Üsküdar Şer`iyye Sicillerinde kadın ve çocuklarla ilgili davaların analizi

Abstract

Tez çalışmasına konu olan Üsküdar Şer'iyye Sicillerindeki Kadın ve Çocuklarla ilgili davaların yapılan analizinde, Osmanlı Devleti aile hukuku ile ilgili önemli bilgileri siciller sayesinde görmekteyiz. Elde edilen verilerden öğrendiğimiz kadarıyla kadınların evlilik akdinden doğan mehir miktarının ne olduğu ya da ne olarak verildiği, boşanma durumunda ise nafaka hakkının olduğu, kadınların hukuki anlamda haklarını aradığını ve çeşitli konularda bu hakların mahkeme tarafından korunduğunu Şer'iyye Sicillerinde çok kez karşımıza çıkmaktadır.Çalışmamızın giriş kısmında amaç, kapsam ve yöntemden bahsedildikten sonra Osmanlı toplumunda kadın ve çocuğun konumu incelenmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde Osmanlı döneminde Üsküdar'dan bahsedilmiştir. İkinci bölümde Osmanlı toplumunda kadının konumundan kısaca bahsedildikten sonra Üsküdar Şer'iyye Sicillerine ait defterlerde kadınların karıştığı davalar türüne göre ayrı ayrı incelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise Osmanlıda çocuk olgusu üzerine bir değerlendirme yapılarak çocuğun Osmanlı toplumundaki yeri kısaca değerlendirdikten sonra Üsküdar Şer'iyye Sicillerinde çocukların bulunduğu davalar yine suç türüne göre incelenmeye çalışılmıştır.Çalışmada incelenen defterler; 16.yüzyıla ait olan Üsküdar Mahkemesine ait defterlerdir. Ayrıca Üsküdar Şer'iyye Sicilleri dışında İstanbul Mahkemesi, Balat Mahkemesi, Eyüp Mahkemesi Sicilleri ile aynı döneme denk gelen Anadolu'daki sicillerden de yararlanılmıştır. Tez çalışmasında genel itibariyle çalışmaya kaynaklık eden Üsküdar Şer'iyye Sicilleri ışığında 16.yüzyıla ait Osmanlı toplumunda kadının ve çocuğun sosyal, kültürel, hukuki ve iktisadi konulardaki durumu değerlendirilerek, 16.yüzyıl Üsküdar toplum yapısının genel özellikleriyle Osmanlı Devleti hukuk sisteminin işleyişi ve suç profili çıkarılarak, kadın ile çocukların toplum içerisindeki konumu incelenmiştir.Anahtar Sözcükler: Şer'iyye Sicili, Üsküdar, Kadın, Çocuk

In the analysis of the courts which is about the women and the children in Uskudar Court Records which is the subject of this thesis, we see a lot of the important information about Ottoman law of domestic relations. As we learn in the light of the data we obtain, we have the knowledge of the amount of birth wealth that women have after marriage contract or how much alimony they deserve after divorce and also the custom of women to go after their rights legally which are protected by court records.The purpose of the introduction part of our study is mentioning about the methodology and scope of the study and also investigating the position of women and children in the Ottoman nation. In the first part the study Uskudar in the period of Ottoman was mentioned. In the second part, the position of women in Ottoman nation was mentioned briefly and then the courts that women involved in Uskudar Court Records were investigated according to the types of crimes. In the last part the study, the notion of child was evaluated and its position in the Ottoman nation was investigated. Later the courts in which children involved in Uskudar Court Records investigated again according to the types of the crimes.The records which were investigated in this study are the ones which were belong to Uskudar Law Court in 16. cc. Additionally, apart from Uskudar Court Records, also we made use of Istanbul Law Court Records, Balat Law Court Records , Eyüp Law Court Records and the records from Anatolia which were belong to the same period. In the thesis study, by investigating the position of women and children in terms of social, cultural, judiciary and financial in Ottoman nation in 16.cc in the light of Uskudar Court Records, which is the main source, it is aimed that determining the profile of crime of that century and examining the main characteristics of Ottoman Empire's legal system.Key Words: CouartRecords, Usküdar, Women, Child