Diklofenak sodyum`un akut unilateral subdural hematomlu sıçan hipokampusu üzerine etkilerinin histolojik, stereolojik, biyokimyasal yöntemlerle değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada sıçanlarda deneysel olarak oluşturulan akut subduralhematom modelinde (ASDH) diklofenak sodyum tedavisinin hipokampus üzerine olası etkilerinin histopatolojik, stereolojik ve biyokimyasal yöntemlerle tespit edilmesi amaçlanmıştır.Çalışmamızda 24 adet Spraque-Dawley cinsi erkek sıçan kullanıldı. Denekler 4 gruba ayrıldı. Grup 3 ve 4?e hayvanların kuyruk veninden alınan nonheparinize 0,1 ml otolog kan subdural mesafeye verildi. Grup 4?e postoperatif ikinci saatten itibaren diklofenak sodyum 15 mg/kg dozunda 7 gün boyunca intra-muskuler olarak uygulandı. Grup 1 kontrol, Grup 2 ise Shamoperesyonu için kullanıldı. Postoperatif 8. günde tüm hayvanlar sakrifiye edildi.Tedavi grubundaki deneklere ait hipokampus örneklerindeki CA1, CA2, CA3 bölgelerinin ortalama nöron sayıları ve hipokampustaki toplam nöron sayılarında, azalma olduğu gzlendi. Deney ile sham grubu arasında CA1 ve CA2 bölgesinin ortalama nöron sayılarında anlamlı fark bulunmadı. Deney ile kontrol grubu arasında CA1 bölgesinde anlamlı fark olmasına karşın (P< 0.01), CA2 bölgesinde fark saptanmadı (P>0.05). Deney grubu hipokampuslarındaki toplam nöron sayılarının sham ve kontrol grubuna göre anlamlı derecede azaldığı tespit edildi (P< 0,01). Tüm kıyaslamalar açısından sham ile kontrol grupları arasında herhangi bir istatistiksel fark belirlenememiştir. Postoperatif kan örneklerinde gruplar arası karşılaştırmada; tüm gruplarda adrenalin ve serotonin düzeyleri arasında fark bulunamamıştır. Sadece tedavi grubunda noradrenalin düzeyleri, sham ve kontrol grubuna göre artmış olarak bulunmuştur (P<0.05). Preoperatif ve postoperatif kan numuneleri karşılatırıldığında; adrenalin ve noradrenalin seviyeleri postoperatif numunelerde azalmış olarak (p< 0,01), serotonin seviyeleri Grup 1, 2 ve 4?de artmış, Grup 3?de azalmış olarak tespit edilmiştir. Işık mikroskobik düzeyde deney ve tedavi grubu hipokampuslarında normal histolojik yapıda ki nöronların sayılarında azalma, çekirdekleri heterokromatik boyalı, piknotik görünümlü ve stoplazmaları koyu boyanmış nöronların yanısıra ödemli aksonlar tespit edilmiştir. Tedavi grubunda, deney grubuna kıyasla nekroza giden nöronların daha fazla sayıda oldukları izlenmiştir.ASDH? da diklofenak sodyum kullanımının CA1, CA2, CA3 bölgelerinin tümünde ve hipokampustaki toplam nöron sayılarında azalmaya neden olduğu stereolojik teknikler kullanılarak ilk defa bu çalışma ile gösterilmiştir.Anahtar Kelimeler: Akut subduralhematom, diklofenak sodyum, hipokampus, stereoloji.

It was aimed in his study to evaluate the potential effects of acute subdural hematoma (ASDH) and diclofenac sodium therapy following ASDH on the rat hippocampus by histopathological, stereological and biochemical methods.For this aim, 24 male Sprague-Dawley rats were used. The subjects were divided into 4 groups. Non-heparinized 0.1 ml of autologous blood from the tail vein of the animals in Group 3 and 4 were given to subdural space. Group 4 daily received intra-muscular diclofenac sodium administration at 15 mg/kg dose from the postoperative second hour to 7th day of the operation. Group 1 and 2 used for control and sham operation, respectively. Postoperative 8th day, all animals were sacrificed.As a result of the study, the average number of neurons in CA1, CA2, CA3 hippocampal regions and the total number of neurons in the hippocampus samples of the treatment group subjects, was found to be decreased. The average number of the neurons in the CA1 and CA2 region of the experiment and the sham group revealed no significant difference from each other. Although, CA1 region of the experimental and control group show significant difference (P <0.01), there was no difference in CA2 region (P> 0.05) in these groups, comparing with each other. The total number of neurons in the hippocampus of the experimental group were decreased significantly (P <0,01) as to those of the sham and the control group. For all comparisons between sham and control groups have not identifiedany significantdifference.When comparing of postoperative blood samples, there was no difference between the levels of adrenaline and serotonin levels among the groups. But, only noradrenalin elevels in thetreatment group were found to be higher than those of the sham and control groups (P <0.05). When comparing of preoperative and postoperative blood samples of the all groups, adrenaline and noradrenalin elevels decreased in postoperative samples (p <0.01). Also, serotonin level sincreased in groups 1, 2 and 4 but, it was found to be decreased in group 3 after operation. Light microscopic investigation of the hippocampus of the experimental and treatment group indicated a decreasing in the number of healthy neurons, heterochromatic stained nuclei, dark stained pycnotic cytoplasm and axonal swelling in experimental groups. On the other hand in the treatment group, it was identified more necrotic neurons compared to the experimental group.In this study, in first time, it was shown by means of stereological techniques that using of diclofenac sodium after ASDH caused to decrease in the number of the neurons in the CA1, CA2, and CA3 regions and whole hippocampus.KeyWords: Acute subdural hematoma, diclofenac sodium, hippocampus, stereoloji.