Koroner arter bypass greftli hastalarda greft açıklığının değerlendirilmesinde bilgisayarlı tomografi koroner anjiyografi ile konvansiyonel invazif koroner anjiyografinin karşılaştırılması

Abstract

Koroner arter bypass greftli hastalarda greft açıklığının değerlendirilmesinde bilgisayarlı tomografi koroner anjiyografi ile konvansiyonel invazif koroner anjiyografinin karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Uzmanlık Tezi, Ankara, 2006 Koroner arter bypass greftleme (KABG), koroner arter hastalığının tedavisinde sıklıkla kullanılan cerrahi bir yöntemdir. KABG'li hastalarda sağkalımı belirleyen en önemli faktörlerden birinin greft açıklığı olması nedeniyle, bu hastaların izleminde greft açıklığını gösteren incelemeler büyük önem kazanmaktadır. Konvansiyonel invazif koroner anjiyografi, günümüzde nativ koroner arterlerin ve bypass greftlerin görüntülenmesinde altın standart olarak kabul edilmektedir. Ancak invazif bir yöntem olması ve nadir de olsa bazı önemli riskler taşıması nedeniyle koroner anatominin gösterilmesi ve greftli hastaların izleminde invazif olmayan yeni yöntemlerin geliştirilmesine çalışılmaktadır. Bu kapsamda denenen yöntemlerden biri de çok kesitli, çok dedektörlü bilgisayarlı tomografi (MDBT) anjiyografidir. Bu çalışmada koroner arter bypass greftli hastalarda greft açıklığının belirlenmesinde ve greftlerde önemli darlığa (>%50 luminal çap azalması) neden olan aterosklerotik lezyonların saptanmasında 16-kesitli MDBT anjiyografinin etkinliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya klinik endikasyonlarla MDBT ve invazif anjiyografi yapılan 58 KABG'li hasta alınmıştır. Tüm hastalarda 16- kesitli MDBT anjiyografi ve invazif koroner anjiyografi yapılmıştır. MDBT ve invazif koroner anjiyografi incelemeleri arasında geçen süre ortanca (median) 10 gündür (ortanca: 10 gün, 1-32 gün arası). MDBT ve invazif anjiyografi sonuçlan karşılaştırmalı analiz edilerek tıkalı greftlerin belirlenmesinde MDBT anjiyografinin sensitivite ve spesifısitesi ile pozitif (PPD) ve negatif (NPD) prediktif değerleri hesaplanmıştır. Ayrıca MDBT anjiyografinin açık greftlerdeki önemli lezyonları saptama ve anastomoz bölgelerini değerlendirme başarısı da incelenmiştir. Çalışmaya alman 153 greftten yalnızca 3'ünde (%2) tanısal görüntü elde edilememiştir. Değerlendirilebilen greftin sonuçları analiz edildiğinde MDBT anjiyografinin bypass greft tıkanıklığını belirlemede sensitivitesi %87.04, spesifisitesi %96.88, pozitif prediktif değeri %94, negatif prediktif değeri %93 ve genel tanısal doğruluğu da %91.5 olarak bulunmuştur. Proksimal anastomozlann tamamı optimal olarak görüntülenebilmiş, buna karşın açık olan 4 (%8) arteriyel greftin distal anastomoz bölgeleri artefaktlar nedeniyle değerlendirilememiştir. MDBT anjiyografinin açık greftlerdeki önemli lezyonlan belirleme başarısı (sensitivite, spesifisite ve NPD: %50; PPD: %98) göreceli olarak düşük bulunmuştur. Ancak lezyon sayısının yetersiz olması, net ve güvenilir bir değerlendirme yapılmasına olanak vermemiştir. Bu bulgular MDBT anjiyografinin koroner arter bypass greftli hastalarda greftlerin değerlendirilmesi amacıyla kullanılabilecek güvenilir bir yöntem olduğunu göstermektedir. Bugün için bazı teknik kısıtlılıkları olmakla birlikte, yakın gelecekte MDBT anjiyografinin KABG'li hastaların izleminde rutin olarak kullanılan invazif olmayan yöntemler arasında yerini alacağı düşünülmelidir. Anahtar Kelimeler: Koroner arter bypass greftleme, çok-kesitli bilgisayarlı tomografi anjiyografı, greft açıklığı

Comparison of computerized tomography angiography and invasive coronary angiography in the evaluation of coronary artery bypass grafts. Hacettepe University Faculty of Medicine, Thesis in Cardiology, Ankara 2006 Coronary artery bypass grafting (CABG), is a surgical procedure commonly used for the treatment of coronary artery disease. Since the graft patency is one of the most important factors influencing the survival of the patients with a history of CABG, imaging techniques that demonstrate the graft patency are of great importance in follow-up of these patients. Conventional invasive coronary angiography is the current gold standard technique for the imaging of native coronary arteries and the bypass grafts. However; because of the invasive nature and rare but significant risks of conventional coronary angiography, new non-invasive imaging modalities to reliably visualise the coronary anatomy are under investigation. Multislice, multidedector computerized tomography angiography (MDCT) is one of the non-invasive imaging modalities which is being investigated for coronary imaging. The aim of this study was to evaluate the diagnostic accuracy of 16-slice MDCT angiography to demonstrate the graft patency and to detect significant (>50% luminal stenosis) stenotic graft lesions in patients with CABG. Fifty-eight consecutive patients with a history of CABG were included. MDCT and conventional invasive coronary angiography were performed with clinical indications in each patient. Median time interval between the two investigations was 10 days (median: 10 days, range; 1-32 days). The sensitivity, specificity, positive predictive (PPV) and negative predictive values (NPV) of MDCT for the detection of occluded grafts were calculated by the analysis of the CT angiographic results in comparison with invasive angiography. The accuracy of MDCT angiography to detect significant stenoses in patent grafts and the evaluability of proximal and distal anastomoses were also investigated. Optimal diagnostic images could not be obtained in only 3 of 153 grafts (%2) that were evaluated. Overall diagnosticvii accuracy of MDBT angiography for the detection of occluded grafts was 91.5%. Analysing the results of 150 grafts that could be evaluated, the sensitivity, spesificity, PPV, and NPV of the MDCT angiography for the diagnosis of the occluded grafts were 87.04%, 96.88%, 94%, and 93% respectively. All of the proximal anastomoses were optimally visualised, however in 4 of 50 (%8) patent arterial grafts distal anastomotic region could not be evaluated because of the motion and surgical clip artefacts. The accuracy of MDCT angiography for detecting significant stenotic lesions was relatively low (sensitivity, spesificity, and NPV were 50%; PPD was 98%). However the number of significant lesions was insufficient to make a reliable evaluation. Our study showed that MDCT angiography is a safe and reliable imaging modality which can be used for the evaluation of grafts in patients with a history of CABG. Regarding its improved image quality and high diagnostic accuracy; MDCT angiography would be one of the non-invasive clinical routines in the follow-up of patients with CABG. Keywords: Coronary artery bypass grafting, multislice computerized tomography angiography, graft patency