XVII. yüzyıl Moğol kroniklerinin Türk-Moğol adetleri yönünden karşılaştırılması

Abstract

Çalışmamız XVII. yüzyıl Moğol kronikleri olan Altan Tobci ve Erdeni-yin Tobci'deki inanç, adet ve gelenekleri konu edinmektedir. Bahsi geçen dönemde yazılan kronikler belirlenerek, bu kroniklerde yer alan inanışlar Türk-Moğol adetleri ile karşılaştırılmıştır.Moğol tarihindeki öneminden dolayı Moğolların Gizli Tarihi adlı eser, adı geçen kroniklerle birlikte değerlendirilmiştir.Kroniklerde belirlenen inanışlar 26 başlıkta tasnif edilerek XII ve XVII. yüzyılların yanı sıra günümüz inanışlarıyla da karşılaştırılmıştır.Çalışma sonucunda XIII. yüzyılda kayda geçen Moğol inanışlarının XVII. yüzyıldaki yansımalarına ve bu inanışların Türk inanışlarıyla benzerlik ve farklılıklarına ulaşılmıştır.Bu çalışmanın, Türk-Moğol kültür ilişkilerini araştıracak kişiler için kaynaklık edeceğini umuyoruz.Anahtar Kelimeler: XVII. yüzyıl, Moğol kronikleri, Türk-Moğol Adetleri, Erdeni-yin Tobci, Altan Tobci, Moğolların Gizli Tarihi

Our study includes beliefs, customs and traditions of Altan Tobci and Erdeni-yin Tobci, which are Mongol Chronicles of the XVII Century. Firstly, these chronicles are identified as written in right age and then, beliefs that in these chronicles are compared with Turkish-Mongol customs.The Secret History of Mongols is evaluated with these chronicles due to importance of Mongolian history.Beliefs that are identified in the chronicles are classified under 26 topic titles. They are not only compared with beliefs of XIII and XVII centuries also compared with beliefs of modern-day.End of the study, reached reflections of the beliefs of XIII century to beliefs XVII century. And also reached similarities and dissimilarities of these beliefs with Turkish beliefs.We are hoping to this study will be useful source for people who will study Turkish-Mongolian culture.Key Words: XVII Century, Mongol Chronicles, Turkish-Mongol Customs, Erdeni-yin Tobci, Altan Tobci, Secret History of Mongols