TIMSS-2015 matematik ve fen duyuşsal özellik modellerinin kültürlere, cinsiyete ve bölgelere göre ölçme değişmezliğinin incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı, TIMSS 2015 uygulamasında kullanılan 8. sınıf öğrenci anketi kullanılarak oluşturulan matematik ve fen duyuşsal özellik modellerinin kültürlere (Türkiye, Suudi Arabistan ve Singapur), cinsiyete ve bölgelere göre ölçme değişmezliğinin incelenmesidir. Araştırma, TIMSS 2015 uygulamasına katılan Türkiye, Singapur ve Suudi Arabistan örnekleminde yer alan toplam 15954 öğrenci verisi ile yapılmıştır. Araştırmada, öğrenci anketi verileri kullanılarak matematik ve fen dersini sevme, matematik ve fen aktivitelerine katılım, matematik ve fen dersinde kendine güven, matematik ve fen dersine verilen değer olmak üzere ayrı ayrı matematik ve fen duyuşsal özellik modeli oluşturulmuştur. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile oluşturulan modellerin kültürlere, cinsiyete ve bölgelere göre ölçme değişmezliği incelenmiştir. Ölçme değişmezliği, çoklu grup doğrulayıcı faktör analizi yapılarak incelenmiştir. Araştırma sonucuna göre matematik ve fen duyuşsal özellik modeli, kültürlere ve bölgelere göre ölçek değişmezliğini, cinsiyete göre katı değişmezliğini sağlamıştır. Cinsiyete göre ölçme değişmezliği sağlandığı için cinsiyete göre yapılan tüm karşılaştırmalar anlamlı olacağı sonucuna ve bölgelere ve kültürlere göre ölçek değişmezliği sağlandığı için gözlenen değişkenlere, göre herhangi bir yanlılığın bulunmadığı ve gözlenen değişkenlerden elde edilen farklılıkların, yapıların ortalama farklılıklarından kaynaklandığı yorumu yapılabilir sonucuna varılabilir.

The purpose of this study was to investigate measurement invariance of the mathematics and science model constructed by using TIMSS 2015 8th grade student survey, according to cultures (Turkey, Saudi Arabia and Singapore), gender and regions. The research was conducted by means of 15954 students' data from Turkey, Singapore and Saudi Arabia sample participated TIMSS 2015 survey. In the research, mathematics and science affective characteristics models are constructed as students like learning mathematics and science, students value mathematics and science, student confident in mathematics and science and students engaged in mathematics and science lessons. Measurement invariance of the model constructed by using EFA and CFA, according to culture, gender and regions are analyzed. Measurement invariance is examined by multiple group confirmatory factor analysis. As a result, the mathematics and science models support scalar invariance between regions and cultures and support strict invariance between genders. It can be concluded that since strict invariance is supported, all comparisons between genders will be meaningful and since scalar invariance is supported according to cultures and regions, cross-group comparison of latent variables means on the latent variable of interest.