Çocukluk çağındaki nefrotik sendrom ile atopi ilişkisinin araştırılması

Abstract

ÖZET Varol E.İ., Çocukluk Çağındaki Nefrotik Sendrom ile Atopi İlişkisinin Araştırılması, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Tezi, Ankara 2005. Bu çalışma nefrotik sendrom ile atopi arasındaki ilişkinin ve IgE üretiminde yer alan bazı sitokinlerin nefrotik sendrom patogenezindeki rolünün araştırılması amacı ile planlanmış olup 30'u minimal değişiklik hastalığı (MDH) tanısı almış, 12'si atopik ve 12'si sağlıklı kontrol olmak üzere toplam 54 hasta çalışmaya alınmıştır. Hastaların ( 24 kız [%44,4], 30 erkek [%55,6], 2-21 yaşlan arasında, ortalama yaş ± standart deviasyon 8,96 ± 4,00 yıl ) demografik özellikleri, hastalık aktiviteleri, aldıkları tedaviler ve atopi öyküleri kaydedilmiştir. Nefrotik sendromlu hastaların 7'sine böbrek biyopsisi ile, 23 'üne de klinik izlem, laboratuvar bulguları ve steroid tedavisine verdikleri yanıta dayanılarak minimal değişiklik hastalığı tanısı konulmuştur. Bu hastalardan 15'i relaps ( idrarda protein atılımı 3 gün üstüste 40 mg/m2/saat üstünde, plazma albümin düzeyi 2,5 gr/dl'nin altında ), 15'i remisyonda ( idrarda protein atılımı 3 gün üstüste 40 mg/m2/saat altında ) idi. Çalışmaya dahil edilen hastaların hepsinde kanda eozinofil sayısı, total serum IgE düzeyi, spesifik TgE düzeyleri, TL-4 ve IL-13 üreten mononükleer hücrelerin yüzdeleri bakılarak deri testleri yapılmıştır. Serum sCD23 düzeylerirelaps ve remisyon gruplarında hastaların tamamında, atopi ve kontrol gruplarında ise altışar kişide çalışılmıştır. Deri testleri, spesifik IgE düzeyleri ve klinik öyküleri göz önüne alınarak relaps ve remisyon gruplarında sadece iki hastada atopi tespit edilmiştir. Relaps, remisyon, atopi ve kontrol grupları arasında total eozinofil sayısı, serum total IgE düzeyi ve IL-4 üreten mononükleer hücrelerin yüzde dağılımı açısından farklılık bulunamamıştır. Ortalamalara bakıldığında atopi gubunun ve relaps grubunun IgE değerleri diğer gruplara göre yüksek görülmekle birlikte gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. İL- 13 üreten mononükleer hücrelerin yüzdeleri açısından gruplar karşılaştırdığında relaps grubunda kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı bir yükseklik bulunmuştur (p<0,05). Relaps grubunda remisyon, atopi ve kontrol gruplarına göre serum sCD23 düzeylerinde belirgin yükselik bulunmuştur (p<0,05). Çalışmamıza katılan nefrotik sendromlu `hastalarda atopi insidansının düşük olması nedeniyle artmış olan sCD23 ve IL-13'ün atopi ile ilişkili olmaktan çok MDH'da aktive olan bazı immünolojik mekanizmalara bağlı olabileceği, MDH ve alerjik hastalıklarda ortak patogenetik mekanizmaların rol aldığı sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: nefrotik sendrom, minimal değişiklik hastalığı, alerji, atopi, eozinofil, IgE,TL-4,IL-13,sCD23

ABSTRACT Varol E.I., Investigation of the Relationship between Childhood Nephrotic Syndrome and Atopy, Hacettepe University Faculty of Medicine, Ankara 2005. The aim was to determine the relationship between nephrotic syndrome and atopy, also the role of some cytokines ( which are taking place in the production of IgE ) in pathophysiology of nephrotic syndrome. Thirty patients with the diagnosis of minimal change disease (MCD), 12 atopic patients and 12 healthy control volunteers, totally 54 patients were included in this study. Demographic characteristics, disease activity, drug therapy and history of atopy were defined in all patients ( 24 female [44,4%], 30 male [55,6%], ages between 2-21 years, mean age ± standart deviation 8,96 ± 4,00 years ). The diagnosis of MCD was made on the a characteristic clinical history, confirmatory laboratory evidence and response to steroid therapy in 23 patients and other 7 patients had renal biopsy proven MCD diagnosis. Fifteen of these patients were in clinical relapse ( urinary protein excretion >40 mg/m2/hour for at least 3 consecutive days, plasma albumin level below 2,5 gr/dl ), other 15 patients were in remission period ( urinary protein excretion <40 mg/m2/hour for at least 3 consecutive days ).Blood total eosinophil count, serum total and specific IgE levels and percentages of mononuclear cells producing 1L-4 and TL-13 were measured, skin prick tests were performed in all patients. Serum sCD23 levels were measured in all patients in relapse and remission groups but in 6 of atopy and 6 of control patients. Depending on skin prick tests, specific IgE levels and clinical history, atopy was found in only two of patients in relapse and remission groups. There were no significant differences in total eosinophil counts, serum IgE levels and percentages of mononuclear cells producing 1L-4 between relapse, remission, atopy and control groups. Although serum IgE levels were higher in atopy and relapse groups, this difference was not found statistically significant. The percentage of mononuclear cells producing IL-13 was significantly increased in relapse group compared with control group (p<0.05). A statistically significant increase was also found in sCD23 levels in relapse group compared with remission, atopy and control groups (p<0.05). Because of the low incidence of atopy in our nephrotic syndrome patients our finding of increased sCD23 and IL-13 levels in MCD made us to think that this increase is not an indicative of atopic state but a result of activation of some immunological mechanisms and these pathogenetic mechanisms may be common in allergic diseases and MCD. Key Words: Nephrotic syndrome, minimal change disease, allergy, atopy, eosinophil, IgE, IL-4, IL-13, sCD23