Uvea melanomlarında mikrovasküler paternler, vasküler endotelyal büyüme faktörü-A(VEGF-A) ve matriks metalloproteinaz-9(MMP-9) ekspresyonunun klinikopatolojik parametreler ile ilişkisi

Abstract

IV ÖZET Şahin, A., Uvea Melanomlarında mikrovasküler paternler, vasküler endotelyal büyüme faktörü-A (VEGF-A) ve matriks metalloproteinaz- 9 (MMP-9) ekspresyonunun klinikopatolojik parametreler ile ilişkisi, Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göz Hastalıkları Tezi, Ankara, 2004. Anjiojenezis ve mikrovasküler paternlerin oluşmasında VEGF-A ve MMP-9'un rolü olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada uvea melanomunda prognozda önemli olabilecek olan mikrovasküler paternler, VEGF-A ve MMP-9 ekspresyonunun bilinen klinikopatolojik parametreler ile olan ilişkisi incelenmiştir. Çalışmamıza uvea melanomu nedeniyle enükleasyon yapılmış 100 olgunun patoloji spesimenleri dahil edilmiştir. Hematoksilen- eozin boyamasını takiben ışık mikroskopisi ile histopatolojik tip (hücre tipi), tümör büyüklüğü, pigmentasyon oranı, mitoz oranı, nekroz oranı, lenfosit infiltrasyonu, optik sinir invazyonu ve cerrahi sınır, sklera invazyonu ve derecesi değerlendirilmiştir. Immünohistokimyasal boyama ile VEGF-A, MMP-9 ekspresyonu ve mikrovasküler paternler değerlendirilmiştir. Olguların ortalama tanı yaşı 52.8±13.9 yıl (19-79y) olarak bulunmuştur. 14 (%14) olguda enükleasyonu takiben 2 yıl içinde sistemik metastaz saptanmıştır. Hastaların takip süresi 1 - 9 yıl (ort.3 yıl) arasında değişmekteydi. VEGF-A ve MMP-9 ekspresyonu sırasıyla %84 ve %72 oranında pozitif bulunmuştur. VEGF-A ve MMP-9 ekspresyon derecesi ile nekroz oranı, lenfosit infiltrasyonunun derecesi ve mitoz oranı, ekstraselüler matrikste ağ ve ilmik modeli oluşumu arasında anlamlı ilişki tespit edilmiştir (p<0.05). Uvea melanomlarında VEGF-A ve MMP-9 ekspresyonunun derecesi ile metastatik hastalık gelişme oranı artmaktadır. Melanom hücreleri VEGF-A ekspresyonu ile anjiojenezisi stimüle etmekte, bunun yanında MMP-9 ekspresyonu ve epigenetik faktörlerin yardımı ile ekstraselüler matrikste mikrovasküler paternler oluşturarak metastazı kolaylaştırabilmektedirler. Anahtar Kelimeler: Uvea melanomu, anjiojenezis, VEGF-A, MMP-9, mikrovasküler patern, immünohistokimya

ABSTRACT Şahin, A., Analysis of VEGF-A and MMP-9 expression and microvascular patterns in uveal melanomas and their association with the clinicopathologic parameters, Hacettepe University Faculty of Medicine, Thesis in Ophthalmology, Ankara, 2004. VEGF-A and MMP-9 have a critical role in angiogenesis and in the formation of microvascular patterns. In this study, microvascular patterns, VEGF-A and MMP-9 expressions that are all important in the angiogenesis and their relationship with the well-established clinicopathologic parameters were analyzed. Pathology specimens of 100 patients who underwent enucleation surgery for large uveal melanomas were included into this histopathological and immunohistochemical survey. After hematoxylene- eosine staining, cell type, tumour dimension, degree of pigmentation, mitotic rate, necrosis, lymphocyte infiltration, the presence of optic nerve and scleral invasion were evaluated. VEGF-A, MMP-9 expressions and microvascular patterns were evaluated with immunohistochemical techniques. The mean age of the patients was 52.8 ± 13.9 years (range: 19 - 79). Patient follow-up time was between 1 - 9 years (mean: 3 years). VEGF-A and MMP-9 expressions were detected in 84% and 72% cases respectively. The relationship between VEGF-A, MMP-9 expressions and necrosis, the degree of lymphocyte infiltration, mitotic rate and the formation of loop and network patterns were found to be statistically significant (p<0.05). It was determined that the incidence of metastatic melanoma increased with increasing expressions of VEGF-A and MMP-9. Melanoma cells induce angiogenesis by VEGF-A production. In addition, with the influence of epigenetic factors and MMP-9, they form microvascular patterns in the extracellular matrix which may facilitate metastasis to remote organs. Key words: Uveal melanoma, angiogenesis, VEGF-A, MMP-9, microvascular pattern, immunohistochemistry