Cabergolin kullanan hiperprolaktinemik hastalarımızın tedaviye cevaplarının retrospektif olarak incelenmesi

Abstract

Hiperprolaktineminin en sık sebebi prolaktin (PRL) sekrete eden hipofizer adenomdur (prolaktinoma). Diğer nedenler; idiyopatik hiperprolaktinemi, santral etkiyle PRL salınımını arttıran ilaçlar ile daha az sıklıkla primer hipotiroidizm ve hipofiz sap basısı yapan non fonksiyonel hipofiz tümörleridir. Etiyolojik ayrımın yapılması hastanın tedavi edilmesinde seçilecek yöntem açısından son derece önemlidir. İdiyopatik hiperprolaktinemi tedavisi sadece medikal yöntemle yapılırken, prolaktinoma tedavisi medikal, cerrahi veya radyoterapi olabilmektedir.Yıllar önce prolaktinoma tedavisinde cerrahi uygulama ilk tedavi yöntemiyken günümüzde mikroadenom tedavisinde cerrahi kararı verilmemektedir. Makroadenom tanılı hastalarda ise eşlik eden semptomlara göre klinisyen tarafından farklı yaklaşımlar olmaktadır.Hiperprolaktineminin medikal tedavisinde bromokriptinle (BRC) tecrübenin fazla olmasına rağmen yan etkinin fazla olması ve günde iki veya üç kez alınmak zorunda kalınması, daha az yan etkili, kullanımı daha kolay ve tedavi başarısı daha yüksek olan cabergolin (CAB) tedavisini ön plana çıkarmıştır. Biz de çalışmamızda retrospektif olarak hiperprolaktinemili hastalarımızın dosya bilgilerini tarayarak bunlardan farmakolojik tedavi olarak sadece CAB kullanımı ile PRL düzeyleri, adenom çapının değişimi, klinik semptomların durumu ve ilaç yan etkileri hakkında dökümantasyon oluşturmayı amaçladık.Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji polikliniğinde 15 idiyopatik hiperprolaktinemi, 25 makroprolaktinoma, 46 mikroprolaktinoma tanılı hasta çalışmaya alındı. CAB tedavisiyle hiperprolaktinemisi olan hastaların %88,2'inde klinik semptomların düzeldiği, %73,3'ünde PRL'in normalizasyonu sağladığı görüldü. Prolaktinomaların %39,4'ünde (n:28) adenomun tamamen kaybolduğu, %47,9'unda (n:34) adenom maksimal çapın azaldığı, %11,3'ünde (n:8) adenom maksimal çapın değişmediği, %1,3'ünde (n:1) adenom maksimal çapının arttığı görüldü. Makroadenom tanılı hastalardan CAB tedavisinin yanında cerrahi uygulanan ve uygulanmayan hastalar karşılaştırıldığında tedavi sonrası maksimal çap, adenomun tamamen kaybolma ve çapında azalma yüzdesi olarak fark olmadığı görüldü (p>0,05). Beş hasta ilaca bağlı yan etki belirtti, ancak yan etki nedeniyle ilaç tedavisinin sonlandırıldığı hasta olmadı.Bu çalışmanın sonuçları hiperprolaktinemili hastaların çoğunda CAB'ın haftada bir kez 0,5 mg dozunda uygulanmasının iyi tolere edilebilmesinin yanı sıra PRL düzeylerinin normalizasyonunu sağlamada, klinik semptomların iyileştirilmesinde ve radyolojik bulguların düzeltilmesinde (adenom çapının küçülmesi) iyi bir seçenek olduğunu göstermektedir.Anahtar kelimeler: Cabergolin, hiperprolaktinemi, idiyopatik, makroadenom, mikroadenom

The main cause of hyperprolactinemia is the PRL secreting pituitary adenomas (Prolactinoma). The other causes are idiopatic hyperprolactinemia, drugs, and non functional pituitary tumors that makes pressure on the pituitary stalk.To determine the etiology of hyperprolactinemia is very important to decide the management protocol. While the management of idiopatic hyperprolactinemia is medical, in prolactinoma medical theraphy, surgery or radioterapy could be chose.Years ago surgery was the first choise of therapy in prolactinomas. But nowadays we don?t prefer surgery in microadenomas. In macroadenomas according to the symtomps the clinician have different options.Since we have more experience with bromocriptin in the medical treatment of hyperprolactinemia, its side effects and short half time makes cabergolin (CAB) more favorable. CAB has minimal side effects, long half time, and is more effective in the treatment. In this study we studied the PRL levels, tumor diameter, clinical symptoms, and drug side effects in the patients with hyperprolactinemia who treated with CAB retrospectively.Fifteen patients with idiopatic hyperprolactinemia, 25 patients with macroadenomas, 46 patients with microadenomas treated with CAB was included to the study from Ondokuz Mayıs Univercity, Faculty of Medicine Department of Endocrinology.After treatment improvoment in clinical symtomps was % 88,2, normalization of PRL levels was % 73,3 in hyperprolactinemic patients. In patients with prolactinoma adenom disapperead in % 39,4, adenom maximal diameter reduced in % 47,9, adenom maximal diameter did not change %11,3, and adenom maximal diameter increase in % 1,3 of patients. There was no difference in maximal diameter, tumor disseperance, and percent of tumor shrinkage between the patients with macroadenomas who had surgery additional to CAB and the patients who had no surgery. Five patients ( % 5,8) reported side effects, but drug withdrawal was not needed.Our results show that treatment with CAB in the dosage of 0,5 mg / week has a good tolerability, and effective in normalizing PRL levels,improving clinical symtomps, reducing the tumor size.Key words: cabergolin, hyperprolactinemia, idiopatic, macroadenomas, microadenomas.