İntrakraniyal anevrizmaların endovasküler tedavisinden sonra bilgisayarlı tomografi bulguları: fokal kortikal dansite artışı ve klinik önemi

Abstract

ÖZET Öztürk A., İntrakraniyal Anevrizmaların Endovasküler Tedavisinden Sonra Bilgisayarlı Tomografi Bulguları: Fokal Kortikal Dansite Artışı ve Klinik Önemi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji tezi, Ankara, 2004. Bu çalışmanın amacı bazı hastalarda intrakraniyal anevrizmaların endovasküler tedavisinden hemen sonra gerçekleştirilen bilgisayarlı tomografi(BT)'lerde izlenen lokalize kortikal hiperdansite bulgusunun değerlendirilmesidir. Yüz intrakraniyal anevrizması olan 93 hastanın endovasküler tedavi sonrası BT tetkiki ve bulgu saptanan hastalarda eş zamanlı manyetik rezonans incelemesi ile 4-6 saat sonra elde olunan kontrol BT' leri değerlendirildi. Çalışma grubuna dahil edilen anevrizmaların 74 'ü koil veya Onyx (MTI-ev 3, Irvine, Ca) ile (tek başına veya beraberinde stent kullanılarak) balon modelleme tekniği kullanılarak, 26 'sı balon modelleme kullanılmadan tedavi edildi. İşlemden sonra yapılan erken BT' lerde balon modelleme kullanılan 74 anevrizmanın 40'mda (% 54) ve balon modelleme kullanılmayan 26 hastanın 9'unda (% 34.6) endovasküler tedavi yapılan anevrizmanın olduğu arterin sulama alanında kortikal hiperdansite saptandı. Hastaların tümü asemptomatikti ve bulgu 4-6 saat sonraki BT'de rezolüsyona uğramaktaydı. İşlem sırasında mikrokateterizasyon süresi, balon modelleme yapılanlarda balon şişme sayısı, kullanılan kontrast madde miktarı ile bu bulgunun görülme sıklığı arasında istatiksel olarak anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur. Mikrokateterizasyon süresinin uzaması ve balon şişme sayısındaki artışın hemodinamiyi etkileyerek kan beyin bariyerinde oluşturduğu değişiklik sonucu bu bulguya neden olabileceği düşünülmüştür. Kullanılan kontrast madde miktarı da bu bulgunun görülmesini etkilemekte olup kontrast miktarı artışının reperfüzyon olan dokuda artmış permeabilite nedeniyle kortikal kontrastlanmaya neden olduğunu öne sürmekteyiz. İşlem sonrası BT'de kortikal hiperdansite bulgusunun tanınması ve serebral hemorajiden ayırıcı tanısının yapılması işlem sonrası medikal tedaviyi (antikoagülan/antiagregan) etkileyeceğinden önem taşır. Anahtar Kelimeler: BT, intrakraniyal anevrizma, endovasküler tedavi

VI ABSTRACT Ozturk A., CT findings of patients with intracranial aneurysms after uneventful endovascular treatment: Focal cortical hyperdensity and its clinical significance, Hacettepe University Faculty of Medicine, Thesis in Radiology, Ankara, 2004. The purpose of this study is to evaluate the 'focal cortical hyperdensity' finding observed in immediate postembolization computed tomography (CT) of some patients with intracranial aneurysms after uneventful endovascular treatment. In 93 patients with 100 intracranial aneurysms a cranial CT following the procedure was obtained in all patients; A simultaneous MRI as well as a repeat CT after 4-6 hours in the patients with abnormal finding in the initial CT were obtained and evaluated. The study group consisted of 74 patients in whom the intracranial aneurysms were treated using balloon remodelling technique and 26 patients who were treated with no balloon assistance. Cranial CT showed focal cortical hyperdensity in 40 of 74 patients (54%) in whom aneurysms were treated using the remodelling balloon, and 9 of 26 (34.6%), treated with no balloon assistance. Cortical hyperdensity was confined to the territory of the parent artery harboring the aneurysm and resolved in the repeated CT. None of the patients was symptomatic. A statistically significant relationship was found between presence of this finding and increase in microcatheter time, increase in number of balloon inflation in patients who were treated with balloon assistance and increase in total amount of contrast material. This finding may occur secondary to changes in blood brain barrier which results from hemodynamic effects of increase in microcatheter time and increase in number of balloon inflation. We suggest that augmented contrast enhancement in the cortex is due to increase in blood-brain barrier permeability secondary to reperfusion. The awareness of this finding is crucial to differentiate this clinically insignificant finding from possible hemorrhage that will affect the patient's immediate postprocedural medical management i.e. anticoagulation and/or antiaggregan treatment. Key Words: CT, intracranial aneurysms, endovascular treatment.