The determinants of malnutrition of children under five years in Turkey

Abstract

Malnütrisyon, besinlerin vücutta eksik ya da dengesiz bulunması ile kendinigösteren bir hastalıktır. Böyle dengesizlikler, çoğunlukla, vücutta protein,karbonhidrat, yağ, mineral ve vitaminlerin eksikliği ile kendini gösterirler.Malnütrisyon, çoğunlukla sessiz gelişen ama acil müdahale gerektiren bir hastalıktır.Ama çocuklar, toplum ve gelecek nesiller üzerinde kalıcı etkiler bırakırlar.Malnütrisyon, çoğunun düşündüğü gibi, bir çocuğun açlığını giderebilmesi kadar basitbir sorun değildir Yeterli beslenen bir çocuk da malnütrisyonun etkisinde olabilir.Çocuklar yetersiz beslenme açısından en büyük risk grubunu oluşturmaktadırlar.Malnütrisyon, çocuğun, performansı, sağlığı, hayatta kalabilmesi, fizikselgelişimi, ölüm riski, davranışsal gelişim, iş kapasitesi ve pek çok kronik hastalıksürecini de etkileyen bir olgudur. Malnütrisyonlu çocuklar, yeterli beslenen çocuklaragore, çok daha yüksek düzeyde, çocuk hastalıklarına yakalanarak ölmektedirler.Bu çalışmanın amacı beş yaş altı çocuklarda görülen malnütrisyonunbelirleyicilerini, çocuğa, anneye ve çevreye ilişkin değişkenler bazında incelemektir.Sonra, bu belirleyicilerin etki derecelerini malnutrisyonun her üç formu açısındandeğerlendirmektir. Son olarak da, önemli belirleyiciler hakkında tartışarak, bu problemkonusunda olası çözüm önerileri sunmaktır.Beş yaş altı çocuklarda bodurluk şeklindeki malnutrisyon prevalansının (yüzde12.2) yüksek olduğu görülmüştür. Malnutrisyonun diğer formlarından biri olandüşükkiloluluk prevalansı yüzde 3.9, zayıflık prevalansı ise yüzde 0.7 şeklindedir. Herüç grubun prevalansında da son yıllara göre düşüş gerçekleştiği gözlenmekte olup,zayıflık prevalansında bu düşüş oranı daha yüksek orandadır. Her ne kadar bu oranlardüşük olsa da kır-kent ve bölgeler arası farklılıkların çok fazla olduğu gözlenmektedir.viiBodurluk prevalansı hem kır-kent yerleşim alanlarında hem de coğrafik bölgelerdedeğişiklikler göstermektedir. Kentte bodurluk oranı % 8.9 iken kırda bu oran %19.4'eçıkmaktadır. Ayrıca bodurluk görülme oranı Doğu bölgesinde %23 (en yüksek değer)iken Batı bölgesinde %6'lardadır (en düşük değer).Malnutrisyonun belirleyicilerini araştırmak için tezde, öncelikle tanımlayıcıanalizler ve ki kare analizi yapılmaktadır. Daha sonra logistik regresyon analiziyapılarak bu belirleyicilerin etki derecelerine bakılmaktadır. Yapılan analizlersonucunda elde edilen malnütrisyonun her üç formunun belirleyicileri aşağıdabelirtilmiştir.Bodurluğun başlıca belirleyicileri;-Çocuğun yaşı, çocuğun cinsiyeti, anne sütü alım süresi, doğum ağırlığı,doğumun yapıldığı yer, bölge, hanehalkındaki kişi sayısı, refah indeksi, hanehalkıreisinin cinsiyeti.Zayıflığın başlıca belirleyicileri;-Çocuğun yaşı, çocuğun cinsiyeti, anne sütü alım süresi, ilk süt alım zamanı,doğumun yapıldığı yer.Düşükkiloluluğun başlıca belirleyicileri;-Çocuğun yaşı, çocuğun cinsiyeti, doğum sırası, anne sütü alım süresi, doğumağırlığı, doğumun yapıldığı yer, annenin yaşı, annenin beden kitle indeksi, refahindeksi.

Malnutrition is characterized by an imbalance and/or deficiency of nutrients inthe body. Such imbalances are produced most commonly by the relative deficiency ofprotein, carbohydrates and fat, as sources of energy and micronutrients, minerals andvitamins. Malnutrition is a silent emergency. But the crisis is real and its persistence asprofound and frightening implications for children, society and the future ofhumankind. Malnutrition is not, as many think, a simple matter of whether a child cansatisfy her appetite. A child who eats enough to satisfy immediate hunger can still bemalnourished. And malnutrition is not just a silent emergency, it is largely an invisibleone as well. Children are at greatest risk for undernutrition.Malnutrition affects child?s performance, health and survival, including physicalgrowth, morbidity, mortality, cognitive development, physical work capacity and risksfor several children onset chronic diseases. Malnourished children are much morelikely to die as a result of a common childhood disease than those who are adequatelynourished.The purpose of the study is to explore the determinants of malnutrition amongchildren (under 5 years old) in respect to children-related, mother-related andenvironment-related variables. Further, the impact degree of the determinants of allforms of malnutrition among children under 5 years old (with reference to 2003TDHS) is evaluated. The final aim is to discuss about important determinants andsuggest possible solutions to the problem of malnutrition.It has been established that the malnutrition prevalence in the shape of stunting ishigh (12.2 %). Underweighting, one of the other forms of malnutrition, had aprevalence of 3.9 % and wasting had a prevalence of 0.7 %. It as been recorded that allvthree groups? prevalence displayed a decrease in comparison to recent years, wastingprevalence having a higher rate of decrease. Much as these rates are low, thediscrepancy between urban and rural and among regions appear to be extremely high.Stunting prevalence differs both among urban rural settings and geographical regions.While stunting is 8.9% in the urban areas, it is 19.4 % in rural areas. Also stunting isfound to be 23 % in the Eastern region (highest value) and 6 % in the Western region(lowest value).In order to search the determinants of malnutrition, primarily descriptiveanalyses and chi-square analyses are performed. Later, the impact degrees of thesedeterminants are studied by carrying out logistic regression. The main determinants ofthe three forms of malnutrition according to analyses performed are given below.Main determinants for stunting are:-Age of children, sex of children, duration of breastfeeding, birth weight, placeof delivery, region, household members, wealth index sex of household head.Main determinants for wasting are:- Age of children, sex of children, duration of breastfeeding, place of delivery.Main determinants for underweight are:- Age of children, sex of children, birth order, duration of breastfeeding, birthweight, place of delivery, mother?s age, mother?s BMI, wealth index.