Otoimmün karaciğer hastalarında serum hepatosit büyüme faktörü düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

IV ÖZET Otoimmün karaciğer hastalıkları (OÎKH), hepatosit ve bilier kanallara karşı gelişen kontrolsüz, otoimmün inflamatuvar cevaba bağlı oluşan otoantikorlar ile karakterize, ve göreceli olarak geniş bir grup karaciğer hastalığım içerir. Hepatit B, hepatoseluler karsinom (HCC) gelişimi için yıllık %l-5 gibi yüksek bir risk taşır. Diğer yandan OÎKH'da, özellikle otoimmün hepatitte HCC nadir olarak gelişir. OÎKH'ndaki düşük HCC sıklığının nedeni tam bilinmemekle birlikte, hepatositlerin yenilenme (regenaration) hıza önemli gibi gözükmektedir. Karaciğerin rejenerasyonu kanşık bir süreç olup karaciğer hasarının oluş mekanizması ile yakından ilişkilidir. Karaciğer için tam mitojenlerin en potent olanı Hepatosit Büyüme Faktörü (HGF)'dür. HGF vücudun çeşitli hücreleri tarafından üretilir ve pek çok karaciğer hastalığında prognoz ile yakından ilişkilidir. Siroz ve HCC de serum HGF düzeyi artmıştır. Karaciğerin kansere yatkınlığım HGF, alfa fetoproteinden (AFP)*den daha iyi gösterir. Bu çalışmanın amacı; OİKH'ında serum HGF düzeyini saptamak ve serum AFP ve HGF düzeyleri arasında ki ilişkiyi incelemektir. Serum HGF düzeyleri Biosource ELİSA metodu (International Immunoassay, California, USA) ile ölçüldü. Çalışmaya 13 sağlıklı, 28 OÎKH olan (11 otoimmün hepatit, 12 primer bilier siroz, 5 primer sklerozan kolanjit), 12 hepatit B virus taşıyıcısı, ve 19 kronik hepatit B hastası alındı. Tüm hastalarda HCC'nin olmadığı gösterildi. Hastaların yaş aralığı 18-79 (ortalama ± SD = 40.7 ±13.5) yıl idi. OİKH (25/28) ve sağlıklı (10/13) gruplarda kadın daha fazlaydı. Tüm hastalarda serum AFP düzeyi 20 IU/ml'nin altındaydı, istatistiksel farklılık saptanamasa da, serum HGF düzeyi karaciğer hastalıklarında sağlıklılara göre artmıştı. OÎKH ve kronik hepatit B'de serum HGF düzeyleri benzerdi (p=0.57). Serum HGF düzeyleri, altta yatan karaciğer hastalığından bağımsız değiştiği için, OÎKH'ndaki HCC sıklığının düşük olmasında hepatosit yenilenmesinden farklı faktörlerin rol oynadığı öngörülebilir. Anahtar Kelimeler: Otoimmün karaciğer hastalıkları, hepatosit büyüme faktörü, hepatoseluler karsinoma.

ABSTRACT Autoimmune liver diseases (ALD) comprises a relatively diverse group of liver diseases associated with autoantibody formation which are thought to occur as a result of an uncontrolled, self-directed inflamatory attack on hepatocytes or bile ducts. Hepatitis B having a 1-5% per year risk for development of hepatocellular carcinoma (HCC) carries a high risk for HCC, Whereas, patients with ALD, especially with autoimmune hepatitis rarely develop HCC. Although exact reason of the lower HCC prevalence in ALD is unknown, regeneration rates of hepatocytes seem to be important. The regeneration process of liver is quite complicated and depens on the type of initial insult. The most potent complete mitogen for the liver is hepotocyte groth factor (HGF). HGF is produced in various cells of the body and is related to prognosis of several liver disease. Serum level of HGF is elevated in patients with cirrhosis and HCC. HGF represents degree of carcinogenic state in liver better than AFP. The aim of this study is to determine whether the serum HGF levels altered in the patients with ALD and to find out relationship between serum HGF and AFP levels. Serum level of HGF was measured by using Biosource ELISA method (International Immunoassay kit, California, USA). The study groups were as 13 healthy people (HP), 28 patients with ALD (11 autoimmune hepatitis, 12 primary biliary cirrhosis, 5 primary sclerosing cholangitis), 12 carrier of hepatitis B virus (CB), and 19 patients with chronic hepatitis B (CHB). The diagnosis of HCC was excluded in all of the subjects. The age of patients were between 18-79 years-old (mean ± SD = 40.7 ± 13.5). There were more female in ALD (25/28) and HP (10/13). Serum level of AFP were <20 IU/ml in all of the patients. Although statistically not significant, HGF is increased in patient with liver diseases compaired with healthy people. Serum levels of HGF were not different in ALD and CHB (p:0.57). Since the etiology of liver disease seems not to effect the serum level of HGF, the low frequency of HCC in patients with ALD should be independent from regeneration activity of hepatocytes. Keywords: Autoimmune liver diseases, hepatocyte growth factor, hepatocellular carcinoma.