Yabancı/ikinci dil olarak Türkçe öğretmenlerinin algılanan mesleki gelişim ihtiyaçlarının değerlendirmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Türkiye'de yabancı dil olarak Türkçe öğretmenlerinin mesleki gelişim uygulamalarını, ihtiyaçlarını ve gelişimlerine zorluk çıkardığını düşündükleri faktörleri açıklamak ve bu alanda farklı eğitim alarak çalışmaya başlamış öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçları arasında farklılık olup olmadığını araştırmaktır. Ayrıca, ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan bir mesleki gelişim etkinliğinin öğretmenlerin algılarını nasıl etkilediği incelenmiştir.Bu amaçla ilk olarak bu alanda çalışan 160 öğretmenin mesleki gelişim ihtiyaçları, uygulamaları, algıladıkları engeller ve mesleki gelişim tercihleri anket aracılığıyla belirlenmiştir. Sonra Ankara'daki Türkçe öğretim merkezlerinden rastgele seçilen 15 öğretmenle odak grup görüşmeleri yapılmıştır. Bu görüşmelerden sonra gönüllü katılımcıların mesleki gelişim ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan seminer sonrasında öğretmenlerden edindikleri bilgileri bir ders saatinde uygulamaya koyması istenmiş ve ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan bir mesleki gelişim etkinliğinin mesleki gelişim etkinliklerine karşı algılarını nasıl etkilediği konusunda fikir edinilmesine çalışılmıştır.Çalışmanın evrenini Türkiye'de farklı üniversitelerdeki TÖMER'lerde ve enstitülerde görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırma yöntemi olarak sıralı açıklayıcı karma desen kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel ve sayısal istatistik analizlerinden ve görüşmelerde ise içerik analizinden faydalanılmıştır.Araştırmanın sonuçlarına göre katılımcı öğretmenlerin, mesleki gelişim etkinlikleri içinde genel olarak en fazla `meslektaşlarla bilgi paylaşma`, `alanla ilgili makale ve dergi okuma`, etkinliklerine katılım gösterdikleri görülmüştür. Öğretmenlerin hem ölçme-değerlendirme hem de öğretim alanında mesleki gelişim ihtiyacı hissettikleri beceriler konuşma ve yazma becerileri olmuştur. Katılımcı öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçları yaş ve mesleki tecrübe, mezun olunan bölüm ve en son alınan dereceye göre farklılık gösterdiği görülmüştür. Öğretmenlerin ihtiyaçlarının mezun oldukları bölümlere göre farklılık gösterdiği gözlemlenmiştir. Katılımcı öğretmenlerin mesleki gelişime katılmalarında engel olarak algıladıkları en büyük zorluklar hayatlarındaki yoğun tempo, çalışma takvimimin uygun olmayışı ve mesleki gelişim faaliyetlerini gerçekleştirecek eğitmenlerin profesyonel anlamda yeterli olmaması olarak belirtilmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlardan bir diğeri de öğretmenlerin mesleki gelişime yönelik algılarının genel olarak olumlu olmasıdır. Öğretmenlerin kendilerinin gelişim ihtiyacı hissettikleri bir alanda eğitim almanın zaten olumlu olan mesleki gelişim algılarını daha da olumlu hale getirdiği gözlemlenmiştir.

The study aimed to investigate the professional development practices, needs and obstacles that teachers of Turkish as a foreign language perceive as the reasons for preventing their participation in development activities and to examine whether there is a difference between the professional development needs of teachers with different educational backgrounds. The study also aimed to figure out how a professional development activity prepared in line with the teachers' needs affected their perceptions of professional development. For this purpose, professional development needs, practices, perceived obstacles and professional development preferences of teachers were first investigated through a questionnaire. The questionnaire was administered to a total of 160 participants. Then, 15 teachers were interviewed in focus groups randomly selected from Turkish teaching centers (TÖMER) in Ankara. After these interviews, a seminar was prepared in line with the professional development needs of the volunteer participants to understand how a professional development activity, which was prepared according to the needs of the teachers affected their perceptions of professional development activities. The population of the study was teachers working in Turkish language centers and institutes around Turkey. As a research method, the explanatory sequential mixed method was used. In the analysis of the data, descriptive and prescriptive statistical analyses were conducted and content analysis was used in the analysis of the interviews. According to the results, teachers mostly participated in professional development activities such as `sharing information with colleagues`, `reading articles and magazines related to the field`. The skills that teachers need to develop both in the assessment and the teaching are speaking and writing skills. Professional development needs of the teachers vary according to age, occupational experience, the department they graduated from and the latest graduation degree. One other result obtained in the research was that teachers' perceptions towards professional development are generally positive.