Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde güdüleme stratejilerine yönelik önem algıları ölçeğinin geliştirilmesi

Abstract

Son yıllarda Türkçeye olan ilgi tüm dünyada artmaktadır. Özellikle Türk üniversitelerinde eğitim almak için Türkiye'ye gelen yabancı öğrencilerin sayısında önemli artışlar gözlemlenmektedir. Ayrıca Suriye'den Türkiye'ye gelen göçmenlere eğitim verebilmek için hızlı ve etkin bir Türkçe öğretimi gerçekleştirmeye ihtiyaç vardır. Etkin bir dil öğretiminin gerçekleştirilebilmesi için dikkate alınması gereken birçok unsur vardır. Bu unsurlardan bir tanesi de motivasyondur. Etkin bir dil öğretimi için, öğrenenlerin güdülenmesi büyük önem arz etmektedir. Öğrenenleri iyi bir biçimde güdüleyebilmek için, öğretmenlerin güdüleme stratejileri konusunda bilgi sahibi olmaları ve onları kullanmaları önemli görülmektedir.Bu çalışmanın temel amacı, Türkçenin yabancı dil olarak öğretildiği durumlarda öğretmenlerin güdüleme stratejilerine yönelik önem algılarını ortaya çıkarmak için kullanılabilecek bir güdüleme stratejileri ölçeği geliştirmektir. Çalışma, ayrıca güdüleme stratejilerine yönelik önem algılarının çeşitli değişkenlere göre kıyaslanmasını da amaç edinmektedir. Çalışma grubunu Türkçeyi yabancı dil olarak öğreten öğretmenler oluşturmaktadır. Ölçek maddelerinin geliştirilebilmesi için alan yazın taraması yapılmış ve Türkçeyi yabancı dil olarak öğreten öğretmenler ile görüşmeler yapılmıştır. Daha sonra, geliştirilen taslak ölçek Türkçeyi yabancı dil olarak öğreten 361 öğretmene uygulanmış ve elde edilen veriler üzerinde Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) yürütülmüştür. Açımlayıcı Faktör Analizi sonucunda taslak ölçekte yer alan 69 madde 6 faktör altında toplanmış olan 28 maddeye indirgenmiş. Elde edilen bu 28 maddelik ölçek, faktör analizi ile sınırlandırılmış ve tanımlanmış olan yapının doğrulanıp doğrulanmadığını test etmek amacıyla Doğrulayıcı Faktör Analizinde tabi tutulmuştur. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda elde edilen endeks değerleri, Açımlayıcı Faktör Analizi soncunda elde edilen modelin, Doğrulayıcı Faktör Analizi tarafından doğrulandığını göstermiştir. Ölçeğin güvenirlik çalışmaları kapsamında, Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı hesaplanmış ve ölçeğin tamamı için bu değer .928 olarak bulunmuştur. Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı birinci faktör için .885, ikinci faktör için .882, üçüncü faktör için .868, dördüncü faktör için .756, beşinci faktör için .861 ve altıncı faktör için .641 olarak hesaplanmıştırBu araştırma ayrıca, güdüleme stratejilerine yönelik önem algılarının bazı demografik değişkenlere göre farklılık arz edip etmediğini de incelemiştir. Bu kapsamda ele alınan demografik değişkenler; yaş, cinsiyet, mezun olunan bölüm, sahip olunan en son akademik derece, öğretmenlik yapma süresi, Türkçeyi yabancı dil olarak öğretme süresi, çalışılan kurum ve Türkçenin yabancı dil olarak öğretildiği öğrencilerin yaş grubudur. İki kategoriden oluşan, cinsiyet ve çalışılan kurum değişkenleri için Mann Whitney U Testi yürütülmüştür. Yaş, mezun olunan bölüm, sahip olunan son akademik derece, öğretmenlik yapma süresi, Türkçeyi yabancı dil olarak öğretme süresi ve Türkçenin yabancı dil olarak öğretildiği öğrencilerin yaş grupları değişkenleri ikiden daha fazla kategoriye sahip oldukları için bunlar ile ilgili olarak önce Kruskal Wallis Testi yürütülmüş ve anlamlı bulunan farkların hangi gruplar arasında olduğunu bulmak için Mann Whitney U Testi yürütülmüştür. Testlerden elde edilen sonuçlar, Türkçeyi yabancı dil olarak öğretme süresi dışındaki bütün değişkenlere göre güdüleme stratejilerine yönelik önem algılarının anlamlı bir biçimde farklılaştığını ortaya koymuştur.

In recent years, interest in Turkish has been increasing all over the world. Particular increase has been observed in the number of foreign students coming to Turkish universities to study. Moreover, there is a need for fast and effective teaching of Turkish to immigrants fleeing from Syria to Turkey to be able to educate them in Turkey. For an effective language teaching to occur, there are many factors to be taken into consideration. One of these factors is motivation. It is of great importance to motivate learners to accomplish an effective language teaching. In order to motivate learners well, teachers should be knowledgeable about motivational strategies and use them in their classrooms.The main purpose of the current research is to develop a scale of perception of motivational strategies to be used to elicit teachers' perception of the motivational strategies in settings where Turkish is taught as a foreign language. Moreover, the current study also aims to compare the perception of the motivational strategies according to different variables. The study group consists of teachers teaching Turkish as a foreign language. In order to develop the scale items, a literature review was conducted and interviews were made with teachers teaching Turkish as a foreign language. Then the draft scale was administered to 361 Turkish as a foreign language teachers and the Exploratory Factor Analysis (EFA) was run on the collected data. As a result of this Exploratory Factor Analysis, 69 items in the draft scale were reduced to 28 items gathered under 6 factors. This 28-item scale was subjected to the Confirmatory Factor Analysis (CFA) to test whether the construct elicited through the Exploratory Factor Analysis would be confirmed. The goodness-of-fit indices revealed by the Confirmatory Factor Analysis showed that the construct obtained from the Exploratory Factor Analysis has been confirmed by the Confirmatory Factor Analysis. Within the context of the reliability studies of the scale, Cronbach Alpha reliability coefficient was calculated and found to be .928 for the whole scale. It was calculated to be .885 for the first factor, .882 for the second factor, .868 for the third factor, .756 for the fourth factor, .861 for the fifth factor and .641 for the sixth factor.The current study also aimed to investigate whether the perception of the motivational strategies varies significantly depending on some demographic variables. The demographic variables addressed in this regard are; age, gender, graduated department, last academic degree held, length of service as a teacher, length of time spent teaching Turkish as a foreign language, affiliated institution, and age group of the students to whom Turkish is taught as a foreign language. Mann Whitney U Test was used for gender and the affiliated institution variables as they have two categories. Age, graduated department, last academic degree held, length of service as a teacher, length of time spent teaching Turkish as a foreign language and age group of the students to whom Turkish is taught as a foreign language have more than two categories. Therefore, Kruskal Wallis Test was run for these variables and then Mann Whitney U test was conducted to determine the source of the difference found in Kruskal Wallis tests. The results of these tests, the perception of motivational strategies varies significantly depending on all the variables except for the length of time spent teaching Turkish as a foreign language variable.