Jeneralize pruritus hastalarında klinik ve laboratuvar bulguların değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Deride gözle görülür bir bulgu olmadan yaygın kaşıntı olması, esansiyel pruritus veya jeneralize pruritus olarak tanımlanmaktadır. Kolestaz, üremi, malignite, hematolojik, endokrinolojik ,metabolik hastalıklar gibi pekçok hastalığın belirtisi olabilmekte ve psikiyatrik nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. Çalışmamızda jeneralize prurituslu hastaların klinik, laboratuvar bulgularını, altta yatan sistemik hastalık sıklığını ve kaşıntı nedenini ortaya çıkarabilecek ipuçlarının bulunup bulunmadığını değerlendirmeyi amaçladık.Yöntem: Bu çalışmada Mayıs 2004 ile Kasım 2009 tarihleri arasında jeneralize pruritus tanısı ile Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı'nda yatırılarak tetkik ve tedavi edilen 57 hasta (32 kadın, 25 erkek) bilgileri (dosya taraması şeklinde) retrospektif olarak değerlendirildi. Hastaların anamnezleri, mevcut sistemik hastalıkları, kullandıkları ilaçlar, dermatolojik muayene bulguları, laboratuvar değerleri, saptanan sistemik hastalıklar, psikiyatrik değerlendirme sonuçları ve aldıkları tedaviler Hasta Takip Formu'na kaydedildi. Laboratuvar değerleri ile tedavi hariç tüm hasta bilgileri, 65 yaş üzeri ve altı olanlarda, sistemik hastalık saptanan ve saptanmayanlarda ve cinsiyete göre istatiksel olarak karşılaştırıldı.Bulgular: Çalışmaya alınan 57 hastanın 19'unda sistemik hastalık saptandı (%33.3). On (%17.5) hastada anemi, dört (%7) hastada kronik böbrek yetmezliği (KBY), iki (%3.5) hastada karaciğer hastalığı, iki (%3,5) hastada hepatit C enfeksiyonu, bir (%1.7) hastada hepatit B enfeksiyonu, üç (%5.3) hastada tiroid hastalığı, iki hastada (%3.5) malignite, bir (%1.7) hastada diabetes mellitus (DM) ve bir (%1.7) hastada esansiyel trombositoz saptandı. Psikiyatrik hastalık toplam 31 hastada (%67.4) saptanmış olup en sık saptanan hastalık grubunu oluşturuyordu. Psikiyatrik hastalık saptanan hastaların 22'si (%71) kadın olup istatistiksel olarak anlamlı oranda yüksek bulundu (p=0.047). Özgeçmişinde hastalık bulunan hastaların 20 (%60.6)'si 65 yaş ve üzerinde, 13 (%39.4)'ü 65 yaş altında olup aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p=0.018). Psikiyatrik hastalık saptanan hastaların 20'si (%65) 65 yaş altında olup istatiksel olarak anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.05). Dermatolojik muayenede en sık saptanan bulgular; 20 hastada (%41.6) kserozis ve 35 hastada (%72.9) ekskoriasyondu.Sonuç: Jeneralize pruritus hastalarında sistemik hastalık varlığının %33.3 gibi anlamlı oranda yüksek bulunması ve en sık saptanan hastalık grubunun psikiyatrik hastalıklar olması, dikkatli bir öykü almanın, tam bir fizik ve dermatolojik muayene yapmanın ve detaylı laboratuvar inceleme yapılmasının gerekli ve önemli olduğunu göstermektedir. Hastaların yaş, cinsiyet, kaşıntı süresi gibi bilgilerinden yola çıkarak jeneralize pruritusun altta yatan bir sistemik hastalığa bağlı olabileceğini gösteren herhangi bir karakteristik özellik saptanmamıştır. Bu açıdan daha fazla hasta sayısıyla yapılan prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar kelimeler: Jeneralize pruritus, Etiyoloji, Sistemik hastalıklar

Introduction: Generalized pruritus or essential pruritus is defined as pruritus without an obvious sign of a specific cutaneous disorder. It can be a sign of cholestasis, uremia, malignancy, or hematological, endocrinological and metabolic diseases and develop as a result of psychiatric reasons. In our study we aimed to determine etiological factors by evaluating the clinical and laboratory findings of patients with generalized pruritus, figure out the frequency of underlying systemic diseases and to decipher whether any patient characteristics helped to predict the likelihood of a systemic etiology for pruritus in a given patient.Method: In this study, the details of 57 patients (32 women, 25 men), who were hospitalized for research and treatment in the Dermatology Department of Ondokuz Mayıs University Hospital between May 2004 and November 2009, were retrospectively analyzed. The history, systemic diseases, drugs, dermatological examinations and laboratory findings, diagnosed systemic diseases, psychiatric examination findings and treatments of patients were recorded on the following form. Without laboratory findings and treatments, all patient findings were compared according to age groups of above or below 65, patients who have diagnosed systemic disease or not, and to their gender statistically.Results: Systemic diseases were diagnosed in 19 of 57 patients (%33.3) with anemia in 10 patients (%17.5), chronic renal insufficiency in 4 patients (%7), hepatic disease in 2 patients (%3.5), hepatitis C infection in 2 patients (%3.5), hepatitis B infection in 1 patient (%1.7), thyroid disease in 3 patients (%5.3), malignancy in 2 patients (%3.5), diabetes mellitus in 1 patient (%1.7) and essential thrombocytosis in 1 patient (%1.7). The most common disease group were psychiatric diseases, diagnosed in 31 patients (%67.4) with 22 (%71) of them female, which was statistically significant (p=0.047). Twenty patients (%60.6) above the age of 65 and 13 patients (%39.4) below the age 65 had systemic diseases in their medical history. The difference between them was statistically significant (p=0.018). Twenty patients (%65) with psychiatric diseases were below 65 years of age which was also statistically significant (p<0.05). The most common findings in dermatological examination were xerosis in 20 patients (%41.6) and excoriation in 35 patients (%72.9).Conclusion: With findings of 33.3% of generalized pruritus patients having a systemic disease and psychiatric diseases being most common in these patients, we conclude that obtaining proper medical history, conducting a thorough physical and dermatological examination, and requesting relevant laboratory tests are necessary and vital. A characteristic connection could not have been established between generalized pruritus and an underlying systemic disease by analyzing just the patients? age, gender, and pruritus longevity. Further prospective studies, including a larger study group, are needed.Key words: Generalized pruritus, Etiology, Systemic disease.