The Effect of rural to urban migration in the status of women in Turkey

Abstract

m ÖZET Bu tezin başlığı `Türkiye 'de Kırdan Kente Göçün Kadının Statüsü Üzerindeki Etkisi'dir.Göç, demografinin temel çalışma alanlarından biridir. Göçün ortaya çıkmasında etkili olan faktörler ve göçün nüfusun yapısı ve büyüklüğü üzerindeki etkileri ölümlülük ve doğurganlık gibi diğer demografik olaylardan farklı olsa da göç evlilik ve doğal artışa bağlı hızlı nüfus büyümesi gibi diğer demografik olgularla da ilişkilidir. Bunlara ek olarak, göç, kişilerin bireysel olarak deneyimledikleri bir süreç değildir, bu da göçün nüfusun kültürel ve sosyo-ekonomik yapışma olan hassasiyetiyle ilgidir. Ayrıca göçün etkisi yaş ve cinsiyete göre de farklılaşmaktadır. Öte yandan kadının statüsü, demografi disiplininde son yıllarda ortaya çıkan ve demografik değişimleri ve bu değişimleri etkileyen faktörleri toplumsal cinsiyet yaklaşımıyla anlamaya çalışan bir çalışma sahasıdır. Bunun sebebi, hanehalkı üyeleri arasındaki iktidar ilişkileri ile kadirim kamusal ilşkilerinin ve bedeninin kontrolü ve kaynaklara erişimi ile ilgili toplumsal cinsiyet mevzularının doğurganlık davranışı, çocuk ölümlülüğü, morbidite, evlilik ve göç gibi demografik süreçler için önemli belirleyiciler olmalarıdır. Bu çalışmanın amacı, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen 1998 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA 1998) sırasında görüşülen 15-49 yaş grubundaki kadın nüfusun kırdan kente göçünü incelemek ve kullanılan niceliksel veri setinden kadınların kırdan kente göç statüsüne göre kadının statüsü için benzeşmeleri ve farklılaşmaları ölçebilmek ve karşılaştırabilmek için bir yöntem geliştirmektir. Elde edilen bulgular kadının statüsünü ve göç akımlarım (kır-kent, kent-kent, kır-kır, kent-kır) tespit etmekte önemli sonuçlar vermiştir. Dahası, Faktör Analizi yöntemi, görüşülen kadınların demografik ve sosyo-ekonomik özellikleri kullanılarak bir Kadının Statüsü Endeksi (KSE) oluşturulmasına imkan tanımaktadır. Bunun yanısıra, bu veriden üretilen göç bilgisi ve KSE örneklem kadın nüfusunun farklı kategorileri arasında karşılaştırmalarda kullanılmış ve anlamlı sonuçlar elde edilmiştir. Bulgular ayrıca linear regresyon metoduyla test edilmiş ve benzer sonuçlara varılmıştır. Betimsel ve çoklu analizlerin sonuçlarına göre, kadirim kırdan kente göçünün sadece kadının, gidilen yerdeki yeni sosyo-ekonomik koşulların şekillendirilmesinde değil, aynı zamanda göçmen kadınların doğurganlık davranışına da etkileyen önemli bir faktör olduğu gözlenmiştir. Sonuç olarak, bu çalışma göç ve kadının statüsünün niceliksel olarak ölçümümün nüfus ve sağlık araştırmalarında mümkün olduğunu ve bu tür çalışmaların benzer diğer çalışmalarla karşılaştırılabilir olduğunu savunmaktadır.

11 SUMMARY Migration is one of the main fields of study for demography. Although the factors that affect the emergence of migration and its effects on the size and structure of the population is different from other demographic events like fertility and mortality, it is also inter-related with other demographic events and processes such as nuptiality and high population growth as a result of natural increase. In addition to this, migration is not a process that persons experience individually, which is related to its sensitivity to cultural and socio-economic structure of the population. Moreover, the effects of migration are diversified according to the age and sex. The status of women, on the other hand, is a recently emerging field of work for the discipline of demography in terms of understanding the demographic changes and the factors of those changes with a gender(ed) approach. The reason is that the gender-related issues like power relations within the household members and the ability of access and control of women both on their bodies and in their public affairs are important determinants for the demographic processes of fertility behaviour, child mortality and morbidity, nuptiality and migration. The aim of this study is to examine the rural-to-urban migration of the female population (age 15-49), which were interviewed during Turkey Demographic and Health Survey 1998 (TDHS 1 998) conducted by Hacettepe University Institute of Population Studies on the one hand and to attempt to find out a method to measure the status of women with available quantitative data and compare the convergences and divergences for status of women according to women's rural-to-urban migration status on the other hand. In this respect, TDHS 1998 women's data set is used in the analyses. The results are significant in terms of establishment of the migration status of women and the migration flows (rural-to-urban, urban-to-urban, rural-to-rural and urban-to-rural). Furthermore, using Factor Analysis has allowed construction of a Status of Women Index (SWI) with its variables based on socio-economic and demographic characteristics of respondent women. In addition to this, migration information and SWI, produced from the data are used to compare different categories of sample female population of TDHS 1998 and meaningful results were reached. These findings were also tested by linear regression analyses and similar results were observed. According to the results of descriptive and multivariate analyses, the rural-to- urban migration is one of the important factors that affect the status of women, not only in shaping the new socio-economic conditions in the destination of the migrants, but also by affecting the fertility behavior of the rural-to-urban migrants. Finally, the study argues that such studies of migration and quantitative measurement of the status of women in demographic and health surveys are possible and comparable with other studies.