Meme ve akciğer kanserli hastalarada evreleme amacıyla yapılan F-18 FDG PET-BT ile Tc-99m MDP SPECT-BT kemik sintigrafisinin kemik lezyonlarının tespitinde karşılaştırmalı değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Kanser hastalarında kemik metastazlarının varlığı ileri evre hastalığın bir göstergesidir. Tüm kanser türlerinde görülebilmekle birlikte en sık prostat, akciğer ve meme kanserinde görülür. İskelet sistemi en sık metastaz olan 3. organ sistemidir. Kemik metastazlarının tespiti kullanılan metoda göre farklılık gösterir. Bu çalışmada meme ve akciğer kanserinde kemik metastazlarının tespitinde kullanılan Tc-99m MDP kemik sintigrafisi, SPECT/BT ve F-18 FDG PET/BT görüntüleme modalitelerinin uyum ve farklılıklarının araştırılması amaçlandı.Gereç ve yöntem: Meme ve akciğer kanseri tanısı almış, Tc- 99m MDP tüm vücut statik kemik sintigrafisi, Tc- 99m MDP SPECT/BT ve FDG PET/BT (en fazla 1 ay arayla) tetkikleri yapılmış 50 hasta bu çalışmaya dahil edildi. Hastalara 43'ü kadın, 7'si erkekti; yaş aralığı 33 ? 84; ortalama yaş 59,92±12.27 idi. Olguların %82'sini ( 41 hasta) meme kanseri, %18'ini ( 9 hasta) akciğer kanseri oluşturdu. Tüm hastalara Siemens Symbia True Point SPECT/ BT cihazı ile tüm vücut kemik sintigrafisi uygulandı. Gerektiğinde ek statik görüntüler alındı. Takiben kuşkulu tutulum alanlarından bölgesel SPECT/BT görüntüleme yapıldı. PET/BT çalışması Siemens Biograph True Point PET/BT cihazı ile verteksten uyluk 1/3 proksimaline kadar olan vücut bölümlerinin kontrastsız BT ve takiben PET görüntüleri elde edildi. Görüntüleme her bir yatak pozisyonu 3 dk. olacak şekilde ortalama 7-8 pozisyonda alındı.Bulgular: İncelenen hastalarda tüm vücut statik görüntülemede toplam 181, bölgesel SPECT/BT`de toplam 345, PET/BT'de toplam 621 lezyon saptandı. Tüm vücut statik tarama görüntülerinde lezyonların %48'i malign ve %29'u kuşkulu olarak ; SPECT/BT görüntülerinde ise %79'u malign, %8'i kuşkulu olarak yorumlandı. PET/BT'de %96 oranında malign, %1 oranında kuşkulu lezyon tespit edildi. SPECT/BT'de lezyonların %75'ini blastik, %6'sını litik, %17'sini mikst lezyonlar oluşturdu. PET/BT'de izlenen FDG(+) blastik, litik ve mikst lezyon oranları sırasıyla % 32, %17 ve %10 idi. Ayrıca PET/BT'de %10 FDG (+),BT (-) ve %18 oranında FDG (-),BT (+) olan lezyon tespit edildi. Meme kanseri hastalarında SPECT/BT'de lezyonların %76'sı blastik, %7'si litik ve %17'si mikst karakterde iken PET/BT'de %35'i blastik, %28'i litik, %10'u mikst yapıda idi. PET/BT'de izlenen FDG(-),BT(+) toplam 112 lezyonun tamamının meme kanseri metastazları olduğu dikkat çekti. Toplam hasta popülâsyonunun %18'ini oluşturan akciğer kanseri hastalarında SPECT'BT'de tespit edilen lezyonların %71'i blastik, %29'u mikst karakterde iken hiç litik lezyon tespit edilmedi. PET/BT'de ise akciğer kanserli hastalarda tespit edilen lezyonların %35.8'ini litik lezyonlar oluştururken %13.5'ni blastik, %14'ünü ise mikst lezyonlar oluşturdu ve % 36.7 oranında BT (-),FDG (+) lezyon saptandı.PET/BT taramasında, SPECT/BT bölgeleri dışında toplam 192 lezyon saptandı. Bu lezyonlar PET/BT saptanan tüm lezyonların % 44.2'si oluşturmakta idi. Bunların %45.8'inin litik lezyonlar olduğu ve toplam litik lezyonların %50.2'sini oluşturduğu görüldü. Bu bulgular dikkate alınarak kemik metastazlarının tespitinde düşük mAs değerleri ile aksial iskeleti kapsayan iki bölgeden rutin SPECT/BT görüntülemesi yapılmasının daha başarılı sonuç verebileceği düşünüldü.Sonuç: Blastik lezyonların gösterilmesinde SPECT/BT'nin PET/BT'ye; litik lezyonların gösterilmesinde ise PET/BT'nin SPECT/BT'ye oranla daha başarılı olduğu; meme ve akciğer kanseri gibi kemik metastazlarının çeşitlilik gösterdiği kanser türlerinde PET/BT ve kemik sintigrafisinin (planar ve SPECT) birbirini tamamlayıcı tetkikler olarak birlikte kullanılması gerektiği sonucuna varıldı.

Objective: The existence of osseous metastases in cancer is an indication of an advanced disease. Besides being able to be seen in all kinds of cancer, it is mostly seen in prostate, lung and breast cancers. The skeleton system is the third sphere being metastases. The detection of osseous metastases is variable depending on the methods used. In this study compatibility and differences of Tc -99m MDP bone scintigraphy, SPECT/CT and F-18 FDG PET/CT monitoring modalities, used in the detection of osseous metastases in breast and lung cancer, are aimed to be examined.Material and Method: 50 patients who were diagnosed to have breast and lung cancer and whose whole-body Tc- 99m MDP bone scintigraphy, SPECT/CT and FDG PET/CT observations was done (time interval between the imaging modalities was not more than 1 month) were included in this study. 43 of the patients were female and 7 of them were male; age range was 33 ? 84; average age was 59,92±12.27. Breast cancer composed 82% of the cases (41 patients) while lung cancer composed 18% of the cases (9 patients). The whole body bone scintigraphy was applied to all patients by Siemens Symbia True Point SPECT/CT device and when needed additional static images were taken. Afterwards, regional SPECT/CT monitoring was applied to suspicious involvement areas. PET/CT study was achieved by Siemens Biograph True Point PET/CT device and was applied to body parts from vertex to thigh 1/3 proximal, following this unenhanced CT and then PET presentations were achieved. Monitoring was taken in 7-8 positions averagely in which each bed position was 3 minutes.Results:181 lesions in whole body static monitoring of all patients, 345 regional lesions in SPECT/CT and 621 lesions in PET/CT were detected. In whole body static monitoring 48% of the lesions was malign and 29% of them was suspicious whereas in SPECT/CT monitoring 79% of the lesions was malign and %8 of them was suspicious. However in PET/CT 96% malign, %1 suspicious lesions were detected. In SPECT/CT, 75% of the lesions was composed of blastic lesions, 6% was composed of lytic lesions and 17% of the lesions was composed of mixed lesions. The rates of FDG (+) blastic, lytic and mixed lesions monitored in PET/CT were 32%, 17% and %10 respectively. Moreover in PET/CT 10% FDG (+), CT (-) and 18% FDG (-), CT (+) lesions were detected. While in SPECT/CT of patients with breast cancer 76% of the lesions was blastic, 7% of them lytic and 17% of them was mixed character, blastic, lytic and mixed lesions monitored in PET/CT were 35%, 28% and 10% respectively. Almost all of the 112 FDG (-), CT (+) lesions monitored in PET/CT were detected in patients with breast cancer. Lung cancer composed %18 of the all patients and 71% of the lesions detected in SPECT/CT was blastic and 29% of them was mixed, no lytic lesion was detected at all. However in PET/CT, while the 35.8% of the lesions detected in patients with lung cancer consisted of lytic lesions, 13.5% of them consisted of blastic, 14% of them consisted of mixed lesions and %36.7 CT(-), FDG (+) lesion was detected.In the PET/CT evaluation of areas that SPECT/CT wasn?t taken, 192 lesions were detected. This was the 44.2% of the total PET/CT lesions. It?s detected that 45.8% of them was lytic lesions and that they compose 50.2% of the total lytic lesions. Taking into account of these findings, it?s thought that in the detection of osseous metastases, with using low mAs values and routine SPECT/CT monitoring in two areas will result in taking more successful outcomes.Conclusion: It is concluded that in monitoring blastic lesions SPECT/CT is more successful than PET/CT and in monitoring lytic lesions PET/CT is more successful than SPECT/CT; and that in cancer types such as breast and lung cancer, in which osseous metastases vary, PET/CT and bone scintigraphy (planar with SPECT images) should be used together.