Primer immün yetmezlik saptanmayan ve saptanan tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonu olan hastalarda pnömokok polisakkarit antikor cevabının araştırılması

Abstract

Tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonu ve immfin yetmezlik tanısı alan hastalarda pnömokok serotiplerine karşı antikor cevabının araştırılması.Hacettepe Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi. Ankara, 2003. Solunum sistemi enfeksiyonlarına neden olan mikroorganizmaların başında Streptococcus pneumoniae gelmektedir. Tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonu etyolojisi araştırılan ve zemininde humoral immun yetmezlik saptanan hastalarda pnömokok serotiplerine karşı antikor oluşumunun bozuk olduğu önceki çalışmalarda gösterilmiştir. Bu çalışmada, tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle takip edilen beş ayrı immünolojik hastalık grubuna dahil hastaların pnömokok aşı cevaplarını değerlendirmek ve bu değerlendirmenin sonuçlarını sağlıklı bireylerde bakılan pnömokok aşı cevabı sonuçlarıyla karşılaştırmak amaçlanmıştır. Çalışmada, Haziran 1991 ve Ocak 2002 tarihleri arasında, Hacettepe Üniversitesi Pediatrik İmmünoloji Ünitesinde tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle primer immün yetmezlik hastalığı yönünden araştırılan, unkonjuge pnömokok aşı öncesi ve sonrası pnömokok antikor cevabı bakılmış olan iki yaş üzerindeki 105 hasta, dosya kayıtları esas alınarak değerlendirildi. Hastalar beş ayrı grupta incelendi: 1. gruptaki 25 hasta SelektiflgA eksikliği, 2. gruptaki 18 hasta yaygın değişken immün yetmezlik (CVID), 3. gruptaki 16 hasta Ig G2 eksikliği, 4. gruptaki 14 hasta hipogammaglobulinemi ve 5. gruptaki 32 hasta primer immün yetmezlik bulunmayan tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonu tanılarını almıştı. Kontrol grubu olarak, ünitemizde Haziran 1997 ve Ekim 1997 tarihleri arasında, tekrarlayan enfeksiyon hikayesi olmayan, 5-15 yaş arası sağlıklı 40 çocuk ile bu çocuklarda aynı metod ve aynı antijenlerle bakılan unkonjuge pnömokok aşı cevabına yönelik sonuçlar kullanılmıştır. CVID, IgG2 eksikliği ve hipogamaglobulinemi tanılı hasta gruplarında pnömokok aşısı sonrası herbir serotipe pozitif antikor cevabı alınan hastaların oranları ile aşı sonrası serotiplere karşı antikor titre geometrik ortalamaları, kontrol grubunun değerlerinden anlamlı oranda düşük bulundu. İmmünolojik bir hastalık düşünülmeyen (immunoglobulin değerleri normal sınırlarda) ancak tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonu olan hasta grubunda da aşı sonrası tüm serotiplere karşı antikor titre geometrik ortalamaları, kontrol grubunun değerlerinden anlamlı oranda düşük bulundu. SelektiflgA eksikliği tanılı grupta pnömokok aşısı sonrası serotiplere antikor cevabı pozitif olan hastaların oranları, kontrol grubundaki değerlerden anlamlı olarak farklı değilken, aşı sonrası tüm serotiplere karşı antikor titre geometrik ortalamaları, kontrol grubu değerlerinden anlamlı oranda düşük bulundu. Literatürde Selektif IgA eksikliği tanısı almış, Ig G2 düzeyleri normal olan hastalarda saptanan pnömokok aşı cevabı eksikliğinin, hangi immünolojik mekanizmalarla meydana geldiğine dair kesin bir bilgiye rastlanmadı. CVID ve Ig G2 eksikliği tanılı hasta gruplarında saptanan pnömokok aşı cevabı eksikliği önceki çalışmalarda da gösterilmişti. Hipogamaglobulinemi (4.grup) ile tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonu tanılan altındaki (5.grup) gruplarda saptanan pnömokok polisakkarid aşı cevap eksikliği, bu hastalarda ileriki yaşlarda gelişebilecek humoral immun yetmezlik yönünden uyarıcı olmalıdır. Çalışmamızda hasta gruplarında elde edilen polisakkarit pnömokok aşı cevabındaki anlamlı düşüklük, bu hastalarda daha iyi cevap elde edilen konjuge pnömokok aşıların kullanılmasının uygun olacağım göstermektedir. Polisakkarit antikor cevapsızlığı saptanan hastalarda konjuge aşı kullanılarak ortaya çıkan cevaplarının karşılaştırılması, cevap alınamayan ve özellikle sık tekrarlayan alt solunum yolu enfeksiyonu olan hastalarda intravenöz immunoglobulin profilaksisinin yapılması doğru bir yaklaşım olacaktır. Anahtar kelimeler: Polisakkarid pnömokok aşılaması, antipolisakkarid antikoru, solunum sistemi enfeksiyonu, immün yetmezlik.

Preimmunization and postimmunization pneumococcal antibody titers in children with immunodeficiency and recurrent respiratory tract infections. Hacettepe University Faculty of Medicine, Thesis in Paediatrics. Ankara, 2003. Streptococcus peumoniae is one of the most prevalent microbioligical agent in cases of respiratory tract infections. Patients with recurrent respiratory tract infections and humoral immunodeficiencies are known to have an abnormal antibody response to pneumococcal polysaccharides. The aim of this study is to find out the antibody response of five group of patients classified according to the immunological defect with recurrent respiratory infections, followed between 1991 and 2002 at the Paediatric Immunology Unit. According to the criteria of World Health Organization (WHO) about immunodeficiencies the patients were grouped as Selective IgA deficiency, IgG2defiency, Common variable immune deficiency (CVID), hypogammaglobulinemia and a fifth group of patients who have not definite immunodeficiency. Twenty five of the patients were diagnosed as Selective IgA deficiency, 18 CVID, 16 IgG2 deficiency, 14 hypogammaglobulinemi and 32 of the patients had not a definite immunodeficiency. The antibody response to six serotypes (3,6,14,19,23,51) was measured in each group before and after pneumococcal immunization. Findings of pneumococcal antibody titers of 40 healthy children,followed between June 1997 and October 1997, were used for comparison. The proportion of the patients having positive postimmunization titers to the six serotypes in CVID, IgG2 deficiency and hypogammaglobulinemia groups were found statistically lower than that in control group. In contrast there was no difference statistically beetween the values of IgA deficient group and the control group. The geometric mean values of postimmunization antibody titers of patients to six serotypes of the groups of selective Ig A deficiency, CVID, Ig G2 deficiency`hypogammaglobulinemia and indefinite immunodefiency were found significantly lower than that the control group. The defective antibody response founded in patients of selective IgA deficiency having normal IgG2 levels, could be explained by the way of that there is different immunological mechanism causing this low response. The results of the patients of Ig G2 deficiency and CVID were similar to results of the former researches in literature. The defective antibody response founded in patients of the groups with hypogammaglobulinemia(4.group) and indefinite immunodeficiency(5.group), implant us that these patients can have a specific polysaccharide antibody response deficiency and they should be followed because of likelihood of getting a definite immunodeficiency. In such these patients who have defective polysaccharide pneumococcal antibody response, conjugate vaccine can be used. In case of defective antibody response to conjugate vaccines IVIG treatment option can be discussed.Key Words: Polysaccharide pneumococcal immunization, antipoly saccharide antibody, respiratory tract infection, immune deficiency..