Hemodiyaliz hastalarında eritropaietin tedavisinin ambulatuvar kan basıncı ve ekokardiyografik belirteçler üzerine olan akut ve kronik etkileri

Abstract

IV ÖZET Kırkpantur A., Hemodiyaliz hastalannda eritropoietin tedavisinin ambulatuvar kan basıncı ve ekokardiyografik belirteçler üzerine olan akut ve kronik etkileri, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Tezi, Ankara, 2003. Hemodiyaliz (HD) hastalannda kardiyovasküler hastalıklara bağlı mortalite riski belirgin olarak artmıştır. Anemi; koroner arter hastalığı, sol ventrikül hipertrofisi ve kalp yetmezliği için önemli bir risk faktörüdür. Rekombinant insan eritropoietini (rhuEpo) ile aneminin tedavisi kardiyak performans ve sol ventrikül geometrisindeki patolojik değişimlerin düzelmesini sağlayabilir. Bu çalışmaya ilk kez rhuEpo tedavisi alan 30 HD hastası (14 Kadın, 16 Erkek, Ortalama yaş: 50,8±13,4 yıl) dahil edildi. Ekokardiyografik inceleme tedavi öncesi ve tedavinin altıncı ayında, 24 saatlik ambulatuvar kan basıncı monitorizasyonu (AKBM) ise rhuEpo tedavisinin ( haftada 3 kez, subkutan, ortalama 10000 Ünite) başında, ilk haftasında ve altıncı ayında, iki diyaliz seansı arasındaki sürede yapıldı. Bir haftalık rhuEpo tedavisi sonrası 24 saatlik AKBM kayıtlarında değişiklik gözlenmedi. Tedavinin altıncı ayında serum hemoglobin düzeyi 8,8±0,66 g/dl'den 10,8±0,70 g/dl'ye yükseldi (p<0,05). Tedavinin altıncı ayında sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonunda (%62,26±6,84 ile %69,90±8,98 p<0,05) artış saptandı. İnterventriküler septum kalınlığında (1,21±0,16 cm ile 1,00±0,16 cm, p<0,05), fraksiyonel kısalmada (%36,70±4,96 ile %35,96±6,32 p<0,05) ve sol ventriküler kitle indeksinde (148,2±46,5 g/m2 ile 93,6±17,2 g/m2, p<0,05) azalma saptandı. Doku Doppler Ekokardiyografik incelemede tedavinin başlangıcına göre altıncı ayda mitral erken doluş pik hızında (E) (0,64±0,27 cm/sn ile 0,76±0,29 cm/sn, p>0,05) ve (E/A) oranında (0,81±0,26 ile 0,94±0,21 p>0,05) artış kaydedildi. Mitral geç doluş pik hızında (A) (0,80±0,21 cm/sn ile 0,79±0,23 cm/sn, p>0,05), E dalga deselerasyonunda (E dec) (186±57,8 msn ile 165,8±60,12 msn, p>0,05) ve izovolümetrik relaksasyon zamanında (IVRT) (111,93±30,7 msn ile 101,69±36,2 msn, p>0,05) azalmalar saptandı. Tedavinin altıncı ayında 24 saatlik AKBM değerlerinde yükselmeler kaydedilmesine rağmen (sistolik:125,16±21,02 mm Hg ile 134,36±23,98; diyastolik: 77,40±14,47 mm Hg ile 83,26±14,89 mm Hg) istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamadı. Sonuç olarak, rhuEpo tedavisi sol ventrikül hipertrofisini geriletmekte, kardiyak performansı iyileştirmekte ancak uzun dönemde arteriyel kan basıncını yükseltmektedir. Anahtar Kelimeler: Hemodiyaliz, rekombinant insan eritropoietini, hipertansiyon, kardiyak disfonksiyon

ABSTRACT Kirkpantur A., The acute and chronic effects of maintenance recombinant human erythropoietin therapy on ambulatory blood pressure recordings and echocardiographic parameters, Hacettepe University Faculty of Medicine, Thesis in Internal Medicine, Ankara, 2003. Patients on long term hemodialysis have an increased risk of coronary artery disease, left ventricular hypertrophy, cardiac failure and death. Anemia is a significant risk factor for these complications. The treatment of renal anemia with recombinant human erythropoietin (rhuEpo) and consequent improvement of cardiac performance may reverse pathological changes in left ventricular geometry. In this study, we examined acute and chronic effects of rhuEpo administration on 24 hour blood pressure recordings and echocardiographic parameters in 30 rhuEpo-naive maintenance hemodialysis patients (14 females, 16 males, mean age 50,8±13,4 years). 24-hour ambulatory blood pressure monitoring (interdialitically) was done prior to, after 1 week and 6 months of rhuEpo administration and echocardiographic examination was done prior to and after 6 months of rhuEpo administration (3x weekly, via sc route at a mean dose of 10000 U weekly). One week treatment with rhuEpo did not make any significant change in 24 hour ambulatory blood pressure recordings. After 6 months of therapy, serum hemoglobin levels increased from 8,8±0,66 g/dl to 10,8±0,70 g/dl (p<0,05). Echocardiographic examination revealed significant elevation in ejection fraction (%62,26±6,84 vs %69,90±8,98) with reductions in fractional shortening (%36,70±4,96 vs %35,96±6,32), interventricular septum thickness (1,21±0,16 vs 1,00±0,16 cm) and left ventricular mass index (148,2±46,5 g/m2 vs 93,6±17,2 g/m2). Tissue Doppler Imaging revealed elevations in early mitral inflow velocity (E) (0,64±0,27 cm/s vs 0,76±0,29 cm/s, p>0,05) and the E/A ratio (0,81±0,26 vs 0,94±0,21 p>0,05) with reductions in late mitral inflow velocity (A) (0,80±0,21 cm/s vs 0,79±0,23 cm/s, p>0,05), E deceleration time (E dec) (186±57,8 ms vs 165,8±60,12 ms, p>0,05) and isovolumetric relaxation time (IVRT) (111,93±30,7 ms vs 101,69±36,2 ms, p>0,05). In 6 months time 24 hour blood pressure recordings however tended to be higher (Systolic: 125,16±21,02 mm Hg vs 134,36±23,98 mm Hg; diastolic: 77,40±14,47 mm Hg vs 83,26±14,89 mm Hg) but the difference was not significant. Our data indicate that partial correction of renal anemia with rhuEpo administration induce regression of left ventricular hypertrophy, improve cardiac performance but increase arterial blood pressure on long term therapy. Key Words:Hemodialysis, recombinant human erythropoietin, hypertension, cardiac dysfunction.