Santral seröz koryoretinopati patogenezinde serum endotelin-1 düzeyinin ve hayat stres faktörlerinin rolü

Abstract

IV ÖZET Türkçüoğlu, P., Santral seröz koryoretinopati patogenezinde serum endotelin-1 düzeyinin ve hayat stres faktörlerinin rolü, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göz Hastalıkları Uzmanlık Tezi. Ankara, 2003. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı polikliniğinde akut santral seröz koryoretinopati (SSR) tanısı almış 21 hastanın serum endotelin-1 düzeylerine başvuru anında, 1. ayda ve anjiografik olarak SSR bulgularının kaybolmasını takiben ELİSA yöntemi ile bakıldı. Çalışmaya geçirilmiş SSR tanısı almış 9 hasta da dahil edildi. Hastaların anlık ve genel stres düzeylerinin tespiti için sırası ile hastalara durumluk-sürekli kaygı envanteri testi; son altı ay içinde yaşanmış stres yaratan olayların tespiti için de yaşam olayları listesi testi verildi. Hastane stresinin de anlaşılabilmesi için kontrol gruplarından biri poliklinik muayenesine gelmiş sadece kırma kusuru olan 10 hastadan, diğer kontrol grubu hastane personelinden (14 olgu) oluşturuldu. Endotelin-1 düzeyi akut SSR hastalarının hiçbirinde patolojik yüksek bulunmadı. Yapılan istatistiksel değerlendirmelerde, akut SSR hastalarında, zamana göre endotelin-1 düzeyleri anlamlı farklı değildi. Serum endotelin-1 düzeyleri, akut SSR, geçirilmiş SSR, hastane personeli grupları arası anlamlı farklı değildi. Poliklinik muayenesi için gelmiş hastalarda serum endotelin-1 düzeyleri anlamlı yüksek bulundu. Yapılan psikolojik testlerde sadece yaşam olayları stres puanları akut SSR grubunda anlamlı yüksekti. SSR koroidal vasküler sistem regülasyon bozukluğu zemininde gelişen bir hastalıktır. Endojen endotelin-1 tüm organ mikrovasküler ve makrovasküler dolaşım regülasyonunda rol alır. Gözün mikrovasküler dolaşımı, vücuttaki diğer organ mikrovasküler dolaşımlarından farklılık gösterir. Çalışmamız endotelin-1 'in SSR'deki koroidal vasküler sistem regülasyon bozukluğunda etkin rol almadığını ancak akut SSR hastalarının son altı ay içinde belirgin stres artıran olaylar yaşadıklarını ortaya koymuştur. Anahtar kelimeler: Santral seröz koryoretinopati, endotelin 1, hayat stres faktörleri

ABSTRACT Türkçüoğlu, P., The role of serum endothelin 1 level and life events in the pathogenesis of central serous chorioretinopathy, Hacettepe University Faculty of Medicine, Thesis in Ophthalmology, Ankara, 2003. The serum endothelin-1 levels of 21 patients diagnosed with acute central serous chorioretinopathy (CSR) were measured using ELISA method at the initial visit, at one-month follow-up and following complete angiographic resolution. Nine patients with a past history of CSR were also included in the study. A state-trait anxiety inventory test was performed on all subjects. A life events test was also conducted in order to detect possible stressful events occurring in the last 6 months. To identify confounding anxiety factors that might be related to a hospital setting, a control group consisting of 1 0 otherwise healthy patients with refractive errors from the outpatient clinic and 14 members of the hospital staff was included in the study. The endothelin- 1 levels of subjects with an acute attack of CSR were within normal limits and were not significantly different when measured at the initial presentation and the first month of follow-up. Serum endothelin-1 levels in patients with an acute attack of CSR were not statistically different from patients with a prior history of CSR and the hospital staff. The serum endothelin-1 levels in the outpatient clinic group was statistically higher than the levels in other groups. In psychological (psychometric evaluation) tests, the stress scores of the life events test were statistically higher in acute CSR patient group when compared to other groups. Central serous chorioretinopathy is believed to develop from choroidal vascular disregulation. Endogenous endothelin-1 plays an important role in the autoregulation of microvascular and macrovascular circulation of organ systems. The findings of this study suggest that there is no role of endothelin-1 mediated choroidal vascular disregulation in CSR and that the ocular microvascular autoregulation differs from other organ microvascular autoregulation systems. There is evidence that stressful life events within the last 6 months of an acute attack of SSR may play a role in the pathogenesis of this entity. Keywords: Central serous chorioretinopathy, endothelin-1, life events