Okul öncesi öz-düzenleme programı`nın çocukların özdüzenleme, problem davranış ve sosyal becerilerine etkisi

Abstract

Araştırmanın amacı; çocukların öz düzenleme becerilerinin desteklenmesi amacıyla`Okul Öncesi Öz-düzenleme Programı` geliştirilmesi ve programın çocukların özdüzenleme becerileri, problem davranışları ve sosyal becerilerine etkisininincelemesidir. Araştırma, `İç İçe Karma Desen'de (The Embedded Design)`gerçekleştirilmiş; nicel boyutu ön-test son-test kontrol gruplu yarı deneysel desen,nitel boyutu ise temel nitel araştırma olarak tasarlanmıştır. Çalışma grubunu; Ankaraili Altındağ ve Mamak ilçelerinde dört anasınıfında eğitim gören 26'sı deney, 26'sıkontrol grubu 52 çocuk ve deney grubundaki iki öğretmen oluşturmaktadır. Nicelveriler MANOVA ve bağımlı örneklemler için t testi, nitel veriler ise tümdengelimyöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada deney grubunda 7 hafta, hafta 3 günolmak üzere 21 oturumdan oluşan program uygulanmıştır. Araştırmanınsonuçlarında; Öz-düzenleme becerilerinde deney ve kontrol grubu ön-test son-testpuanlarında anlamlı farklılık görülmüştür. Deney ve kontrol gruplarının özdüzenleme becerileri son-test puanlarında deney grubu lehinde anlamlı farklılıkgörülmüştür. Nitel bulgular incelendiğinde programın, çocukların davranışlarındadikkat, duygu ve davranış düzenleme alt boyutlarında etkili olduğu ve nitel bulgularınnicel bulguları desteklediği görülmüştür. Problem davranışlar ön-test ve son-testpuanlarında deney grubunda anlamlı farklılık görülürken, kontrol grubunda anlamlıfarklılık görülmemiştir. Deney ve kontrol gruplarının problem davranışlara yönelikson-test puanlarında deney grubu lehine anlamlı farklık bulunmuştur. Nitel bulgularincelendiğinde çocukların problem davranışlarında azalma olduğu ve nitelbulguların nicel bulguları desteklediği sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal becerilerdedeney ve kontrol grubu ön-test ve son-test puanlarında anlamlı farklılık görülmüştür.Deney ve kontrol grubundaki çocukların sosyal becerilerine yönelik son-testpuanlarında ise deney grubu lehinde anlamlı farklılık bulunmuştur. Nitel verilerdençocukların sosyal becerilerinde gelişme olduğu ve nitel bulguların nicel bulgularıdesteklediği sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this research is to develop the `Self-regulation Program` to support theself-regulation of children and investigate the effects of the program on the selfregulation, problem behaviors and social skills. Embedded Design was used; thequantitative side of the research was quasi-experimental design with pre-test posttest control group, the qualitative side was basic qualitative research. The studygroup consisted of 52 children, 26 in experimental group, 26 in control group andtwo experimental groups' teachers. Quantitative data were analyzed with MANOVAand dependent samples t-test and qualitative data were analyzed with the deductionmethod. The program contained of 21 sessions and administered to the children inexperimental group. According to results, there was a significant difference in theself-regulation scores of the children in the experimental and control groups. Therewas a significant difference between the post-test scores of the self-regulation in thegroups, in favor of the experimental group. Qualitative findings revealed the programwas effective on children's attention, emotion and behavior regulation. There wasa significant difference between the pre-test and post-test problem behavior scoresof the experimental group. A significant difference was found between the post-testscores of problem behaviors in favor of the experimental group. Qualitative findingsshowed the problem behaviors decreased. Significant difference was foundbetween the pre-test and post-test scores of social skills in groups. There was asignificant difference in post-test scores of social skills in favor of the experimentalgroup. It was concluded that the program improved children's social skills.