Does the employment status of one spouse matter for the other in Turkey?

Abstract

IV ÖZET Bu tez Türkiye'de evli kadınların işgücü durumlarının eşlerinin işgücü durumlarıyla nasıl ilişkili olduğunu ve çalışan ve çalışmayan kocalara sahip evli kadınların hangi özelliklerinin farklılaştığını (yaş, eğitim durumu, bağımlı çocuk sayısı) incelemeye çalışmaktadır. Kadınların işgücü durumlarını kocalarının durumlarını göz önüne alarak incelemek amacıyla 1998 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması' ndan ve üç aylık Hane halkı işgücü Anketi'nden elde edilen veriler kullanılmıştır. Verilerin özetlenmesinde deskriptif istatistikler ve çapraz tablolar, çiftlerin şu andaki istihdam durumlarını modellemek için de lojistik regresyon yöntemi kullanılmıştır. Birçok çalışma gösterdiği gibi evli çiftlerin eşi işsizse, öbür eşin işe sahip olma olasılığı ortalamadan daha aşağıdır. Olası açıklamalar arasında benzeş eşleşme ve paylaşılan kısıtlamalar en önemli olanlarıdır. Türkiye'deki çiftlerin bireysel özellikleri erkek ve kadınların genellikle aynı eğitim düzeyine sahip eşler seçtiğini göstermektedir. Benzer şekilde, insanlar en çok kendi yaşlarına yakın eşler seçerken, bu eşler çoğunlukla kendileriyle aynı mesleğe sahip olmaktadırlar. Dolayısıyla, deneysel kanıtlar benzeş eşleşmenin Türkiye'de olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra, çiftler aynı bölgesel işgücü piyasası kısıtlamalarına bağımlıdır. Şu anda iki eşin de çalışıyor durumda olduğu çiftlerin yüzdesi tarım ana geçim kaynağı olduğu yerlerde önemli oranlarda artmaktadır. Bu tezin çok değişkenli modelleme bölümü başlıca dört etkenin eşlerin şu andaki işgücü durumlarını etkilediğini göstermektedir. Tarım ya da tarım dışı meslek sahibi olma eşlerin şu andaki işgücü durumlarını etkileyen en önemli etkendir. İkinci olarak, evlenmeden önce çalışan kadınların, evlendikten sonra da çalışmaya devam etme olasılıkları daha fazladır. Üçüncü olarak, eşlerin eğitim durumları da çalışma durumlarını belirleyen önemli bir etkendir. Son olarak da, diğer bütün etkenler göz önüne alındığında kocanın işgücü durumu hâlâ önemli bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca, kocalar için yapılan çok değişkenli modelleme sonuçlarına göre yaş ve eğitim durumu koca modelinde daha belirgin olarak şu andaki işgücü durumunu etkilerken, eşin işgücü durumu da anlamlı bulunmuştur. Sonuç olarak, çok değişkenli modellemeler, bireylerin kendi eğitim düzeylerinin beklenildiği gibi işsizlik üzerinde olumsuz etki bıraktığını ortaya koyarken, eşlerin işgücü durumunun bireyin işgücü durumu üzerindeki etkisinin kadınlarda daha güçlü olduğunu göstermektedir.

in SUMMARY This thesis is largely focus on how a married woman's labour force status is related to her husband's employment status and the explanation of the variations between the characteristics (age, education, number of dependent children) of married women with employed partner and unemployed partner in Turkey. In order to investigate the labor force position of women in line with her husband, the data from 1998 Turkey Demographic and Health Survey and Quarterly Household Labour Force Surveys are used. Descriptive statistics and cross-tabulations are done for the summary of the data and logistic regression technique is used to model the current employment status of each of the spouses. Several studies showed that when one member of a married couple is unemployed, the possibility of the other spouse being employed is lower than average. Among the potential explanations assortative mating and shared restrictions are the most important ones. Individual characteristics of couples in Turkey showed that men and women usually prefer spouses who have similar education level. Likewise, people prefer mostly spouses from the same age group and finally, couples mostly have similar occupations in Turkey. Hence, empirical evidence supports assortative mating in Turkey. Besides, spouses shared same regional labor market restrictions. The percentage of the couples who are both currently working increases significantly in regions where agriculture is the main source of income. Mainly four factors are found significant in determination of a wife's current working status in the multivariate analysis section of this thesis. The agricultural or non-agricultural occupation is the most important determinant of the wife's current working status. Secondly, women who were working before their marriage are much more likely to go on working after they got married. Thirdly, education of the wife also arises as a major factor. And finally, employment status of the husband is still significant when all other factors are taken into account. Besides, the effects of age and education are observed more strongly and spouse's employment status is also found significant in multivariate model for husbands. As a conclusion, models display that a person's own educational attainment has the expected negative effects on unemployment and husbands affect their wives' employment status more strongly than wives affect their husbands' employment status.