Grafit katkılı kurşun kalemlerin geriye dönük dozimetre olarak kullanılabilirliğinin incelenmesi

Abstract

Bugüne kadar meydana gelen radyasyon kazalarında, kaza dozunun geriye dönük olarak saptanabilmesi için çeşitli malzemelerden yararlanılmıştır. Çeşitli porselen veya seramik ev eşyaları, yapı malzemeleri, toz deterjan, ilaçlar gibi birçok malzeme bu amaçla incelenmiştir. Bu tez çalışmasında, bütün bu malzemelere ilave olarak ilk kez, kurşun kalemlerden kaza dozu saptanmaya çalışılmıştır. Oluşturulan kaza senaryosu gereği kurşun kalemlere 1 Gy kaza dozu verilmiş, ardından bu doz Optik Uyarımlı Lüminesans ve Isıl Uyarımlı Lüminesans yöntemleriyle belirlenmeye çalışılmıştır. Optik Uyarımlı Lüminesans yöntemiyle yapılan çalışmalardan istenen sonuç elde edilememiş fakat Isıl Uyarımlı Lüminesans yöntemiyle 1 Gy'lik kaza dozu iki farklı kalem için 0,98±0,20 Gy ve 0,85±0,17 Gy olarak ölçülebilmiştir. Böylece hemen her işyerinde ve çalışanların üzerinde bulunabilen kurşun kalemlerden, olası bir kaza durumunda geriye dönük doz ölçer olarak yararlanılabileceği sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Geriye Dönük Dozimetri, Isıl Uyarımlı Lüminesans, OptikUyarımlı Lüminesans, Kaza Dozimetresi.

So far, in order to determine the radiation dose retrospectively in radiation accidents, various materials have been used. Several porcelain or ceramic, household goods, construction materials, powder detergent, medicines and many other materials have been studied for this purpose. In this study, in addition to all of these materials, pencils were made to determine the dose of the accident was determined from pencils for the first time. According to the accident scenario created, pencils were irradiatied with 1 Gy radiation dose, then the given dose was measured by Optical Stimulated Luminescence (OSL) and Thermoluminescence (TL) methods. OSL method didn't give the expected results, but 1Gy accident dose was determined as 0,98±0,20Gy and 0,85±0,17Gy for two different types of pencils by TL method. Consequently, it was concluded that the pencils that carried by staff in all workplaces can be used as retrospective dosimeters in the case of radiation accidents.Key Words: Retrospective Dosimetry, Thermoluminescence, Optical Stimulated Luminescence, Accidental Dosimeter