Grup A beta hemolitik streptokok tonsillofarenjiti tedavisinde klaritromisin, amoksisilin/klavulanat, sefprozil ve benzatin penisilin G`nin bakteriyolojik cevap ve boğaz florası üzerine etkisinin karşılaştırılması

Abstract

m ÖZET Yıldırım İ.B., Grup A Beta Hemolitik Streptokok Tonsillofarenjiti Tedavisinde Klaritromisin, Amoksisilin/klavulanat, Sefprozil ve Benzatin Penisilin G' nin Bakteriyolojik Cevap ve Boğaz Florası Üzerine Etkisinin Karşılaştırması, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanlık Tezi, Ankara, 2004. Grup A beta hemolitik streptokok (GABHS) tonsillofarenj itinin tedavisinde yaygın olarak kullanılan penisiline karşı değişik mekanizmalarla % 25 oranında cevapsızlık bildirilmektedir. Bu nedenle penisilin dışında çok sayıda antibakteriyel ilaç tedavide kullanılmaktadır. Çalışmamızda klaritromisin, amoksisilin/ klavulanat, sefprozil ve benzatin penisilin G'nin antibakteriyel etkinliği, beta laktamaz üretimi, alfa hemolitik streptokoklar gibi GABHS eradikasyonuna katkısı bulunan flora bakterileri ve diğer boğaz florası elemanları üzerine etkileri karşılaştırıldı. Bu amaçla; 2-16 yaş arasında, GABHS tonsillofarenjiti bulunan 70 hastaya randomize olarak intramusküler benzatin penisilin G; oral amoksisilin/ klavulanat, sefprozil ve klaritromisin tedavilerinden biri verildi. Amoksisilin /klavulanat grubundan iki hasta tedaviye uyum yetersizliği nedeniyle çalışma dışı bırakıldı. Tedavi öncesi, 3 gün sonra ve bir ay sonra alınan boğaz kültürleri aerob ve anaerob bakteriler, beta laktamaz pozitifliği, alfa hemolitik streptokok ve mantar üremeleri yönünden değerlendirildi. Tedavi sonrası klaritromisin grubunda % 5.9, amoksisilin/klavulanat grubunda % 6.2, benzatin penisilin G grubunda % 6.2 oranında GABHS ürerken; sefprozil alan hiçbir hastada üreme saptanmadı, gruplar arasındaki fark anlamlı değildi ( p = 0.566). Alfa hemolitik streptokok üreme yüzdeleri tedavi öncesi ve sonrası olmak üzere klaritromisin grubunda 97.1, 77.9; amoksisilin/ klavulanat grubunda 100, 45.3; sefprozil grubunda 97.2, 98.6; benzatin penisilin G grubunda 100, 83.8 olarak saptandı. Alfa hemolitik streptokoklar üzerine amoksisilin/klavulanat en fazla (p < 0.001), sefprozil ise en az ( p = 0.001) etkiye sahipti. Beta laktamaz üretimi, anaerob bakteri. Gram negatif bakteri ve fungal üreme açısından gruplar arasında anlamlı fark saptanmadı. Sefprozilin GABHS eradikasyonunda alfa hemolitik streptokoklar üzerine inhibe edici etkisinin olmaması nedeniyla avantajlı olabileceği düşünüldü. Anahtar kelimeler: GABHS, antibiyotik, tonsillofarenj it, alfa hemolitik streptokok

IV ABSTRACT Yıldırım B.İ., Comparison of the effect of clarithromycin, amoxicilin/clavulanate, cefprozil and benzathine peniciline G on the bacteriological response and throat flora in group A beta hemolytic streptococcal tonsillopharyngitis. Hacettepe University, Faculty of Medicine, Thesis in Pediatrics, Ankara, 2004. Bacteriological failure with penicillin that has been used widely for years in' GABHS tonsillopharyngitis is being suggested as high as 25 percent. Many different agents are being used as alternative option. The effect of claritromycin, amoxicilin/ clavulanate, cefprozil and benzathine peniciline G on the bacteriological cure, beta lactamase production, pharyngeal microflora and alpha hemolytic streptococci which increase eradication rate in group A beta hemolytic streptococcal tonsillopharyngitis were compared. Intramuscular benzathine penicilin G; oral claritromycin, amoxicilin /clavulanate and cefprozil were administered to 70 patients who were between 2-16 years of age. Two patients in amoxicilin/clavulanate group were excluded because of discontinuation of therapy. Three throat swabs were obtained from each patient (before treatment, 3 days after and one month later). The cultures were evaluated for aerobic and anaerobic bacteria, beta lactamase production, alpha hemolytic streptocococi and fungi isolation. Bacteriological cure rates were 94.1 %, 93.8 %, 100 % and 93.8 % in claritromycin, amoxicilin/clavulanate, cefprozil and benzathine peniciline G groups, respectively and the difference among the groups was not significant. Isolation rates of alpha hemolytic streptococci were 97.1 %, 77.9 % in claritromycin group, 100 %, 83.8 % in amoxicilin/clavulanate group, 97.2 %, 98.6 % in cefprozil group and 100 %, 83.8 % in benzathine penicillin G group before and after treatment, respectively. The most prominent effect on alpha hemolytic streptococci was observed with amoxicilin/ clavulanate (p < 0.001), while cefprozil had less ( p = 0.001). No significant difference was noted among groups for beta lactamase production, anaerobic bacteria, Gram negative bacteria and fungi isolations. Overall, cefprozil is seen as advantageous in GABHS eradication by having less inhibitory effect on alpha hemolytic streptococci. Key words: GABHS, antibiotics, tonsillopharyngitis, alpha hemolytic streptococci