive hydrocephaly, three had Chiari Type malformation and one had Dandy Walker maformation and their level of obstruction was in level of foramen magnum. The other thirteen patients? level of obstruction were in the level of aquaductus. 7 patients of the seventeen patients were performed ETV and patency of ventriculostomy was evaluated in early postoperative period.Conclusion: The mean levels of CSF outflow gathered with quantitative CSF outflow study in the level of aquaductus were found to be useful in patients who were suspected for NPH in diagnosis ,differential diagnosis and prediction of the benefit of surgery. Cine phase contrast MRI modality was thought to be usefull in evaluating normal CSF pathways, pathologies of CSF, patency of ventriculostomy after ETV.