Yaşlı erkeklerde testosteron eksikliği ve klinik ile ilişkisi

Abstract

IV ÖZET Özkayar N.Yaşlı erkeklerde testosteron eksikliği ve klinik ile ilişkisi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Uzmanlık Tezi, Ankara, 2005. Yaşla birlikte en önemli androjenlerden olan serum testosteronunun seviyeleri yavaş ve ilerleyici bir şekilde azalır. Androjen sekresyonunda yaşa bağlı düşüş nedeni ile cinsel istekte azalma, davranışsal değişiklikler, yorgunluk, depresyon, sinirlilik hali, entellektüel kapasitede azalma, vücut kitlesinde değişiklik özellikle kas yoğunluğunda ve gücünde azalma, vücut kıllarında azalma, deri değişiklikleri, osteoporoza neden olan kemik mineral yoğunluğunda azalma, vücut ve organların yağ kitlelerinde artma nedeniyle kardiyovasküler hastalık riskinde artış meydana gelebilmektedir. Bu çalışmanın amacı 65 yaş ve üzeri erkek hastalarda serum serbest testosteron düzeyleri ile kan lipid profili, hipertansiyon (HT), koroner arter hastalığı (KAH), osteoporoz, erektil disfonksiyon, prostatizm, kognitif fonksiyonlar, depresyon, günlük temel yaşam aktivitesi ve enstrümental günlük yaşam aktivitesi arasındaki ilişkiyi incelemekti. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Geriatri Ünitesi polikliniğine Mayıs 2004-Mayıs 2005 tarihleri arasında başvuran 120 erkek hasta çalışmaya dahil edildi. Hastaların demografik bilgileri, klinik bilgileri ve laboratuvar verileri kaydedildi. Hastalarda serum total ve serbest testosteron çalışıldı. Hastalara Günlük Temel Yaşam Aktiviteleri Skalası (GYA), Enstrümental Günlük Yaşam Aktiviteleri Skalası (EGYA), Folstein Minimental durum değerlendirmesi testi (MMSE) ve Yesevage Geriatrik Depresyon Skalasını içeren geriatrik değerlendirme testleri ve prostatizm semptom (IPSS) ile erektil işlev değerlendirme skalası uygulandı. Hastaların yaş ortalaması 73,8±5,90 idi. Hastaların 94'ünde (%78) serbest testosteron düzeyi düşük bulundu. Yaş ilerledikçe serbest testosteron düzeylerinin düştüğü gösterildi. HT, KAH, dislipidemi, osteoporoz, depresyon, kognitif fonksiyon, günlük ve enstrümental günlük yaşam aktiviteleri ile serbest testosteron düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki saptanamamakla birlikte serbest testosteron düzeyi düşük olan hastalarda erektil işlevin anlamlı olarak daha bozuk olduğu veliteratürden farklı olarak düşük serbest testosteron düzeyi olan hastalarda prostat semptomlarının varlığı ve şiddetinin daha fazla olduğu bulundu. Serbest testosteron düşüklüğü erektil disfonksiyon ile ilişkili olabilir ve bu hastalar testosteron tedavisinden fayda görebilirler. Anahtar kelimeler: Testosteron, yaşlı, erkek

VI ABSTRACT Özkayar N,Testosteron deficiency and clinical associations in elderly men, Hacettepe University Medical Faculty, Thesis in Internal Medicine. Ankara, 2005. With the aging process in men, serum testosterone levels decreases slowly and gradually. Due to age related decreasing levels of androgens, decrease in libido, behavioral changes, fatigue, depression, irritation, decrease in intellectual capacity, changes in body mass especially decrease in muscle strength and thickness, decrease in body hair, skin changes, decrease in bone mineral density leading to osteoporosis, increase in fat mass of visceral organs and total body increased leading to risk of cardiovascular disease may occur in the elderly. The objective of this study was to investigate correlations between the levels of serum free testosterone and blood lipid profile, hypertension, coronary artery disease, osteoporosis, erectile dysfunction, prostatism, cognitive function, depression, basic daily life activity and instrumental daily life activity test scores. 120 patients admitted to Hacettepe University Geriatric Medicine Unit outpatient clinic between May 2004-May 2005 were enrolled in this study. Their demografic, clinical and laboratory data were recorded. Free and total testosterone levels were assessed. Geriatric evaluation tests including Basic Daily Life Activity, Instrumental Daily Life Activity Scale, Folstein Minimental State Examination, Yesevage Geriatric Depression Scale and Prostathism Symptom Scale and Erectile Function Scale were performed. The mean age was 73.8 ± 5.90. In 94 patients (78%) the established free testosterone levels were low. With increasing age, serum free testosterone levels decreased concomitantly. There was no correlation assessed between free testosterone levels and hypertension, coronary artery disease, diyslipidemia, osteoporosis, depression, cognitive function, daily and enstrumental daily life activities, whereas erectile dysfunction was found in significantly higher frequency in the patients with lower free testosterone. In contrast to literature, prostatic symptoms were more predominant and severe in the patients with lower testosterone levels. Decreasing free testosterone levels in aging men mayvıı contribute to erectile dysfunction and these patients can benefit from potential testosterone treatment. Key words: testosterone, men, elderly