Metastatik meme kanserli hastalarda nüks sonrası sağkalımı etkileyen klinikopatolojik prognostik faktörler

Abstract

ÖZET Bu çalışma, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Medikal Onkoloji Bölümü'nde, 1980 ile 2004 yılları arasında izlenen metastatik meme kanserli 349 hastanın nüks (metastaz) sonrası sağkalım (NSS) analizlerinin yapıldığı ve bu süreyi etkileyen klinikopatolojik prognostik faktörlerin incelendiği retrospektif bir çalışmadır. Çalışma grubundaki hastaların tam anındaki yaşlan 20 ile 90 arasında değişiyordu ve ortanca yaş 46 idi. Hastaların % 58'ini premenopozal hastalar oluşturmaktaydı. Hastaların %57'sinde ilk 24 ay içinde nüks gelişmişti ve ortanca hastalıksız sağkalım (HS) süresi 20 aydı. Hastaların %14'ü tanı anında metastatik hastalığa sahipti. Ortanca NSS 30 aydı. NSS'yi etkileyen faktörler incelendiğinde tek değişkenli analizlerde; yüksek grade, antrasiklin içeren neoadjuvan ve/veya adjuvan kemoterapi almış olmak, HS süresinin 24 aydan kısa olması, ilk nüks bölgesinin viseral olması ve takip süreleri boyunca viseral metastaz gelişmesi olumsuz prognostik faktörler olarak belirlenirken; primer tümörde hormon reseptörünün pozitif olması, tam anında evre IV hastalığa sahip olmak, metastatik hastalıkta birinci basamak tedavide hormonal tedavi almış olmak ve metastatik hastalığın tedavisinde kapesitabin almış olmak olumlu prognostik faktörler olarak belirlendi. Metastaz yılı da prognozu etkileyen bir faktör olarak saptandı. Çok değişkenli analizde ise sadece HS süresinin 24 aydan kısa olması, viseral metastaz, antrasiklin içeren neoadjuvan ve/veya adjuvan kemoterapi alınmış olması, birinci basamak tedavide kemoterapi uygulanmış olmasının NSS'yi olumsuz olarak etkileyen bağımsız prognostik faktörler olduğu görüldü. Bu konuda yapılacak prospektif çalışmalar, metastatik meme kanserinde NSS'yi etkileyen bağımsız prognostik faktörleri belirlemek açısından daha yararlı olacaktır. Anahtar Kelimeler: Metastatik meme kanseri, prognostik faktörler

11 ABSTRACT This study is a retrospective study, in which the survival after recurrence (SAR) of 349 metastatic breast cancer patients who were treated in Hacettepe University, Faculty of Medicine, Department of Medical Oncology between 1980 and 2004 have been analised and the clinicopathological prognostic factors that influence this time have been evaluated. The median age at diagnosis was 46 years (range: 20-90). Fifty- eight % of the patients were premenopausal. Fifty-seven % of the patients had recurrence in 24 months and the median disease free survival (DFS) was 20 months. Fourteen % of the patients had metastatic disease at the diagnosis of breast cancer. Median SAR was 30 months. In the univariate analyses, high grade tumors, having received antracycline based neoadjuvant and/or adjuvant chemotherapy, DFS of shorter than 24 months, visceral first recurrence site, having developed viseral metastasis during follow up period, having received chemoterapy as initial treatment for the recurrent disease, are found to be negative prognostic factors. On the other hand, hormone receptor positivity, having had stage IV disease at diagnosis, having received kapesitabin for the treatment of metastatic disease are all found to be positive prognostic factors. The date of metastasis was also found to affect prognosis. In the multivariate analysis; DFS shorter than 24 months, visceral metastasis, antracycline based neoadjuvant and/or adjuvant chemotherapy and chemotherapy as initial treatment for metastatic disease were found to be the independent prognostic factors that negatively influenced SAR. Prospective trials about this subject will give us better information about the independent prognostic factors that will affect SAR in metastatic breast cancer. Key Words: Metastatic breast cancer, prognostic factors