Obstrüktif uyku apneli hastaların değerlendirilmesinde kullanılabilecek parametreler

Abstract

IV ÖZET Süslü AE, Obstrüktif uyku apneli hastaların değerlendirilmesinde kullanılabilecek parametreler. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi KBB Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Ankara, 2004. Obstrüktif uyku apnesi sendromunun (OUAS) teşhisinde altın standart olan polisomnografinin kullanımı, pahalı olması ve özel teknik ekipman desteği nedeniyle yaygınlaşamamıştır. Bu çalışmada vücut kitle indeksi ve boyun çevresi gibi antropometrik ölçümler, bioelektrik impedans analizi (BİA) ile ölçülen vücut yağ kütlesi, bilgisayarlı tomografi (BT) ile vücut yağ dağılımı ve sefalometrik analiz yapılmış ve elde edilen parametrelerle, OUAS derecesi ve apne- hipopne indeksi (AHİ) arasındaki ilişkiler değerlendirilmiştir. Hacimsel vücut yağ dokusu, vücut yağ kütlesi, boyun çevresi, kesitsel karın viseral yağ dokusu ve yaş ile AHİ arasında anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. AHl'yi tahmin etmek için hangi parametrelerin daha önemli rolü olduğunu göstermek amacıyla adımsal regresyon modeli uygulanmış, sonuç olarak BT ile ölçülen hacimsel vücut yağ dokusu en kuvvetli, BİA ile ölçülen vücut yağ kütlesi ise ikinci en kuvvetli faktör olarak tespit edilmiştir. AHİ'yi tahmin etmek için vücut yağ kütlesinin kullanıldığı, istatistiksel olarak anlam ifade eden bir denklemde bu analiz sonucunda geliştirilmiştir. UPPP ameliyatından fayda görebilecek adayların tespitinde kullanılan iki endoskopik muayene yöntemi olan Müller manevrası ve uykuda nazofaringoskopi birbirleriyle karşılaştın I m ıştır. Sonuçların uyumsuz olduğu görülmüş, Müller manevrasına oranla özellikle yumuşak damak seviyesinde, uykuda nazofaringoskopi ile daha fazla obstrüksiyon izlendiği dikkat çekmiştir. Bu bulgular, Müller manevrası ile oluşturulan obstrüksiyonun gerçeği yansıtmadığını düşündürmüştür. Çalışmamızda bir grup hastadan, palatoglossus biyopsileri alınmıştır. Bazı OUAS hastalarında, myopati bulgularına rastlanmış olmasına rağmen, biyopsi sonucu tamamen normal olan OUAS hastaları da tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, OUAS'ın multifaktöryel etiyolojiye sahip olduğuna işaret etmektedir. Anahtar Kelimeler: Obstrüktif uyku apnesi, bioelektrik impedans analizi, Müller manevrası, uykuda nazendoskopi, kas biyopsisi

ABSTRACT Süslü AE, Parameters in evaluation of patients with obstructive sleep apnea. Hacettepe University Faculty of Medicine, Department of Otorhinolaryngology Head and Neck Surgery, Thesis, Ankara, 2004. Although polysomnography is the gold standard for the diagnosis of obstructive sleep apnea (OSA), there are limitations because of its expense and dependence to complex technical support. In this study, anthropometric measures including body mass index and neck circumference, body fat mass by bioelectric impedans analysis (BIA), body fat distribution by computed tomography (CT) and cephalometric analysis were performed to determine their relationships with the degree of OSA and apnea-hypopnea index (AHI). Volumetric body fat tissue, body fat mass, neck circumference, sectional abdominal visceral fat tissue, and age were found to be significantly correlated with AHI. To identify parameters that would best predict the AHI a regression model was calculated. The only significant predictors were volumetric body fat tissue by CT and body fat mass by BIA. Also a statistically significant equation was created with the body fat mass to predict the AHI. The two endoscopic examination method to select the good UPPP responders - Müller maneuver and sleep nasendoscopy - were compared in this study. Sleep nasendoscopy revealed greater degree of occlusion especially in the level of soft palate when compared to Müller maneuver. It was suggested that the degree of obstruction might be underestimated by Müller maneuver and this method did not properly reflect the real obstruction during normal sleep. Palatoglossus biopsies were performed in a group of patients. Although some OSA patients had the signs of myopathy in their biopsies, there were OSA patients with a completely normal muscle biopsies. According to the results it was indicated that not single but multifactorial etiologies play role in the development of OSA. Key Words: Obstructive sleep apnea, bioelectric impedans analysis, Müller maneuver, sleep nasendoscopy, muscle biopsy