Retinoblastomda çoklu ilaç direnci proteini (MDR) ve çoklu ilaç direnci ilişkili protein-1`in (MRP-1) immunohistokimyasal ekspresyonu ve klinikopatolojik parametreler ile ilişkisi

Abstract

IV ÖZET Kamburoğlu G., Retinoblastomda MDR ye MRP-1' in ekspresyonu ve klinikopatolojik parametreler ile ilişkisi, Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göz Hastalıkları Tezi, Ankara, 2005. Çeşitli kanser tiplerinde, prognozu ve kemoterapiye cevabı belirlemede çoklu ilaç direnci proteinlerinin rolü olduğu bilinmektedir. Çoğu retinoblastom olgusunda, kemoterapiye başta iyi netice alınmasına karşın sonrasında nüks gelişmesi retinoblastomda yanıtın, ilaç direncinin ortaya çıkmasıyla sınırlandırıldığını düşündürmüştür. Bu çalışmada retinoblastomda çoklu ilaç direnci proteinlerinden olan MDR ve MRP-1 ekspresyonu araştırılmış ve klinikopatolojik parametreler ile ilişkisi incelenmiştir. Çalışmamıza retinoblastom nedeniyle enükleasyon veya ekzanterasyon yapılmış 65 olgunun patoloji spesimenleri dahil edilmiştir. Hematoksilen - eozin boyamasını takiben ışık mikroskopisi ile tümör diferansiyasyonu, koroidea invazyonu varlığı, optik sinir invazyonu ve derecesi, retina invazyonu, nekroz oram ve kalsifikasyon varlığı değerlendirilmiştir. İmmünohistokimyasal boyama ile MDR ve MRP-1 ekspresyonu incelenmiştir. Olguların ortalama tanı yaşı 2.55 ± 1.54 yıl (2 ay- 7 yaş) olarak bulunmuştur. 50 (% 76,9) olguya enükleasyon, 15 (% 23,1) olguya ekzanterasyon ameliyatı yapılmıştır. 53 olgu tanı aldıklarında ameliyat edilirken, 12 olguya kemoterapi sonrası ameliyat yapılmıştır. MDR ve MRP-1 ekspresyonu sırasıyla %69,3 ve %73,4 oranında pozitif bulunmuştur. MDR ve MRP-1 ekspresyon derecesi ile tümörün diferansiasyon derecesi arasında anlamlı ilişki bulunmuştur (p<0,05). MDR ve MRP-1 ekspresyon derecesi ile koroid invazyonu varlığı, optik sinir invazyonu ve derecesi, retina invazyonu, nekroz oram, kalsifîkasyon varlığı ve kemoterapi alma durumu ile arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır. Retinoblastom MDR ve MRP-1 'i intrinsik olarak eksprese etmekte ve bu proteinlerin ekspresyonlan tümörün diferansiasyon derecesi ile ilişkili görülmektedir. MDR ve MRP-1' in retinoblastomdaki ekspresyonu kemoterapi ile indüklenmemekte ve tümörün invazyon derecesi ile ilişki göstermemektedir. Anahtar kelimeler: Retinoblastom, MDR, MRP-1, immunohistokimya

ABSTRACT Kamburoğlu G., The immunohistochemical expression of MDR and MRP-1 in retinoblastoma and their association with the clinicopathologic parameters, Hacettepe University Faculty of Medicine, Thesis in Ophthalmolgy, Ankara, 2005. Multidrug resistance proteins may have a role in prognosis and the response to chemotherapy in various cancer types. The regrowth of most retinoblastoma tumors, despite initial excellent therapeutic responses suggests that the drug responsiveness in retinoblastoma is limited by the occurrence of drug resistance. In this study the immunohistochemical expressions of MDR and MRP-1, two of the multidrug resistance proteins, are investigated and the relationship with the clinicopathologic parameters is evaluated. The pathology specimens of 65 patients who are enucleated or exenterated due to retinoblastoma are included in the study. Following the hematoxylene - eosin staining, the tumor differentiation, presence of choroid invasion, optic nerve invasion and degree, retinal invasion, necrosis and presence of calcification were evaluated with the light microscope. MDR and MRP- 1 expressions are evaluated after immunohistochemical staining. The mean age at diagnosis was 2.55 ± 1.54 years (2 months- 7 years). 50 (% 76.9) patients were enucleated, 15 (% 23.1) patients were exenterated. 53 of the patients were operated at diagnosis and 12 of the patients were operated after failure of chemotherapy. MDR and MRP-1 expressions were positive in %69.3 and %73.4, respectively. There was a significant relationship between the expressions of MDR and MRP-1 and the tumor differentiation (p<0.05). There was no statistically significant relationship between the expressions of MDR and MRP-1 and the presence of choroidal invasion, optic nerve invasion, necrosis, calcification and having chemotherapy. Retinoblastoma intrinsically expresses both MDR and MRP-1 and their expressions are related to the tumor differentiation. The expressions of MDR and MRP-1 do not seem to be induced by the chemotherapy and are not related to the degree of tumor invasion. Key words: Retinoblastoma, MDR, MRP-1, immunohistochemistry