Sistemik sklerozis (skleroderma) hastalarında polisomnografi bulguları ve uykuda solunum bozuklukları

Abstract

IV ÖZET Biçer YÖ. Sistemik sklerozis (skleroderma) hastalarında polisomnografi bulguları ve uykuda solunum bozuklukları. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Ankara, 2005. Sistemik sklerozis (SSk) nedeni bilinmeyen, multi-sistemik bir kollajen doku hastalığıdır. Deride progresif kalınlaşma ve fibrozis en belirgin özelliğidir. SSk sınırlı deri tutulumundan, diffüz deri tutulumu eşliğinde ciddi iç organ tutulumuyla seyredebilen klinik tablolara neden olur. İç organ tutulumları hastaların hayat kalitesini ve yaşam beklentisini etkiler, en önemli mortalite nedeni akciğer tutulumudur. Yorgunluk, halsizlik, unutkanlık ve dalgınlık hastalığa eşlik eden semptomlardır. SSk hastalarında gündüz uykululuk haline sık rastlanıyor olması bu hastalarda uykuda solunum bozukluklarınında olabileceğini düşündürmektedir. Hastalarda organ tutulumları da uyku kalitesini etkileyebilir. Deride meydana gelen fibrozisin nostrillerde ve oral orifislerde darlığa neden olduğu bilinmektedir. Farinks ve vokal kordlarda fibrozis üst solunum yollarında darlığa yol açabilir. Bu nedenlerle çalışmamızda SSk hastalarında uykuda solunum bozukluklarının varlığını ve buna yol açabilecek faktörlerin araştırılması planlanmıştır. 26 hastaya tüm gece polisomnografi tetkiki yapılmış ve hastaların demografik bilgileriyle muayene bulguları kaydedilmiştir. Hastaların 46,2%'sinde AHİ 5'in üzerinde bulunmuştur. Hastaların 19,2% 'sinde gün içinde aşırı uykululuk vardır, apne-hipopne indeksi (AHİ) ile hastalıkla ilgili parametreler arasında istatiksel anlamlı ilişki bulunmamış olmasına rağmen sistemik sklerozis ve uykuda solunum bozuklukları arasında dolaylı ya da dolaysız bir ilişkinin olduğu düşünülmüştür. Anahtar Kelimeler: Sistemik sklerozis, apne-hipopne indeksi, polisomnografi, obstrüktif uyku apnesi.

ABSTRACT Biçer YO. Polysomnograpyic findings and sleep disordered breathing in patients with systemic sclerosis (scleroderma). Hacettepe University Faculty of Medicine, Department of Otorhinolaryngology Head and Neck Surgery, Thesis, Ankara, 2005. Systemic sclerosis (SSk) is an uncommon multi-systemic connective tissue disease of unknown origin. Progressive thickening and fibrosis of the skin is the hallmark of SSk hence the term scleroderma is used widespread despite the other systemic features of the disease. SSk is a complex and heterogeneous disease which has clinical forms range from limited skin involvement with minimal systemic manifestations to forms with diffuse skin and severe internal organ involvement. Patients' quality of life and life expectancy are determined by the intensity of the internal organ involvement. Pulmonary involvement is the major cause of mortality. Lack of energy, fatigue, and depression are common in SSc patients. It could be thought that sleep disordered breathing is frequent in patients with systemic sclerosis concerning the daytime sleepiness often found in these patients. Multiple organ involvements may also affect sleep quality in these patients. Decreased diameters of nostrils and oral orifice are seen because of skin tightness. Probable fibrosis of the pharynx and vocal cords may also contribute to narrowed upper airways This study is designed to find the prevalence of sleep disordered breathing and the factors which may contribute to it, in patients with systemic sclerosis. The demographic and clinical features of 26 patients with systemic sclerosis were recorded and all-night polysomnography was performed. 46,2% of the patients have apnea-hypopnea index (AHI) values greater than 5 and 19,2% have excessive daytime sleepiness. Although we could not find any statistically significant correlations between AHI and other related parameters, further investigations are needed to define the value of our findings as we found a marked increased rate of sleep disordered breathing in SSk patients. Key Words: Systemic sclerosis, apnea-hypopnea index, polysomnography, obstructive sleep apnea.