Paratiroid patolojilerine cerrahi yaklaşımda 99mTc MIBI sintigrafisi ve intraoperatif gama prob kullanımı

Abstract

IV ÖZET Bozkurt MF, Paratiroid Patolojilerine Cerrahi Yaklaşımda 99mTc-MIBI Sintigrafîsi ve İntraoperatif Gama Prob Uygulaması, Hacettepe Üniversitesi, Nükleer Tıp Uzmanlık Tezi, Ankara, 2003. Bu çalışmada Hacettepe Üniversitesi Hastanesi'nde hiperparatiroidizm tanısıyla cerrahi tedavileri planlanmış toplam 15 hastada, cerrahi öncesinde yüksek rezolüsyonlu ultrasonografl (USG) ve modifiye edilmiş çift-fazlı 99mTc-MIBI sintigrafîsi ile birlikte intraoperatif gama prob uygulamasının paratiroid patolojilerinin lokalizasyonundaki rolleri ve paratiroid lezyonlarmın histopatolojik özelliklerinin lezyonlardaki mTc-MIBI tutulum düzeyiyle ilişkisi incelendi. Cerrahi öncesinde tüm hastalara 15-20 mCi 99mTc-MIBI iv enjeksiyonuyla eş zamanlı başlayan dinamik görüntülemenin ardından boyun ve mediastenden erken ve geç görüntüleme yapıldı. Her bir hasta için, patolojik paratiroid dokusuyla uyumlu aktivite retansiyonunun sintigrafik olarak en bariz görülebildiği süre (optimum cerrahi zamanı) kaydedildi. Hastaların 14'üne yüksek rezolüsyonlu boyun USG uygulandı. Cerrahi günü sintigrafide verilen dozda 99mTc- MIBI yeniden enjekte edildi ve hastalar sintigrafide belirlenen optimum cerrahi zamanında ameliyata alındı. Cerrahi sırasında lezyonlarm gama prob sayımları ve her bir hasta için toplam cerrahi süresi kaydedildi. Hastaların 13 'ünde tek paratiroid adenomu, 2'sinde ise multiglandüler hiperplazi saptandı. Paratiroid lezyonu belirlemede USG'nin %30, sintigrafmin %85 ve intraoperatif gama probun %100 başarılı olduğu bulundu. Preoperatif sintigrafi ve intraoperatif gama prob uygulamasının toplam cerrahi süresini anlamlı olarak kısalttığı saptandı. Patolojik paratiroid lezyonlarmdaki 99mTc-MIBI tutulum derecesinin lezyonun hacmi ve hastaların preoperatif PTH düzeyleri ile kuvvetli ilişki gösterdiği, ancak lezyonlardaki oksifîlik hücre yoğunluğu ile önemli ilişki göstermediği saptandı. Sonuç olarak, gama probun patolojik paratiroid dokusunu ayırma yeteneği cerrahi öncesinde 99mTc-MIBI enjeksiyon zamanının hasta bazında optimizasyonuyla arttırabilir. 99mTc-MIBı'nin paratiroid patolojilerindeki tutulumu lezyon hacmi ve PTH düzeyi ile ilişkili olmakla beraber, tutulum mekanizmasını açıklamada bu 2 değişken tek başına yeterli değildir. Anahtar kelimeler: 99mTc-MIBI, sintigrafi, ultrasonografl, gama prob, paratiroid, oksifıl hücre, adenom, hiperplazi.

ABSTRACT Bozkurt MF, The Use of 99mTc-MIBI Scintigraphy and Intraoperative Gamma Probe for the Surgical Management of Parathyroid Pathologies, Hacettepe University,Nuclear Medicine, Thesis, Ankara, 2003.The role of high resolution ultrasonography (USG), modified protocol of double-phase 99mTc-MIBI scintigraphy and intraoperative gamma probe use in the localization of parathyroid pathology was investigated in a group of 15 patients with hyperparathyroidism at Hacettepe University Hospital. The correlation between 99mTc-MIBI uptake ratio and histopathological features of the lesions was also assessed. Following iv injection of 1 5-20 mCi of 99mTc-MIBI, all patients underwent simultaneous dynamic imaging as well as early and delayed phase imaging of neck and mediastinum. For each patient, the time in which the activity retention became clearly visible (optimal time-to- surgery) was noted. Fourteen of 15 patients underwent USG. On the day of surgery, the same amount of radioactivity was reinjected and surgical incision was started just in accordance with the optimal time for each patient. Intraoperative gamma probe counts and total surgery time were recorded. Solitary parathyroid adenoma was excised in 13 patients while 2 patients had multiglandular hyperplasia. The lesion detectabiliry sensitivities of USG, scintigraphy and gamma probe were 30%, 85% and 100% respectively. Preoperative scintigraphy and intraoperative use of gamma probe significantly shortened the total surgery time. 99mTc-MIBI uptake ratios highly correlated with lesion volumes and preoperative PTH levels, but there was no significant correlation between 9mTc-MIBI uptake and oxyphilic cell content of lesions. As a conclusion, lesion detectability of gamma probe can be enhanced by individualization of activity injection time in a patient-based time optimization protocol. 99mTc-MIBI uptake ratio was highly correlated with lesion volume and preoperative PTH level, while no significant correlation with oxyphilic cell content was found. Despite high correlation, mTc-MIBI uptake mechanism in parathyroid pathologies cannot be exactly explained in regard with lesion volume and PTH level solely. Key Words: 99mTc-MIBI, scintigraphy, ultrasonography, gamma probe, parathyroid, oxyphil cell, adenoma, hyperplasia.