Diz osteoartritli hastalarda 3 boyutlu haraket analizi ile elde edilen kinematik ve kinetik verilerin hastalık şiddeti, yaşam kalitesi ve fonksiyonel indeksler ile ilişkisi

Abstract

IV ÖZET Kadıoğlu N., Diz osteoartritli hastalarda 3 boyutlu hareket analizi ile elde edilen kinematik ve kinetik verilerin hastalık şiddeti, yaşam kalitesi ve fonsiyonel indeksler ile ilişkisi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi, Ankara, 2004. Bu çalışma diz osteoartritli (OA) hastalarda 3 boyutlu hareket analiz sistemi ile elde edilen yürüme parametreleri, kinematik ve kinetik verileri değerlendirip, radyolojik olarak hastalığın evresine göre ayrılan alt gruplar ve sağlıklı kontrolleri karşılaştırarak, OA'deki temel biyomekanik problemleri tanımlamak ve bunların klinik ve radyolojik parametreler ile ilişkisini araştırmak amacıyla yapıldı. Çalışmaya ACR (American College of Rheumatology) kriterlerine uygun 32 diz OA'li hasta ve benzer yaş ve cinsiyetteki 19 sağlıklı gönüllü alındı. Detaylı bir klinik sorgulama ve fizik muayene sonrası hastaların her iki dizi için ayakta basarak ön-arka diz grafısi çekildi. Diz grafıleri Kellgren Lawrence radyolojik evreleme kriterlerine göre değerlendirilirken, ayrıca medial ve lateral tibiofemoral eklem mesafeleri de ölçüldü. Bundan başka, WOMAC (The Western Ontario and McMaster Universities Osteoarthritis index) ve Lequesne diz OA şiddet indeksleri ile ağrı, tutukluk ve fiziksel fonsiyon değerlendirildi. Erken dönemde, diz OA'li hastalarda tek destek süresi kısaldı, internal peak diz ekstansör momenti ve intenal peak valgus/abduktör momenti ise yükseldi. İleri dönemde ise tek destek süresi daha da kısaldı, hastaların sagittal düzlemdeki eklem hareket genişlikleri azaldı. Erken dönemde yükselen internal peak diz ekstansör momenti geç dönemde azaldı, internal peak valgus/abduktör momenti ise hastalık evresi yükseldikçe giderek daha belirgin olarak artdı. 3 boyutlu yürüme analizinden elde edilen veriler WOMAC ve Lequesne indeksleri yakından ilgili bulunurken bu ilişki özellikle de fiziksel fonksiyon ile ilgili alt parametrelerde en belirgindi. Diz OA'li hastalarda dominant ekstremitenin daha fazla etkilendiğini görüldü. Sonuç olarak, diz OA'li hastalarda erken evre ve geç evredeki biyomekanik problemler farklıdır ve hastalar ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Anahtar kelimeler: Diz osteoartrit, 3 boyutlu hareket analizi, radyolojik evreleme, fiziksel fonksiyon

ABSTRACT Kadioglu N., the relationship of kinematic and kinetic data obtained from 3 dimensional movement analysis with disease severity, quality of life and functional index in patients with knee osteoarthiritis. Hacettepe University Medical School, Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Residency Thesis, Ankara, 2004. This study has been carried out in patients with knee osteoarthritis (OA) to describe basic biomechanical problems of OA and to explore their relationship with clinical and radiological parameters by evaluating temporal parameters, kinematic and kinetic data obtained from 3 dimensional movement analysis system and also by comparing subgroups and healthy control subjects based on clinical stage of OA. 32 patients with knee OA consistent with ACR (American College of Rheumatology) criteria and 19 healthy volunteers being at similar age and sex have been enrolled in this study. After a detailed clinical investigation and physical examination, weight-bearing anteroposterior radiographs of the knee have been taken for each subject. While evaluating knee radiographs according to Kellgren Lawrence criteria, medial and lateral tibiofemoral joint spaces were also measured. Moreover, pain, stiffness and physical function were assessed by WOMAC (The Western Ontario and McMaster Universities Osteoarthritis Index) and Lequesne knee OA severity index. In the early stage, single support time was reduced and internal peak knee extensor moment and internal peak knee valgus/abductor moment were increased. In further stage, single support time was further reduced and range of motion of knee at saggjtal plane was decreased. Moreover, internal peak extensor moment which was increased in the early stage, was decreased in later stage. Internal peak valgus/abductor moment was remarkably increased through the stage of disease. While data obtained from 3 dimensional movement analyses were found correlated with WOMAC and Lequesne index, the association was much higher with physical function parameters. It has been observed that dominant extremity has been affected more in patient with knee OA. Consequently, in this study, it has shown that the biomechanical problems with knee OA patients in early and further stage are different and they should be evaluated separately. Key words: Knee osteoarthritis, 3 dimensional movement analysis, radiographic grading, physical function