Karbapenem dirençli Klebsiella pneumonia enfeksiyonunun risk faktörleri ve mortalite ile ilişkisi

Abstract

Genel Bilgi ve Amaç: Son yıllarda Karbapenem Dirençli Klebsiella pneumoniae (KDKP) enfeksiyonu tüm dünyaya yayılmaktadır. Dirençli mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyonlarda, hastalık daha şiddetli seyretmekte, hastanede kalış süresi ve ölüm oranı artmaktadır. KDKP'de risk faktörlerinin belirlenmesi, bu mikroorganizma ile enfeksiyon riski olan hastaların erken tanınması, uygun ampirik tedavi başlanması mortaliteyi azaltabilir. Çalışmamızda, KDKP enfeksiyonu gelişen hastalarda risk faktörlerinin belirlenmesi ve bu enfeksiyonun mortalite ile ilişkisinin saptanması amaçlanmıştır. Materyal metod: Çalışma Ocak 2010-Eylül 2014 tarihleri arasında yapılmıştır. En az 72 saat hastanede yatan, kültüründe KDKP üremesi olan ve etken kabul edilerek tedavi başlanan, ≥18 yaş hastalar vaka grubu olarak alınmıştır. Kontrol grubu aynı dönemde, aynı servislerde >72 saat yatan, klinik örneklerde KDKP üremesi olmayan hastalar arasından rastgele seçilmiştir. Verilerin analizi SPSS programında yapılmıştır. Sonuçlar, sıklık, yüzde, median (minimum-maximum) aritmetik ortalama±standart sapma şeklinde sunulmuştur. Kategorik olan değişkenler için Pearson Chi-Square Continuity Correction ve Fisher's Exact testi analizleri kullanılmıştır. Kategorik olmayan değişkenlerin normallik testi Kolmogrow Smirnov testi ile yapılmıştır. Grup karşılaştırmalarında parametrik yöntemlerden bağımsız iki örnek t testi ile parametrik olmayan yöntemlerden Mann-Whitney U testi kullanılmıştır.Bulgular: KDKP etkeni olan vakaların 3 (%3.2)'ü 2010 yılında, 7 (%7.4)'si 2011 yılında, 5 (%5.3)'i 2012 yılında, 17 (%17.9)'si 2013 yılında ve 63 (%66.9)'ü 2014 yılında tespit edilmiştir. Vaka grubunda ortalama yaş 66 (19-94 yıl) kontrol grubunda 58 (21-87 yıl ) olarak saptanmıştır (p<0.05). Vaka grubunda hastaların %47.4'ü, kontrol grubunda ise hastaların %18'i kaybedilmiştir (p<0.001). Akut böbrek yetmezliği tanısı (p<0.05), steroid kullanımı (p<0.05), diare öyküsü (p<0.05), mekanik ventilasyon (p<0.05), trekeostominin olması (p:0.001), idrar sondası (p<0.05), santral venöz kateter (p<0.001) veya nazogatrik tüp (p<0.001) gibi invaziv araç kullanımı, acil operasyon öyküsü (p:0.005), kan ürünleri kullanımı (p<0.001), total paranteral nutrisyon (p<0.05), hastanede yatış öyküsü (p<0.05), karbapenem (p<0.05), glikopeptid (p<0.001), kolistin (p<0.05) ve piperasilin tazobaktam (p<0.05) kullanımı KDKP gelişimi açısından risk faktörü olarak tespit edilmiştir. KDKP gelişmemesi açısından; glikopeptid kullanılmaması (OR:0.143; %95 CI:0.031-0.674; p<0.05), steroid kullanılmaması (0R:0.244;%95 CI:O.072-0.822; p<0.05), trekeostominin olmaması (OR:0.06;%95 CI:0.006-0.614; p<0.05) koruyucu faktörler olarak bulunmuştur. Sonuç: KDKP izolatı ile gelişen enfeksiyon sıklığı hastanemizde giderek artmaktadır. Bu etken ile gelişen enfeksiyonlarda mortalite diğer mikroorganizmalar ile gelişen enfeksiyonlara göre daha yüksektir. Hastalarda komorbid durumlar ve invaziv girişimler KDKP enfeksiyon sıklığını artırmaktadır. KDKP ile gelişen enfeksiyonları önlemek amacıyla gereksiz invaziv girişimlerden kaçınılmalı, komorbid durumu olan hastalarda ampirik tedavide KDKP göz önünde bulundurulmalı ve sürveyans sonuçları yakın takip edilmelidir.Anahtar kelimeler: Karbapenem dirençli Klebsiella pneumoniae, risk faktörleri, invaziv girişim

Background: Carbapenem Resistant Klebsiella pneumoniae (CRKP) infection has been spreading worldwide in the recent years. The disease course is more severe and duration of hospital stay and rate of mortality are increased in infections caused by resistant microorganisms. Defining the risk factors in CRKP, early diagnosis of patients with a risk of infection with this microorganism and starting an appropriate empirical treatment may decrease mortality. The aims of this study are to define the risk factors in patients who develop CRKP infection and to determine the correlation between this infection and mortality.Material and method: This study was performed between January 2010 and September 2014. Patients who were older than 18 years, stayed in hospital at least for 72 hours, had growth of CRKP in cultures and started to receive treatment after CRKP being accepted as the agent were included in the case group. Control group was randomly selected among the patients who were admitted to the hospital and stayed in the same wards for longer than 72 hours and who had no growth of CRKP in clinical samples. Results were presented as frequency, percentage, median (minimum-maximum) and arithmetic mean ± standard deviation. For categorical variables, Pearson Chi-Square Continuity Correction and Fisher's Exact test analyses were used. For non-categorical variables, normal distribution was tested by Kolmogorov Smirnov test. In group comparisons, independent two samples t-test among parametric methods and Mann-Whitney U test among non-parametric methods were used. Findings: Among the cases with a causative agent of CRKP, 3 (3.2%), 7 (7.4%), 5 (5.3%), 17 (17.9%) and 63 (66.9%) cases were detected in the years 2010, 2011, 2012, 2013 and 2014, respectively. Mean age was 66 years (19-94 years) in the case group while it was 58 years (21-87 years) in the control group (p<0.05). The rate of mortality was 47.4% and 18% in the case group and control group, respectively (p<0.001). Detected risk factors for development of CRKP infection were; the diagnosis of acute renal failure (p<0.05), steroid use (p<0.05), history of diarrhea (p<0.05), mechanical ventilation (p<0.05), use of invasive items such as the presence of a tracheostomy (p:0.001), urinary catheter (p<0.05), central venous catheter (p<0.001) or nasogastric tube (p<0.001), history of emergent operation (p:0.005), use of blood products (p<0.001), total parenteral nutrition (p<0.05), history of hospital admission (p<0.05), and use of a carbapenem (p<0.05), glycopeptide (p<0.001), colistin (p<0.05) or piperacillin and tazobactam (p<0.05). Preventive factors for the development of a CRKP infection were found to be ;avoiding the use of glycopeptides (OR:0.143; %95 CI:0.031-0.674; p<0.05) and steroids (0R:0.244;%95 CI:O.072-0.822; p<0.05) and absence of a tracheostomy (OR:0.06;%95 CI:0.006-0.614; p<0.05). Result: Frequency of infections with CRKP isolate is progressively increasing in ourhospital. The rate of mortality in infections developing with this agent is higher when compared to infections developing with other microorganisms. Comorbidities and invasive interventions increase the frequency of CRKP infections in the patients. To prevent infections developed with CRKP, unnecessary invasive interventions should be refrained from, CRKP should be considered in the empirical treatment of patients with comorbid conditions and results of surveillance should be closely monitored. Key words: Carbapenem resistant Klebsiella pneumoniae, risk factors, invaziv İnterventionDr.Fethiye AKGÜL, Thesis in Residency, Ondokuz Mayis University, Samsun, 2015