Okul öncesi yaş grubundaki çocuklarda optik koherens tomografi bulguları

Abstract

Amaç: Okul öncesi yaş grubundaki sağlıklı çocuklarda, Optik Koherens Tomografi (OKT) ile ölçülen makula kalınlıklarının, retina sinir lifi tabakası kalınlıklarının ve optik sinir morfolojik parametrelerinin normal değerlerini elde etmek ve ölçümlere etki eden faktörleri belirlemek.Gereç ve Yöntem: Aralık 2010 ile Mart 2011 tarihleri arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı Polikliniğine muayene olmak için başvuran, yaşları 3 ve 6 arası değişen, 111 sağlıklı çocuk çalışmaya alındı. Tüm çocukların ebeveynlerinden ayrıntılı anemnez ve çocukların doğum bilgileri alındı. Çocuklara; görme keskinliği, dijital göz içi basıncı ölçümü, biyomikroskopik muayene ve dilatasyonsuz fundus muayenesini içeren tam bir göz muayenesi yapıldı. Muayenesi normal olarak kabul edilen çocuklarda; bir veya iki gözüne ait makula kalınlıkları, retina sinir lifi tabakası kalınlıkları (RSLT) ve optik sinir morfolojisine ait parametreler Stratus OKT ile belirlendi. OKT ölçümleri, pupil dilatasyonu öncesi ve sonrası olmak üzere iki kez alındı. OKT ölçümlerinde; `Fast Macular Thickness Map', `Fast RNFL Thickness (3.4)' ve `Fast Optic Disc' programları kullanıldı. Çalışmaya alınan olguların tümünde OKT ile makula incelenmesiyle makula volümü, ortalama makula kalınlığı, fovea ve santral makula kalınlıkları, iç ve dış makula kalınlıkları; RSLT taraması ile superior, temporal, inferior, nazal ve ortalama RSLT kalınlıkları; optik disk taraması ile disk alanı (DA), rim (RA) ve çukurlaşma (cup) alanı (CA), çukurlaşma(cup) alanının disk alanına oranı (C/D-A), horizontal (C/D-H) ve vertikal (C/D-V) çukurlaşma (cup)/disk oranı ölçüldü. Son olarak, biyometrik ölçüm yapılarak gözlerin aksiyel uzunlukları belirlendi. Elde edilen ölçümler istatistiksel olarak incelendi.Bulgular: Çalışmada 111 sağlıklı çocuğun 172 gözü incelendi. OKT ile ölçümleri alınan 111 çocuğun, 50'sinde ( % 45 ) sadece bir gözün ölçümü yapılabilirken; 61'inde ( % 55 ) her iki gözün ölçümü alınabildi. Çalışmadaki çocukların 53'ü kız ( % 47,7 ), 58'i erkek ( %52,3 ) olup, yaş ortalaması 57,48 ± 11,87 aydı ( 30 ile 80 ay arası). Makula volümü, fovea kalınlığı, iç ve dış segment makula kalınlığı, ortalama makula kalınlığı, ortalama-RSLT ve disk alanı (DA) parametrelerinin ortalama değerleri sırasıyla; 6,80 ± 0,38mm³, 149,78 ± 27,36µm, 259,75 ± 14,66µm, 236,54 ± 14,19µm, 239,29 ± 13,74µm, 105,43 ± 11,58µm ve 2,62 ± 0,53mm² olarak bulundu. Makula volümü, superior, temporal ve inferior dış makula kalınlıkları, superior, inferior ve ortalama RSLT kalınlıkları ile aksiyel uzunluk arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif ilişki saptandı (sırasıyla; r = -0,194, P = 0,021, r = - 0,204; P = 0,015; r = - 0,249, P = 0,003; r = - 0,198, P = 0,018; r = -0,245, P = 0,004; r = -0,243, P = 0,004; r = -0,255, P = 0,002). Yaşın; inferior iç segment makula kalınlığı ile pozitif; temporal RSLT kalınlığı ile negatif bir ilişkisi olduğu tespit edildi (sırasıyla; r = 0,177, P = 0,033; r = -213, P = 0,011). Ayrıca optik sinir parametrelerinin, aksiyel uzunluk ve yaş ile istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkisi olmadığı görüldü ( P > 0,05). Doğum haftası ile; superior, temporal iç segment makula kalınlıkları ve temporal, inferior RSLT kalınlıkları arasındaki negatif ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulundu (sırasıyla; r = -0,204, P = 0,019; r = - 0,203, P = 0,020; r = -0,230, P = 0,009; r = -0,175, P = 0,047). Doğum ağırlığı ile istatistiksel olarak anlamlı negatif ilişki gösteren parametreler; superior dış segment makula kalınlığı, temporal, inferior ve ortalama RSLT kalınlığı, disk alanı ve çukurlaşma (cup) alanıyken; pozitif ilişki gösteren parametreler ise C/D-A ve C/D-H idi (sırasıyla; r = -0,196; P = 0,025; r = -0,317, P < 0,001; r = -0,269, P = 0,002; r = -0,228, P = 0,009; r = -0,189, P = 0,032; r = -0,192, P = 0,029; r = 0,181, P = 0,04; r = 0,197, P = 0,025 ). Ayrıca kızlar ve erkekler arasında tüm parametreler açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmedi ( P > 0,05). Normal yolla doğan çocukların disk alanları, sezaryen ile doğanlara nazaran belirgin düzeyde geniş bulundu, gruplar arasındaki bu fark istatistiksel olarak anlamlıydı (P=0,034). Disk alanı ile superior, temporal, inferior ve ortalama RSLT kalınlıkları arasında anlamlı pozitif ilişki saptandı (sırasıyla; r = 0,22, P< 0,001; r = 0,205, P = 0,015; r = 0,305, P < 0,001; r = 0,288, P = 0,001). Pupil dilatasyonu öncesi ve sonrası elde edilen makula ve optik disk ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunurken (P<0,05); RSLT kalınlıkları arasındaki fark, istatistiksel olarak anlamsızdı (P>0,05).Sonuç: Okul öncesi yaş grubundaki çocukların OKT ile normatif verileri tespit edilmiştir. Bu veriler; çocukların OKT ile elde edilen ölçümlerinin değerlendirilmesinde ve patolojilerinin ayırt edilmesinde yardımcı olacaktır. Yaş ve aksiyel uzunluk gibi parametrelerin, OKT ile elde edilen makula ve RSLT ölçümlerini etkileyebileceği akılda tutulmalıdır. Ayrıca OKT ile RSLT ölçümü yapılırken uyumu iyi olan çocuklarda pupil dilatasyonu gerekli olmayabilir.

Objective: To determine the normal values of the parameters of macula, optic disc, and retinal nerve fiber layer in healthy preschool age children by Optical Coherence Tomography (OCT) and to define the factors that effect the measurements obtaining by OCT in this population.Material and Method: One hundred and eleven healthy children at age between 3 and 6, who was admitted to Department of Ophthalmology of Ondokuz Mayıs University Faculty of Medicine for their routine eye examination in the duration between December 2010 and March 2011, were included in the study. After taking a broad medical history and birth properties of these children from their parents, we performed a whole ophthalmologic examination including visual acuity test, digital intraocular pressure measurement, slit-lamp biomicroscopy, funduscopy without pupil dilation to all. The children, who were assumed as healthy systemically and ophthalmologically, were scanned by Stratus OCT for obtaining the measurements of parameters of macula, retinal nerve fiber layer and optic disc. OCT scanning was performed once before and after pupil dilation for all children. While taking measurements of macula, we used the parameters of `Fast Macular Thickness Map? including macular volume, the thicknesses of fovea, central macula, and inner and outer macular segments. For the measurements of retinal nerve fiber layer, we used the parameters of `Fast RNFL Thickness (3.4)? including superior, temporal, inferior, nasal, and average RNFL thickness; and for optic disc the parameters of `Fast Optic Disc? including disc area (DA), rim area (RA), cup area (CA), cup/disc area ratio (C/D-A), horizontal cup/disc ratio (C/D-H) and vertical cup/disc ratio (C/D-V) were used. Lastly, axial lengths of the eyes were measured by ultrasound biometry. All data were computerized and analyzed statistically.Results: In this study, 172 eyes of 111 healthy children were evaluated. Sixty one children of all ( 55 %) were scanned bilaterally and the rest of the children were measured unilaterally (n =50; 45 %). Fifty three of the children (47,7%) were female and the rest of them were male (n= 58; 52,3%), and the average age of all children was 57,48 ± 11,87 months ( range 30-80 months ). The mean macular volume, the mean foveal thickness, the mean inner and the mean outer macular segmental thicknesses, the mean macular thickness, the mean RNFL thickness and the mean disc area were found as; 6,80 ± 0,38mm³, 149,78 ± 27,36µm, 259,75 ± 14,66µm, 236,54 ± 14,19µm, 239,29 ± 13,74µm, 105,43 ± 11,58µm and 2,62 ± 0,53mm², respectively. There were statistically significant negative correlations between axial length and the parameters including macular volume, the thicknesses of superior, temporal and inferior outer macular segments, and the thicknesses of superior, inferior and average RNFL ( r = -0,194, P = 0,021, r = - 0,204; P = 0,015; r = - 0,249, P = 0,003; r = - 0,198, P = 0,018; r = -0,245, P = 0,004; r = -0,243, P = 0,004; r = -0,255, P = 0,002; respectively). However there was a significant positive correlation between age and the thickness of inferior inner segment of macula; on the other hand there was a negative correlation between age and the thickness of temporal RSLT ( r = 0,177, P = 0,033; r = -213, P = 0,011; respectively). All of the optic disc parameters did not show any statistically significant correlation with age and axial length ( P > 0,05 ). The negative correlations between gestational age and some thickness parameters including superior, and temporal inner segments of macula, and inferior RNLF were found as statistically significant ( r = -0,204, P = 0,019; r = - 0,203, P = 0,020; r = -0,230, P = 0,009; r = -0,175, P = 0,047; respectively ). The parameters that have statistically significant negative correlation with birth weights of the children, were superior outer macular thickness, and temporal, inferior and average RNFL thicknesses, and DA, and CA ( r = -0,196; P = 0,025; r = -0,317, P < 0,001; r = -0,269, P = 0,002; r = -0,228, P = 0,009; r = -0,189, P = 0,032; r = -0,192, P = 0,029; respectively). There were significant positive correlations between birth weight and some optic disc parameters; such as C/D-A and C/D-H. ( r = 0,181, P = 0,04; r = 0,197, P = 0,025; respectively ). For all parameters of the study, there was no statistically significant difference between girls and boys ( P > 0,05). Optic disc area of the children who were delivered by vaginal way was larger than that of the children who were delivered by cesarean section and this difference between these two groups was statistically significant (P=0,034). There were significant positive correlations between DA and the thicknesses of superior, temporal, inferior and average RNFL statistically (r = 0,22, P< 0,001; r = 0,205, P = 0,015; r = 0,305, P < 0,001; r = 0,288, P = 0,001; respectively). Although the measurements of macula and optic disc obtained before pupil dilation showed a statistically significant difference from those obtained after pupil dilation (P<0,05), there was no statistically significant difference between the measurements of RNLF thicknesses conducted before and after pupil dilation (P>0,05).Conclusion: The normative data obtained from preschool age children by OCT in our study may be helpful for the analysis of the measurements and discriminating the normal children from those with some ocular pathologies when evaluating the preschool age children by OCT. It should be kept in mind that the age and axial length may affect the measurements of macular parameters and RNFL thicknesses obtained by means of OCT. Pupil dilation may not be necessary when performing RNFL scanning by OCT in the children with good compliance.