Indirect estimation of infant mortality and under-five mortality trends for Turkey from birth-survival histories

Abstract

Bu tezin temel amacı Miroslav Macura'nın dolaylı tahmin yönteminin Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen ülke çapındaki 1978 Türkiye Doğurganlık Araştırması (1978 TDA) ve 1993 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (1993 TNSA) verisine uygulamaktır.Bu çalışma yakın geçmiş ve 1950'ler sonrası için bebek ve beş yaş altı ölümlülük seviyeleri için dolaylı tahminler sağlamaktadır. Tahminler kısa dönem tahminleridir ve başka tahminlerle de karşılaştırma imkanı vermektedir. Çalışma sırasında tekniğin genel yapı ve formülasyonuna uyulmuştur. Hataları minimize etmek için yuvarlama işleminde ve birleştirilmiş kuşaklarda orijinal yönteme göre bazı gelişimlerde bulunulmuştur.Sonuçlar her iki araştırma için Doğu ve Şili modelleri kullanılarak iki seçenekli olarak sunulmuştur. Her araştırma bölümü bebek ve ve beş yaş altı ölümlülük tahminlerini toplam, kadın-erkek ve beş bölge bazında vermektedir. Bebek ve beş yaş altı ölümlülük tahminlerinin yanı sıra Doğu model hayat tabloları seviye tahminleri ve Şili model hayat tabloları için doğumda yaşam beklentisi tahminleride hesaplanmıştır.Bu çalışmanın sonuçları yaklaşık kırk yıllık bir dönem için 2 senelik periyodlarda Türkiye için erken yaş ölümlülüğü tahminleri sunmaktadır. On yıllık bir dönem içinse tahminleri birleştirmek mümkün olmaktadır. Beklendiği üzere Şili model hayat tablolarıyla yapılan tahminler daha yüksek bebek ve beş yaş altı ölümlülük tahminleridir. Şili model ve Doğu model arasındaki farklılaşma geçmiş dönemler için daha yüksektir. Bu tahminlerdeki mutlak değer anlamında farklılığın geçmişte daha büyük olmasındandır.Genel olarak 1978 TNA, 1993 TNSA'ya göre daha yüksek tahminler üretmektedir. Bu fark çakışan ikili yıllarda görülmektedir.İki çalışmanın birleştirilmiş sonuçlarının şekli erken yaş ölümlüğü için bir eğilim vermektedir. Birkaç aykırı değere rağmen ölümlülük oranlarındaki düşüş açıktır.Çalışmanın sonuçları diğer direkt veya dolaylı tahminlerle karşılaştırıldığında tatmin edici bir sonuca ulaşmak mümkündür. Geçmiş dönem için üretilen tahminler yakın dönem tahminlerine göre diğer dolaylı tahminlere daha yakındır. Son sekiz yıllık dönem için tahminler diğer bağımsız tahminlerle aynıdır. Sonuçlar direkt tahminlerle de aynıdır.Anahtar kelimeler: Bebek ölümlüğü, Beş yaş altı ölümlülük, Hayat tabloları, Doğum tarihçesi, Dolaylı tahminler

The main object of this thesis is basically to apply the Miroslav Macura's indirectestimation technique to the data of the two nationwide demographic surveys, that wereconducted by Hacettepe University Institute of Population Studies (HIPS), of 1978 TurkishFertility Survey (1978 TFS) and 1993 Turkish Demographic and Health Survey (1993TDHS).This study provides some indirect estimates of infant and under-five mortality levelsfor Turkey?s recent past and after 1950s from birth-survival histories. The estimations areshort-term estimations and give possibility of making comparisons with other estimates.During this study the main body of the method and the formulation system were stated. Inorder to keep the errors minimum level a smoothing process and the use of aggregatedcohorts were improved in the original method.The results are presented for each survey with two alternative model estimates ofEast and Chilean. Each survey section gives the estimates of infant and under-five mortalityfor both sexes, males, females and five geographical regions. Beside the estimates of infantand under-five mortality rates the estimated level of East model life table of each period andestimate of life expectancy of life at birth value from Chilean model were computed.Approximately forty years long period of the Turkish early age mortality had somenew estimates for two-year long periods with the results of this study. The results show atrend also for a 10 years long period that the surveys are linking. As it is expected, theestimates from Chilean model were resulted with higher rates for both infant mortality rateand under-five mortality rate. The differences between estimates from Chilean model andEast model are higher for estimates for former periods. This means, when the absolutemagnitude of the rate is small the difference between estimates from the models becomessmall.The general trend of the 1978 TFS has higher rates than the 1993 TDHS. There is adiscrepancy for all linking years for two surveys. The combining shape of the results of thetwo surveys gives a trend shape for early age mortality. The decline in the both mortalityrates is consistent with a few outliers.Comparison of the results of the study with other independent direct or indirectestimates gave a satisfactory conclusion. The estimates for the former years had closerresults than the near years. The infant mortality rate estimates of the last eight years are thesame with other independent estimates. The results are also consistent with the directestimates.Key words: Infant mortality, Under-five mortality, Life tables, Birth-survival histories,Indirect estimations