Diabetes mellituslu hastalarda kaptoprilli 99m Tc MAG3 sintigrafisi cevabının Ace Gen polimorfizmi ile ilişkisi

Abstract

m ÖZET Kaptoprilli böbrek sintigrafisi renal arter stenozurıun ayırıcı tanısı için kullanılan bir yöntem olup, özgüllüğü % 75 ile %100 arasında değişmektedir. Diabetes mellitus, esansiyel hipertansiyon, kalsiyum kanal blokörü kullanımı, dehidratasyon gibi nedenlerle izlenen hafif veya önemli derecede bilateral parenkimal retansiyon, yöntemin özgüllüğünün düşük olmasına yol açmaktadır. Bu nedenlerden biri olan diyabetik nefropati gelişiminde, anjiotensin dönüştürücü enzim (ACE) geninde insersiyon/delesyon polimorfizmi de etkili olmaktadır. ACE gen polimorfizmi intrarenal renin-anjiyotensin-aldosteron (PRA) aktivasyonuna sebep olarak böbreklerde hemodinamik değişimlere sebep olmaktadır. Bu değişimler ACE inhibitörlerine ve anjiyotensin II (A-ll) reseptör blokörlerine verilen yanıtı etkilemektedir. Bu çalışma diabetes mellituslu hastalarda ACE inhibisyonunun renal hemodinami üzerine etkisinin 99mTc-MAG3 böbrek sintigrafisi ve klirens ölçümü ile incelenmesi, ACE gen polimorfizminin bulgular üzerinde etkisinin olup olmadığının araştırılması amacıyla yapılmıştır. Tip 2 diyabet tanısı ile izlenen 60 hastaya bazal ve kaptoprilli 99mTc-MAG3 sintigrafisi yapıldı. 99mTc-MAG3 klirensi Bubeck yöntemine göre tek kan örneği kullanılarak hesaplandı. Plazma ACE, aktif renin, PRA, A-ll ve aldosteron düzeyleri ölçüldü. ACE gen (l/D) polimorfizmi PCR yöntemi kullanılarak değerlendirildi. Hastaların %56.7 sinde bazal ve kaptopril sonrasında normal sintigrafi elde edildi. %28.3 ünde ise bazalde izlenen parenkimal retansiyon değişmedi veya artış gösterdi. Hastalar genotiplere göre üç grup altında incelendi (DD: 24, İD: 23, II: 13). ACE düzeyleri DD grubunda anlamlı olarak yüksek bulundu. Kaptoprile cevap olarak 99mTc-MAG3 klirensi II grubunda sadece %10 hastada, DD grubunda ise %50 hastada düşüş gösterdi. Klirens değişim oranı II grubunda %16.46±24.27 iken, DD grubunda %-4.3±15.6 idi ve fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0.024). izlenen klirens değişikliği hastaların HbA1c düzeyleri ile negatif korelasyon gösterdi. ACE gen polimorfizmi alt grupları arasında kaptoprile izlenen renal hemodinamik cevap farklılık göstermektedir ve bu nedenle de kaptoprilli renal sintigrafinin özgüllüğünün düşmesine yol açan bir faktör olarak kabul edilmelidir. 99mTc-MAG3 klirensi ölçümü intrarenal RAS aktivasyonu olan hastaların değerlendirilmesinde ve ACE inhibitörleri tedavisine yanıtın önceden kestirilmesinde kullanılabilecek bir yöntem olabilir.

IV ABSTRACT Captopril Renal Scintigraphy is a method used for the differential diagnosis of renal artery stenosis with a specificity varying between 75% and 100%. Mild to severe bilateral parenchymal retention due to such causes as diabetes mellitus (DM), essential hypertension, usage of calcium channel blockers and/or dehidratation lowers the specificity of this method. The pathogenesis of diabetic nephropathy, involves the insertion/deletion polymorphism of the angiotensin converting enzyme (ACE) gene. The ACE gene polymorphism, by way of an activation of the renin-angiotensin-aldosteron system (RAS), causes hemodynamical changes in the kidneys, and therefore affect the response to ACE inhibitors and angiotensin II (A-ll) receptor blockers. The current study is conducted to observe the effect of ACE inhibition on renal hemodiynamics in patients of DM through 99mTc-MAG3 renal scintigraphy and clearence study, and to evaluate whether the ACE gene polymorphism has any effect upon the findings. Sixty patients who are followed with the diagnosis of type 2 DM were subjected to basal and captopril 99mTc-MAG3 renal scintigraphy. The clearence of 99mTc-MAG3 was calculated by using single blood sampling per patient according to the Bubeck method. The levels for plasma ACE, active renin, plasma renin activity, A-ll and aldosteron were measured. The ACE gene polymorphism (l/D) was evaluated with the PCR method. 56.7% of the patients were found to have normal basal and captopril scintigraphies. In 28.3%, parenchymal retention observed during the basal scintigraphy either did not change or increased. According to their genotypes for ACE gene, the patients were examined in three groups of DD (24), ID (23) and II (13). ACE levels were significantly high among the DD patients. While only 10% of the patients in II group showed a decrease in the clearence of 99mTc-MAG3 in response to captopril, it was 50% of the patients in DD group. While the percent change for clearance in II group of patients was 16.46±24.27%, it was -4.3±15.6% in DD group of patients, and the difference between them was statistically significant (p=0.024). The percent changes for clearances of the patients were negatively correlated to their HbAic. Difference of renal hemodynamical response to captopril can be observed between the patients according to ACE gene polymorphism, and the mentioned polymorphism should be considered as a factor that decreases the specificty ofrenal captopril scintigraphy. Measurements of 99mTc-MAG3 clearance may be used to evaluate the patients with intrarenal RAS activation and predict the possible responses to ACE inhibitor therapy.