Akciğer kanseri tedavisinde uygulanan konformal ve yoğunluk ayarlı radyoterapi tekniklerinin karşılaştırılmalı değerlendirilmesi

Abstract

Bu tezde akciğer kanseri tanılı 10 hastanın, tedavi öncesi çekilen Bilgisayarlı Tomografi (BT) kesit görüntüleri kullanılarak Üç Boyutlu Konformal Radyoterapi (3BKRT) ve Yoğunluk Ayarlı Radyoterapi (YART) teknikleri ile tedavi planlamaları yapılmış ve elde edilen veriler karşılaştırılmıştır.3BKRT tekniğinde 2 alanlı, 3 alanlı ve 4 alanlı farklı gantri açıları, YART tekniğinde ?Ters Planlama? ile, ?Statik? teknik, 6 alan 4 segment kullanılmıştır. Doz sınırlamaları sağ ve sol akciğer için 30 Gy ve 20 Gy alan akciğer hacmi maksimum %35, kalp için 45 Gy ve 40 Gy alan kalp hacmi maksimum %50, spinal kord için 47 Gy, özefagus için 58 Gy ve toplam akciğer için 20 Gy olarak belirlenmiştir. Her iki tedavi tekniği için günlük fraksiyon dozu 2 Gy, toplam PTV dozu 60 Gy olacak şekildedir.3BKRT ile karşılaştırıldığında YART planlamalarında hedef hacmin almış olduğu maksimum doz 1,54 Gy azalırken, ortalama doz değeri 0,54 Gy artmaktadır. YART planları ile %2,1 daha homojen bir doz dağılımı sağlanmakta ve kritik organ dozlarının; sağ akciğer için 0,15 Gy, sol akciğer için 0,58 Gy, özefagus için 1,32 Gy, spinal kord için 1,94 Gy azaldığı ve toplam akciğer için 1,32 azaldığı görülmüştür. Ancak kalp için dozun 3,21 Gy arttığı görülmüştür.Akciğer kanseri tedavisinde kritik organ dozlarını minimum seviyede tutan YART tekniğinin kullanılmasının daha uygun olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Yoğunluk Ayarlı Radyoterapi, Üç Boyutlu Konformal Radyoterapi, Akciğer Kanseri

In this thesis, treatment plans of 10 patients with lung cancer diagnosis were done with Three Dimensional Conformal Radiotherapy (3DCRT) and Intensity Modulated Radiotherapy (IMRT) techniques using cross-sectional images of pre-treatment Computed Tomography (CT) and the data obtained were compared.2 fields, 3 fields and 4 different fields gantry angles in 3DCRT technique and `inverse`, `step and shoot` technique, 6 fields, 4 segments in IMRT technique were used. Dose constraints is determined as of 30 Gy for right and left lung, %35 for the percentage of lung volume receiving 20 Gy, 45 Gy for heart and %50 for the percentage of the heart volume receiving 40 Gy, 47 Gy for spinal cord, 58 Gy for esophagus and 20 Gy for total lung. The prescribed dose was total dose of 60 Gy to PTV for both treatment techniques using 2 Gy per daily fraction.When compared with the 3DCRT, in IMRT plans, maximum dose value of target volume was decreased by 1,54 Gy, mean dose value of target volume was increased by 0,54 Gy. IMRT plans provided 2,1% more homogeneous dose distribution and critical organ doses decreased by 0,15 Gy for right lung, 0,58 Gy for left lung, 1,32 Gy for esophagus, 1,94 Gy for spinal cord and 1,32 Gy for total lung compared with 3DCRT plans. But heart dose increased by 3,21 GyIt was concluded that, in treatment of lung cancer, IMRT technique is more appropriate than 3DCRT, with minimum critical organ doses.Key Words : Intensity Modulated Radiotherapy, Three Dimensional Conformal Radiotherapy, Lung Cancer