Doppler indeksleri, doppler indekslerinde takip eden iki ölçüm arasındaki değişim ve biyokimyasal belirteçlerin gebelik komplikasyonlarına etkisi

Abstract

IV ÖZET Savaş-Alparslan AB. Doppler indeksleri, Doppler indekslerinde takip eden iki ölçüm arasındaki değişim ve biyokimyasal belirteçlerin gebelik komplikasyonlarına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakütesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı Uzmanlık Tezi, Ankara, 2003 Amacımız, Doppler indeksleri ve bu indekslerde takip eden iki ölçüm arasındaki değişim ve anne kanındaki biyokimyasal belirteçlerin perinatal mortalite ve morbiditeyi arttıracak gebelik komplikasyonlarına etkisini araştırmaktı, ileri anne yaşı dışında bilinen risk faktörü olmayan 101 tane tek gebelik, prospektif olarak takip edildi. Onbeş-yirminci gebelik haftasındaki alfafetoprotein (AFP), human koryonik gonadotropin (HCG) ve unkonjuge estriol (UE3) değerleri kaydedildi. Ortalama 3-4 haftalık aralıklarla uterin arter, umblikal arter, orta serebral arter ve duktus venozus için rezistans indeksi (Rl), pulsatilite indeksi (Pl) ve sistol / diastol oranları (S/D) ölçüldü ve uterin arterde çentik varlığı kaydedildi. Perinatal mortalite ve morbiditeye etki edebilecek gebelik komplikasyonlarına göre çalışma grubu üç grupta incelendi. Grup I komplikasyonsuz ; grup II 37. gebelik haftasından önce doğumu gerektirecek herhangi bir gebelik komplikasyonu olan, doğum ağırlığı 10 persentilin altında olan veya intra uterin fetal ölümlerden ve grup III 32. gebelik haftasından önce doğumu gerektirecek herhangi bir gebelik komplikasyonu olan, doğum ağırlığı 3 persentilin altında olan veya intra uterin fetal ölümlerden oluşturuldu ;grup II grup lll'ü kapsamaktaydı. Krusger Wallis analizi ile her bir grup için 15-20. gebelik haftasındaki AFP, HCG, UE3 değerleri, 20-21. gebelik haftasında uterin arterde çentik varlığı, Doppler indeksleri ve Doppler indekslerinin takip eden iki ölçüm arasındaki farkı değerlendirildi. Onbeş-20. gebelik haftasındaki AFP değerleri, 30. gebelik haftasında uterin arterdeki Rl değerleri, uterin arterlerin 27. gebelik haftasına göre 30. gebelik haftasında Rl ve S/D indekslerindeki değişimler grup I ve II arasında farklı bulundu ve bu bulgu istatistiksel olarak anlamlıydı (P<0.05). Doppler indeksleri ve Doppler indeksleri arasındaki farkın yüksek olduğu gebeliklerin hiç birinde yüksek AFP değerleri ve uterin arter çentiği saptanmadı. Bu bulgulardan bir ya da bir kaçına sahip olan gebelerde desaptanmadı. Bu bulgulardan bir ya da bir kaçına sahip olan gebelerde de riskin artmış olduğu bulundu (P<0.05). Tüm bu parametrelerin grup I ve grup III ayırımında farklılık göstermediği saptandı (P>0.05). Uterin arter Doppler indeksleri ve bu indekslerde takip eden iki ölçüm arasında farklılık, AFP değerleri düşük olan ve uterin arterde çentiği olmayan gebelerde artmış gebelik komplikasyonlarını öngörebilmektedir.Ancak bu parametrelerin düşük riskli gebelerde tarama testi olarak kullanılabilmesi için daha geniş çalışma grupları içeren araştırmalara gerek vardır. Anahtar kelimeler: Doppler, alfafetoprotein, gebelik komplikasyonları

VI ABSTRACT Savaş-Alparslan AB. Prediction of pregnancy complications with Doppler indices, the changes in Doppler indices between two consecutive measurements and biochemical markers. Hacettepe University Faculty of Medicine, Obsterics and Gynecology, Ankara, 2003 The aim was to determine whether Doppler indices and the changes in Doppler indices between two consecutive measurements and maternal serum biochemical markers predicts pregnancy complications leading to perinatal mortality and morbidity. Alphafetoprotein (AFP), human chorionic gonadotropin, uncojugated estriol (UE3) levels were obtained from triple test results of pregnants. Uterin, umblikal middle cerebral artery and duktus venozus resistance index (Rl), pulsatility index (PI) and systolic diastolic ratio (S/D) were measured and presence of uterin artery notch was recorded in 101 pregnancies prospectively.. Accordig to pregnancy complications that might increase perinatal mortality and morbidity, the study group was categorised as uncomplicated pregnancies (group I) ; any pregnancy complication requering birth before the 37.. week of pregnancy, birth weight below 10. percentile or intra uterine fetal deaths (group II) and any pregnancy complication requering birth before the 32..week of pregnancy or birth weight below 3. percentile or intra uterine fetal deaths (group III) ; group II covered group III. Krusger Wallis analysis used for prediction of each category of perinatal outcome with AFP, HCG, UE3, Doppler indices and with the changes in these indices. AFP levels, uterin artery resistance index at 30. week of pregnancy, difference between the 30. and 27. week of pregnancy of uterin artery resistance index and systolic diastolic ratio were different between group I and II and this difference was statistically significant (p<0.05). Doppler indices and the changes in Doppler indices were high in pregnants who have no notch in their uterine arteries and who have low AFP levels. Pregnants having one or more combinations of these parameters were also found to be at increased risk of pregnancy complications (p<0.05). None of these parameters were found to bevu statistically significant between groups I and III (p>0.05). Uterine artery Doppler indices strongly predicts perinatal mortality and morbidity in pregnancies with low alphafetoprotein levels and absent uterine artery notches. But the use of these parametres as a screening test in low risk pregnancies requeires studies with larger study groups. Key words: Doppler, alphafetoprotein, pregnancy complications