Radyoterapide kullanılan karbon fiber masanın dozimetrik etkileri

Abstract

Bu çalışma hastaya uygulanan radyoterapi tedavisi sırasında tedavi masasının hastanın cilt dozuna etkisini dozimetrik olarak ortaya koymak için yapılmıştır. Bu amaçla, hastanın bilgisayarlı tomografi (BT) simülasyon görüntüleri elde edilirken termolüminesans dozimetre (TLD) lokalizasyonu için referans olacak işaretleyiciler hastanın cildine yerleştirilmiştir. Farklı tümör lokalizasyonu bulunan hastaların bir kısmına yoğunluk ayarlı radyoterapi (YART), bir kısmına ise konformal planlama tekniği uygulanmıştır. YART tekniği 6 MV, konformal planlama tekniği ise 15 MV foton enerjisi kullanılarak uygulanmıştır. Tedavi planları elde edildikten sonra cilt dozunun en yüksek olduğu noktaların referans işaretleyiciye göre konumu belirlenmiştir. Hasta tedaviye alınmadan önce belirlenen koordinatlara önceden kalibre edilmiş TLD'ler yerleştirilmiştir. Her hasta için TLD kullanılarak alınan ölçüm sonucu ile tedavi planlama sistemi (TPS) arasındaki doz farklılıkları incelenmiştir.Yaptığımız çalışmada, supine (sırt üstü) pozisyonunda 8 prostat, 1 rektum ve 1 kemik metastazı tanısı olan toplam 10 hastaya YART tedavi tekniği uygulanmıştır. Sol ve sağ gluteus (kalça) bölgesine yerleştirilen TLD'ler ile alınan ölçüm değerleri incelenmiştir. Sol gluteus için, TPS'de okunan ortalama cilt dozu 37,4 ± 17,2 cGy iken TLD ile alınan ölçümler sonucu elde edilen ortalama değer 46,8 ± 17,4 cGy olup karbon fiber masanın 1,3 katlık bir artışa, sağ gluteus için ise sırasıyla 36,8 ± 18,2 cGy ve 49,4 ± 22,6 cGy olduğu ve 1,3 katlık bir artışa sebep olduğu belirlenmiştir. Farklı lokalizasyonda tümör yerleşimi olan 6 hastaya ise konformal tedavi tekniği uygulanmış ve TLD'ler tek bir bölgeye yerleştirilmiştir. TPS ve TLD ile alınan ölçüm sonuçlarının ortalamaları sırasıyla 142,7 ± 29,3 cGy ve 257,6 ± 80,7 cGy olup, ölçülen doz değerlerinin arasında 1,8 kat farklılık olduğu belirlenmiştir.Sonuç olarak, hasta ile radyasyon demeti arasında bulunan tedavi masasının ciltte önemli miktarda doz artışına sebep olduğu görülmüştür. Cilt koruyucu etki, tedavi masası ve alan boyutundan büyük oranda etkilenmektedir. Alan boyutunun artması ve radyasyon demeti ile hasta arasına tedavi masasının girmesi sonucu yüzeyde oluşan sekonder elektronlar, cilt dozunun artmasına sebep olmaktadır.

This study was conducted to quantify the effect of the treatment couch on the patient's skin dose during radiotherapy treatment applied to the patient. For this purpose, reference markers for thermoluminescence dosimetry (TLD) localization were placed on the patient's skin when obtaining computer tomography (CT) simulated images of the patient. Intensity modulated radiation therapy (IMRT) was applied to a part of patients with different tumour localization, and conformal planning technique was applied to a part of the patients. The IMRT technique was applied using 6 MV and the conformal planning technique using 15 MV photon energy. After the treatment plans were obtained, the positions of the points where the skin dose was highest were determined according to the reference markers. Before the patients were treated, pre-calibrated TLDs were placed at the specified coordinates. Dose differences between the measurement result using the TLD and the treatment planning system (TPS) for each patient were examined.In our study, a total of ten patients with eight prostates, one rectum, and one bone metastasis in the supine position were treated with the IMRT treatment technique. The measured values obtained with the TLDs located in the left and right gluteus regions were examined. For the left gluteus, the mean skin dose obtained from TPS was 37,4 ± 17,2 cGy, while the measurement value obtained with TLD was 46,8 ± 17,4 cGy, for right gluteus was 36,8 ± 18,2 and 49,4 ± 22,6 cGy respectively. The carbon fiber couch was found to cause an increase of 1,3 times in the left gluteus and 1,3 times in the right gluteus. Conformal treatment technique was used for six palliative patients with different tumour localization and TLDs were placed on the center of the fields. It was determined that the average of the measurement results obtained with TPS and TLD is 1,8 times different between the measured values of 142,7 ± 29,3 cGy and 257,6 ± 80,7 cGy, respectively.As a result, the treatment couch between the patient and the beam was found to cause a significant dose increase in the skin. Skin protective effect of treatment is influenced to a large extent from the couch and field size. The increase of the area size and the secondary electrons formed on the surface of the treatment couch between the radiation beam and the patient cause the skin dose to increase.