Osteosarkom olgularının retrospektif olarak değerlendirilmesi

Abstract

Ill ÖZET Elkıran E.T., Osteosarkom olgularının retrospektif olarak değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Tıbbi Onkoloji Tezi, Ankara, 2004. Ocak 1995 - Şubat 2004 tarihleri arasında Hacettepe Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Medikal Onkoloji Bölümü'nde ekstremite ve ekstremite dışı osteosarkom (OS) tanısı ile takip ve tedavi edilen 45 erişkin olguya ait dosyalar retrospektif olarak incelendi. Olguların demografik ve klinik özellikleri, kemoterapiye (KT) bağlı toksisiteler ve olguya, tümöre ve tedaviye ait prognostik faktörler araştırıldı. Olguların 27'si (%60) erkek, 18'i (%40) kadındı. Ortanca yaş 25 yıldı ve 16 ile 48 yıl arasında değişiyordu. Ortanca takip süresi 81 aydı ve 2 ile 207 ay arasındaydı. Bir olgu radyoterapiye (RT) sekonder, diğerleri primer OS olarak değerlendirildi. Femur, primer tümörün en sık yerleştiği yerdi. American Joint Committee on Cancer (AJCC) evrelendirme sistemine göre olguların 10'u evre I, 24'ü evre II ve 8'i evre IV olarak evrelendirildi. Tanı anında metastatik olan olgularda en sık metastaz yeri akciğerdi. Cerrahi tedavi olguların 42'sine (%93) yapıldı. Yirmibir olguya cerrahi öncesi ve 34 olguya da cerrahi sonrası, (23 olguya adjuvan, 11 olguya rezidüel hastalığı tedavi etmek amacıyla) KT verildi. Tedavi sonrası hastalığı ilerleyen 14 olguya ikinci basamak ve 4 olguya da üçüncü basamak KT uygulandı. KT yan etkileri arasında en sık görülenler bulantı, kusma ve hematolojik toksisiteydi. Dört olguya cerrahi öncesi, 12 olguya cerrahi sonrası ve 4 olguya palyatif amaçlı RT uygulandı. Beş yıllık genel sağkalım (GS) %63 ve progresyonsuz sağkalım %50'ydi. Tek değişkenli sağkalım analizinde semptomların başlangıcından tanıya kadar geçen süre, olguların cinsiyeti ve yaşı, hastalık evresi, tanı anında metastaz olması, cerrahi tedavi türü ile GS ve/veya progresyona kadar geçen süre (PKGS) arasında istatistiki olarak anlamlı ilişki saptandı. Tümör boyutu, yerleşim yeri, tümörün histopatolojik derecesi, alt tipi ve uygulanan adjuvan KT ile GS ve PKGS arasında istatistiki olarak anlamlı bir ilişki belirlenemedi. Anahtar kelimeler: Osteosarkom, kemoterapi, cerrahi, radyoterapi.

IV ABSTRACT Elkıran E.T., Retrospective analysis of osteosarcoma patients, Hacettepe University, Faculty of Medicine, Department of Internal Medicine, Thesis of Medical Oncology, Ankara, 2004. Hospital records of 45 adult patients with extremity and nonextremity osteosarcoma treated between January 1995 and February 2004 at Hacettepe University Medical Section of Oncology, were evaluated retrospectively. Demographic and clinical findings, chemotherapy related toxicities, and patient, tumor, and treatment related prognostic factors were analyzed. Twenty-seven (60%) of the patients were male and 18 (40%) were female. Median age was 25 years (range, 16-48 years). Median follow-up was 81 months (range, 2-207 months). All patients had primary OS except for one patient whose OS was secondary to radiotherapy. Femur was the most frequent site of tumor presentation. Patients were staged according to the American Joint Committee on Cancer (AJCC) staging system. Ten patients had stage I disease, 24 had stage II and 8 had stage IV disease. Most common site of metastasis at diagnosis was the lung. Surgical excision could be performed in 42 (93%) patients. Preoperative chemotherapy was given to 21 patients whereas 34 received postoperative chemotherapy (adjuvant chemotherapy to 23 and chemotherapy with an intent to treat residual disease to 11 patients). Second and third-line chemotherapy regimens were given to 14 and 4 patients, respectively. Chemotherapy related major side effects were nausea, vomiting and hematological toxicity. Four patients received preoperative radiotherapy. Postoperative and palliative radiotherapy was given to 12 and 4 patients, respectively. Five year overall survival (OS) was 63% and 5 year progression free survival was 50%. Univariate analysis revealed significant correlation between OS and/or time to progression (TTP), and symptom duration, sex, age, stage, metastasis at diagnosis, and the extent of surgical resection. Statistical correlation between OS and/or TTP was not detected for tumor size, location, grade, histopathologic subtype, and adjuvant chemotherapy. Key Words: Osteosarcoma, chemotherapy, surgery, radiotherapy